Με ικανοποίηση αλλά και πολλές επιφυλάξεις υποδεχθήκαμε τις διακηρύξεις της Δημοτικής Αρχής για κατασκευή ποδηλατόδρομου στην Κατερίνη.
Ένα πάγιο αίτημα της Ποδηλατικής Από-Δρασης Πιερίας, από την ίδρυσή της το 2010, μοιάζει επιτέλους να βρίσκεται κοντά στην πραγματοποίησή του.
Κατά πόσο ανταποκρίνεται όμως το σχεδιαζόμενο έργο στις ανάγκες των ποδηλατών της πόλης;
Θα πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί ότι είναι διαφορετική η περίπτωση ενός μεμονωμένου και αποσπασματικού ποδηλατόδρομου από ένα οργανωμένο ποδηλατικό δίκτυο με κεντρικούς ποδηλατόδρομους, κάθετους ποδηλατικούς άξονες που συνδέουν τους κεντρικούς, θέσεις στάθμευσης και ενοικίασης ποδηλάτων κ.λπ.
Η πρόσφατη διακήρυξη της Δημοτικής Αρχής αφορά σε έναν ποδηλατόδρομο στον άξονα Ανατολής–Δύσης, μήκους 3,2 χλμ., που παραλείπει να διασυνδέσει κομβικά περιφερειακά σημεία όπως το Κλειστό Γυμναστήριο, που επισκέπτονται καθημερινά μικροί και μεγάλοι με τα ποδήλατά τους, και τον Σταθμό των τρένων, απ’ όπου περνούν όσοι ποδηλάτες κινούνται από και προς το παραλιακό μέτωπο. Παρόλο που πρόκειται να συνδέει κάποια σημαντικά σημεία όπως το Πάρκο, τον πεζόδρομο, την πλατεία Ελευθερίας, το Δημαρχείο, την Περιφέρεια και τη ΔΟΥ, η παράλειψη άλλων εξίσου σημαντικών σημείων υπονομεύει τη χρησιμότητα της νέας υποδομής πριν καν κατασκευαστεί.
Επιπλέον, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για ποδηλατικό δίκτυο από τη στιγμή που το συγκεκριμένο έργο δεν προβλέπει ποδηλατικούς άξονες κάθετους προς τον ένα κεντρικό και επομένως αγνοεί το μεγαλύτερο μέρος του αστικού ιστού. Ακόμη και αν αξιοποιηθεί η υφιστάμενη υποδομή για ποδηλατόδρομο στην οδό 19ης Μαΐου, πρόκειται για έναν άξονα που κινείται περιφερειακά του κέντρου της πόλης, χωρίς να προβλέπεται στα νέα σχέδια η διασύνδεσή του με τον κεντρικό ποδηλατικό άξονα. Θα καταλήξουμε επομένως με δύο αποσπασματικούς και ασύνδετους ποδηλατόδρομους που επ’ ουδενί δε θα έχουν τη χρησιμότητα ενός άρτιου δικτύου ποδηλατόδρομων.
Όσον αφορά στον σκοπό του έργου, τα τρία εκατ. ευρώ του ΕΣΠΑ δεν αφορούν μόνο σε ποδηλατόδρομους, αλλά συνολικά σε αστικές αναπλάσεις στο κέντρο της Κατερίνης. Κάποιες μάλιστα από αυτές ακυρώνουν στην πράξη τη δυνατότητα εγκατάστασης ποδηλατικού δικτύου με την κατασκευή κάθετων ποδηλατόδρομων που θα διασυνδέουν τους κεντρικούς, όπως αυτοί προβλέπονταν από τη σχετική μελέτη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τόσο στοιχεία της πρώτης μελέτης, που κι αυτή κόστισε χιλιάδες ευρώ, όσο και οι προτάσεις που εκθέσαμε ως Σύλλογος κατά τη σύντομη διαβούλευση που έγινε προ διετίας για τα ΣΒΑΑ, αγνοήθηκαν.
