Παρασκευή 24 Ιουνίου 2016

Η αναβίωση του εθίμου του κλήδονα στον Κολινδρό


Την Πέμπτη 23 Ιουνίου 2016 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κολινδρού «Νικόλαος Λούσης» με την ευκαιρία της γιορτής του Γενεθλίου του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου αναβίωσε το έθιμο του «Κλήδονα» σε μια γραφική γειτονιά του Κολινδρού.
 


Στις 24 του μηνός στην ακμή του καλοκαιριού ο ήλιος τρέπεται στον αστερισμό του Καρκίνου και η μέρα αρχίζει να μικραίνει. Οι θερινές αλλαγές του ήλιου, είναι μια σημαντική, αλλά μερικές φορές κι επικίνδυνη αλλαγή του χρόνου, κυρίως για τους γεωργούς. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο ορισμένες συνήθειες των αρχαίων, σχετικές με το θερινό ηλιοστάσιο ή ηλιοτρόπιο, διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα. Όσα αρχαία έθιμα ανάγονται στις θερινές τροπές του ηλίου συνδέθηκαν με το Γενέθλιο του Ιωάννου του Πρόδρομου (24 Ιουνίου). Η συσχέτιση δεν έγινε χωρίς λόγο. Κατά τον ευαγγελιστή Λουκά ο Ιωάννης ο Πρόδρομος ήταν έξι μήνες μεγαλύτερος από τον Ιησού. Αφού λοιπόν η γέννηση του Χριστού ορίστηκε από την εκκλησία στις 25 Δεκεμβρίου, δηλαδή κατά τις χειμερινές τροπές του ηλίου, επόμενο ήταν το Γενέθλιο του Ιωάννου του Προδρόμου να συμπέσει με την 24 Ιουνίου, δηλαδή κατά τις θερινές τροπές του ηλίου.


Χαρακτηριστικό έθιμο της γιορτής είναι, οι φωτιές τ' Αϊ-Γιαννιού που άναβαν στα τρίστρατα, στις 23 Ιουνίου το βράδυ. Άναβαν φωτιές, σε όλους τους μαχαλάδες, προσπαθώντας ο κάθε ένας να ανάψει την μεγαλύτερη φωτιά, πάνω από τις οποίες πηδάνε όλοι οι κάτοικοι του χωριού. Πάνω στις φωτιές ρίχνουν και κλαδιά ενός αναρριχώμενου φυτού του κλήδονα και στολίζοντας με στεφάνια τα κεφάλια τους πηδάνε με γέλια και φωνές πάνω από τις φλόγες τρεις φορές. Έλεγαν ότι αν πηδούσαν από 3 φορές την κάθε φωτιά, θα έφευγαν οι ψύλλοι και οι κοριοί. Ταυτόχρονα έλεγαν:


Όξω ψύλλοι και κοριοί, μέσα η ρόγα η χρυσή….

Το πήδημα πάνω από τις φλόγες ήταν για τους αρχαίους ένα έθιμο καθαρτήριο και «διαβατήριο». Μ’ αυτόν τον τρόπο καθαρίζονταν, με τη δύναμη της φωτιάς, κι έτσι, οι άνθρωποι απαλλαγμένοι από κάθε κακό να μπουν καθαροί και ακμαίοι στη νέα περίοδο του χρόνου.


Στην ξεχωριστή αυτή εκδήλωση συμμετείχαν πολλοί κάτοικοι του Κολινδρού, οι οποίοι αναβίωσαν το έθιμο χόρεψαν και κεράστηκαν χειροποίητα γλυκά του κουταλιού, ζυμωτό ψωμί, ελιές και τσίπουρο και άλλα εδέσματα που πρόσφεραν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Πολιτιστικού Συλλόγου «Νικόλαος Λούσης»