Στις 20-3-2015 και από ώρα 10:39 π.μ. έως 12:54 μ. θα έχουμε μερική έκλειψη ηλίου. Το μέγιστο της έκλειψης θα είναι στις 11:46 π.μ.
Όσοι παρατηρήσουμε το
φαινόμενο θα πρέπει να προσέξουμε τα παρακάτω:
Ποτέ μην κοιτάξουμε τον ήλιο
σε οποιαδήποτε φάση της έκλειψης, είτε απ’ ευθείας δια γυμνού οφθαλμού, είτε
μέσα από κιάλια και τηλεσκόπια. Ακόμα και όταν μόλις το 1% της φωτόσφαιρας του
ήλιου παραμένει ορατό, υπάρχει άμεσος κίνδυνος ανεπανόρθωτης βλάβης των ματιών.
Δε χρησιμοποιούμε: Εμφανισμένα φιλμ, αρνητικά με αποτυπωμένες εικόνες,
καπνισμένα γυαλιά, δισκάκια CD - DVD ή δισκέτες , γυαλιά ηλίου, φωτογραφικά
φίλτρα κ.α.
Η βλάβη που προκαλείται
ονομάζεται ηλιακή αμφιβληστροειδοπάθεια. Είναι η καταστροφή των κύτταρων του
αμφιβληστροειδούς χιτώνα εξαιτίας της ηλιακής ακτινοβολίας (ορατή-αόρατη).
Εικάζεται ότι ο ίδιος ο
Γαλιλαίος υπέστη μερική τύφλωση παρατηρώντας με τηλεσκόπιο την ηλιακή έκλειψη.
Μπορούμε να παρατηρήσουμε το
φαινόμενο μέσω κατάλληλων προστατευτικών φίλτρων που απορροφούν τόσο τις
ορατές, όσο και τις αόρατες ηλιακές ακτίνες. Το πλανητάριο Θεσσαλονίκης
http://www.planitario.gr/ διαθέτει ειδικά σχεδιασμένα γυαλιά και φίλτρα
παρατήρησης ήλιου. Τα γυαλιά οξυγονοκόλλησης με δείκτη 14 και άνω είναι επίσης
ασφαλή για οπτική παρατήρηση.
Έμμεση παρατήρηση μπορούμε να
κάνουμε:
Α) Με προβολή μέσω μικρής
οπής με δύο κομμάτια από λεπτό, ανθεκτικό χαρτόνι. Ανοίγουμε μια πολύ μικρή
τρυπούλα στο ένα χαρτόνι και αφήνουμε το φως να περάσει από την οπή και να
πέσει στο δεύτερο χαρτόνι, το οποίο κρατάμε σαν οθόνη προβολής κάτω από το
πρώτο, σε απόσταση περίπου ενός μέτρου. Μεταβάλλοντας την απόσταση ανάμεσα στα
δύο χαρτόνια, μεταβάλλουμε το μέγεθος και τη φωτεινότητα του ειδώλου. Όσο
μικρότερη και «καθαρή» είναι η οπή, τόσο πιο ευκρινές είναι το είδωλο του Ήλιου
που προβάλλεται στο χαρτόνι.
Β) Με κιάλια ή τηλεσκόπιο,
στερεωμένα σε τρίποδα, προβάλλουμε τον δίσκο του Ήλιου πάνω σε λευκό χαρτόνι.
ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ (ΕΚΦΕ)
ΠΙΕΡΙΑΣ