Που είναι η ολιστικότητα του έργου, με την οποία κατ’ εξακολούθηση ισχυρίζεται η Δημοτική Αρχή ότι προσεγγίζει πάντα τα προς υλοποίηση έργα;
Γιατί αν λάβουμε υπόψη μας και τη γενικότερη έλλειψη πρωτοβουλιών για το ποδήλατο από πλευράς της Δημοτικής Αρχής, προκύπτει μια εικόνα αποσπασματικότητας στη σύλληψη και τον χαρακτήρα του νέου ποδηλατικού έργου. «Πρώτα ο πεζός» ήταν το σύνθημα, γι’ αυτό και κατασκευάστηκαν μεγάλου πλάτους πεζοδρόμια που ακύρωναν στην πράξη τη δυνατότητα κατασκευής ποδηλατοδρόμων, οι οποίοι φυσικά δεν κατασκευάστηκαν και ας το προέβλεπε η επιστημονική μελέτη του Πολυτεχνείου για την οποία πληρώσαμε. Τώρα ξεκινάει ένα τρόπον τινά δίκτυο, με πρόθεση μελλοντικής επέκτασης, αλλά παράλληλα θα γίνουν και αναπλάσεις που δε θα επιτρέπουν αυτή την επέκταση. Πώς μπορούμε επομένως να εμπιστευτούμε τις τελευταίες χαρμόσυνες ανακοινώσεις για το νέο βήμα για το ποδήλατο στην πόλη;
Καταλήγουμε στο αυτονόητο: ένας ποδηλατόδρομος δεν είναι ποτέ ασήμαντος, από μόνος του όμως δεν πρόκειται να αλλάξει ριζικά την κατάσταση. Πιστεύουμε ότι η κατασκευή του αποτελεί ένα καλό ξεκίνημα, που θα δώσει την ευκαιρία στην επόμενη Δημοτική Αρχή να δημιουργήσει ένα πραγματικό δίκτυο ποδηλατόδρομων, με κάθετους άξονες και δακτύλιους που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες κατοίκων και επισκεπτών σε όλη την πόλη, θέσεις στάθμευσης για ποδήλατα, καθώς και περιαστικούς ποδηλατόδρομους προς το παραλιακό μέτωπο και το Πλατανόδασος, ώστε να εκμεταλλευτούμε τους φυσικούς αυτούς προορισμούς που αποτελούν πόλους έλξης τόσο για τους κατοίκους της πόλης όσο και για τους τουρίστες.
Αυτό που χρειάζεται είναι κάθε έργο στην πόλη να εντάσσεται σε μια μεσομακροπρόθεσμη στρατηγική, που θα καταστήσει τη βιώσιμη κινητικότητα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του Κατερινιώτη. Λύσεις με όραμα, σχεδιασμό και μεράκι και όχι ευκαιριακές παρεμβάσεις.
Στοχεύοντας σε μια πόλη πιο φιλική και προσβάσιμη, η Ποδηλατική Από-Δραση Πιερίας θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εξέλιξη των πραγμάτων, έτοιμη για κάθε πρόταση και παρέμβαση σε θέματα βιώσιμης μετακίνησης. Και αν και εφόσον ολοκληρωθεί ο νέος ποδηλατόδρομος, εδώ θα είμαστε για να διασφαλίσουμε την καλή του λειτουργία με όποιον τρόπο μπορούμε.
Για την Ποδηλατική Από-Δραση Πιερίας
Ένα πάγιο αίτημα της Ποδηλατικής Από-Δρασης Πιερίας, από την ίδρυσή της το 2010, μοιάζει επιτέλους να βρίσκεται κοντά στην πραγματοποίησή του.
Κατά πόσο ανταποκρίνεται όμως το σχεδιαζόμενο έργο στις ανάγκες των ποδηλατών της πόλης;
Θα πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί ότι είναι διαφορετική η περίπτωση ενός μεμονωμένου και αποσπασματικού ποδηλατόδρομου από ένα οργανωμένο ποδηλατικό δίκτυο με κεντρικούς ποδηλατόδρομους, κάθετους ποδηλατικούς άξονες που συνδέουν τους κεντρικούς, θέσεις στάθμευσης και ενοικίασης ποδηλάτων κ.λπ.
Η πρόσφατη διακήρυξη της Δημοτικής Αρχής αφορά σε έναν ποδηλατόδρομο στον άξονα Ανατολής–Δύσης, μήκους 3,2 χλμ., που παραλείπει να διασυνδέσει κομβικά περιφερειακά σημεία όπως το Κλειστό Γυμναστήριο, που επισκέπτονται καθημερινά μικροί και μεγάλοι με τα ποδήλατά τους, και τον Σταθμό των τρένων, απ’ όπου περνούν όσοι ποδηλάτες κινούνται από και προς το παραλιακό μέτωπο. Παρόλο που πρόκειται να συνδέει κάποια σημαντικά σημεία όπως το Πάρκο, τον πεζόδρομο, την πλατεία Ελευθερίας, το Δημαρχείο, την Περιφέρεια και τη ΔΟΥ, η παράλειψη άλλων εξίσου σημαντικών σημείων υπονομεύει τη χρησιμότητα της νέας υποδομής πριν καν κατασκευαστεί.
Επιπλέον, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για ποδηλατικό δίκτυο από τη στιγμή που το συγκεκριμένο έργο δεν προβλέπει ποδηλατικούς άξονες κάθετους προς τον ένα κεντρικό και επομένως αγνοεί το μεγαλύτερο μέρος του αστικού ιστού. Ακόμη και αν αξιοποιηθεί η υφιστάμενη υποδομή για ποδηλατόδρομο στην οδό 19ης Μαΐου, πρόκειται για έναν άξονα που κινείται περιφερειακά του κέντρου της πόλης, χωρίς να προβλέπεται στα νέα σχέδια η διασύνδεσή του με τον κεντρικό ποδηλατικό άξονα. Θα καταλήξουμε επομένως με δύο αποσπασματικούς και ασύνδετους ποδηλατόδρομους που επ’ ουδενί δε θα έχουν τη χρησιμότητα ενός άρτιου δικτύου ποδηλατόδρομων.
Όσον αφορά στον σκοπό του έργου, τα τρία εκατ. ευρώ του ΕΣΠΑ δεν αφορούν μόνο σε ποδηλατόδρομους, αλλά συνολικά σε αστικές αναπλάσεις στο κέντρο της Κατερίνης. Κάποιες μάλιστα από αυτές ακυρώνουν στην πράξη τη δυνατότητα εγκατάστασης ποδηλατικού δικτύου με την κατασκευή κάθετων ποδηλατόδρομων που θα διασυνδέουν τους κεντρικούς, όπως αυτοί προβλέπονταν από τη σχετική μελέτη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τόσο στοιχεία της πρώτης μελέτης, που κι αυτή κόστισε χιλιάδες ευρώ, όσο και οι προτάσεις που εκθέσαμε ως Σύλλογος κατά τη σύντομη διαβούλευση που έγινε προ διετίας για τα ΣΒΑΑ, αγνοήθηκαν.
Που είναι η ολιστικότητα του έργου, με την οποία κατ’ εξακολούθηση ισχυρίζεται η Δημοτική Αρχή ότι προσεγγίζει πάντα τα προς υλοποίηση έργα;
Γιατί αν λάβουμε υπόψη μας και τη γενικότερη έλλειψη πρωτοβουλιών για το ποδήλατο από πλευράς της Δημοτικής Αρχής, προκύπτει μια εικόνα αποσπασματικότητας στη σύλληψη και τον χαρακτήρα του νέου ποδηλατικού έργου. «Πρώτα ο πεζός» ήταν το σύνθημα, γι’ αυτό και κατασκευάστηκαν μεγάλου πλάτους πεζοδρόμια που ακύρωναν στην πράξη τη δυνατότητα κατασκευής ποδηλατοδρόμων, οι οποίοι φυσικά δεν κατασκευάστηκαν και ας το προέβλεπε η επιστημονική μελέτη του Πολυτεχνείου για την οποία πληρώσαμε. Τώρα ξεκινάει ένα τρόπον τινά δίκτυο, με πρόθεση μελλοντικής επέκτασης, αλλά παράλληλα θα γίνουν και αναπλάσεις που δε θα επιτρέπουν αυτή την επέκταση. Πώς μπορούμε επομένως να εμπιστευτούμε τις τελευταίες χαρμόσυνες ανακοινώσεις για το νέο βήμα για το ποδήλατο στην πόλη;
Καταλήγουμε στο αυτονόητο: ένας ποδηλατόδρομος δεν είναι ποτέ ασήμαντος, από μόνος του όμως δεν πρόκειται να αλλάξει ριζικά την κατάσταση. Πιστεύουμε ότι η κατασκευή του αποτελεί ένα καλό ξεκίνημα, που θα δώσει την ευκαιρία στην επόμενη Δημοτική Αρχή να δημιουργήσει ένα πραγματικό δίκτυο ποδηλατόδρομων, με κάθετους άξονες και δακτύλιους που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες κατοίκων και επισκεπτών σε όλη την πόλη, θέσεις στάθμευσης για ποδήλατα, καθώς και περιαστικούς ποδηλατόδρομους προς το παραλιακό μέτωπο και το Πλατανόδασος, ώστε να εκμεταλλευτούμε τους φυσικούς αυτούς προορισμούς που αποτελούν πόλους έλξης τόσο για τους κατοίκους της πόλης όσο και για τους τουρίστες.
Αυτό που χρειάζεται είναι κάθε έργο στην πόλη να εντάσσεται σε μια μεσομακροπρόθεσμη στρατηγική, που θα καταστήσει τη βιώσιμη κινητικότητα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του Κατερινιώτη. Λύσεις με όραμα, σχεδιασμό και μεράκι και όχι ευκαιριακές παρεμβάσεις.
Στοχεύοντας σε μια πόλη πιο φιλική και προσβάσιμη, η Ποδηλατική Από-Δραση Πιερίας θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εξέλιξη των πραγμάτων, έτοιμη για κάθε πρόταση και παρέμβαση σε θέματα βιώσιμης μετακίνησης. Και αν και εφόσον ολοκληρωθεί ο νέος ποδηλατόδρομος, εδώ θα είμαστε για να διασφαλίσουμε την καλή του λειτουργία με όποιον τρόπο μπορούμε.
Για την Ποδηλατική Από-Δραση Πιερίας
Το Διοικητικό Συμβούλιο