Α. Καστόρης: «Η ρύθμιση των διαλυμένων εργασιακών σχέσεων, είναι η δική μας ατζέντα»
Ομιλία της Βουλεύτριας Πιερίας στην Ολομέλεια της Βουλής για τα εργασιακά
«Από την μια πλευρά έχουμε το πρόγραμμα της κυβέρνησης με αυστηρούς κανόνες προστασίας και ενίσχυσης της εργασίας, ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, και από την άλλη την αξιωματική αντιπολίτευση που κάνει λόγο για το «ξεπερασμένο» 8ωρο και τη δήθεν αναγκαιότητα περαιτέρω ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων» τόνισε μεταξύ άλλων στην ομιλία της στη Βουλή η βουλεύτρια ΣΥΡΙΑ Πιερίας και Γραμματέας Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων κα Ελισάβετ (Μπέττυ) Σκούφα, στην ομιλία της στην Ολομέλεια της Βουλής, επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με τίτλο: «Ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις – Αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας – Ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων – Επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων και άλλες διατάξεις».
Όπως ανέφερε η βουλεύτρια Πιερίας με την ιστορική απόφαση του Eurogroup της 21ης Ιουνίου, έκλεισε αμετάκλητα ο κύκλος των αξιολογήσεων και δόθηκε οριστική λύση στο ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και της αυτοδύναμης πρόσβασης στις αγορές χρήματος. «Κλείνουμε επομένως ένα κεφάλαιο 8 μνημονιακών ετών, το οποίο απέτυχαν να κλείσουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, οι οποίες δεν είχαν ολοκληρώσει επιτυχώς, ούτε το πρώτο, ούτε το δεύτερο πρόγραμμα» ανέφερε η κα Σκούφα.
➤ Πολιτικές ενίσχυσης της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας
Πέραν όμως της εξόδου από τα μνημόνια, από την πρώτη στιγμή μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015, είχαμε δεσμευτεί να υλοποιούμε πολιτικές ενίσχυσης της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, ανακούφισης των αδύναμων και καταπιεσμένων στρωμάτων και στήριξης του κόσμου της εργασίας. Εμείς λοιπόν, ήμασταν αυτοί που μέσα από την διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας, καταφέραμε μεταξύ άλλων να εξασφαλίσουμε την ένταξη 2,5 εκατομμυρίων ανασφάλιστων συμπολιτών μας στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, την πρόσληψη χιλιάδων προσωπικού στα νοσοκομεία της χώρας μας, την αύξηση του κονδυλίου του κρατικού προϋπολογισμού για την κοινωνική αλληλεγγύη από τα 790 εκατ στο 1,5 δις το 2017 και σε 1,836 δις το 2018, την μείωση της ανεργίας από το 26% στο 20% και όπως όλα δείχνουν μέσα στο 2018, θα πάμε και κάτω από το 20%, δηλαδή 400.000 νέες θέσεις εργασίας, μέσα σε 4 χρόνια.
➤ Δίκαιη ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή, αναπτυξιακή προοπτική
Στο νέο λοιπόν περιβάλλον που ξεπροβάλει για τη χώρα μας, εμείς θα είμαστε και αυτοί που θα επουλώσουμε και μια σειρά από πληγές που άνοιξαν μέσα στην κρίση, καθώς από την 21η Αυγούστου και έπειτα, οι εγχώριες κυβερνήσεις που θα εκλέγει ο ελληνικός λαός, θα είναι εκείνες που θα αποφασίζουν τα μέσα της πολιτικής προκειμένου να καλύπτουν τους συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους, πράγμα το οποίο μας δίνει την επιπλέον δυνατότητα, να σχεδιάσουμε μια διαφορετική προοπτική, της οποίας το όραμα οφείλει να μην είναι η επιστροφή στο παρελθόν, ένα παρελθόν στο οποίο επικρατούσε η γενικευμένη διαφθορά και φοροδιαφυγή, ο ασύδοτος δανεισμός, οι κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις και η επίπλαστη και αντικοινωνική αφθονία των λίγων. Στόχος μας είναι μια δίκαιη ανάπτυξη, μια ανάπτυξη για τους πολλούς, όχι τους λίγους. Με πρόσημο την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, και την τόνωση της αναπτυξιακής προοπτικής της ελληνικής οικονομίας.
➤ Στήριξη της εργασίας
Για εμάς λοιπόν, η ουσιαστική ανάπτυξη, περνάει μέσα από την στήριξη της εργασίας. Η Δίκαιη και Βιώσιμη ανάπτυξη, σημαίνει να υπάρχει αύξηση των μισθών, ούτως ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι να καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες και να αυξηθεί η αγοραστική τους δύναμη, και αφετέρου, να μην μεταναστεύουν οι νέοι επιστήμονες που βγάζει η χώρα μας, στο εξωτερικό. Προς την κατεύθυνση αυτή, το υπουργείο εργασίας ετοιμάζει μέχρι τέλος του 2018, 10 καταλυτικά προγράμματα για 80.000 νέους επιστήμονες, ενώ παράλληλα οι 3 κατευθυντήριες μας γραμμές είναι:
➜ Η Επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας
Ήδη από τη δεύτερη αξιολόγηση, έχει ψηφιστεί ότι με το τέλος του τρίτου προγράμματος, δηλαδή τον Αύγουστο, επανέρχονται οι δύο βασικές αρχές των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Δηλαδή η αρχή της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων και η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης.
Το γεγονός ότι επανέρχονται αυτές οι δύο αρχές, αυτομάτως σημαίνει ότι σε μια σειρά από κλάδους που θα υπογραφούν συμβάσεις, θα έχουμε πραγματικές αυξήσεις μισθών και την ίδια στιγμή μια σειρά θωράκισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
➜ Αύξηση Κατώτατου Μισθού
Έχει ήδη αποτυπωθεί και στο αναπτυξιακό πρόγραμμα της κυβέρνησης, πως με τη λήξη του προγράμματος, προχωρούμε και στην αύξηση του κατώτατου μισθού.
➜ Καταπολέμηση παραβατικότητας στην αγορά εργασίας
Η επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και η αύξηση του κατώτατου μισθού, από μόνα τους ως έννοια και ως σκοπός, δεν είναι αρκετά. Διότι και πριν την κρίση, υπήρχαν μια σειρά από πεδία που ήταν ακάλυπτα, από τυφλά σημεία του συστήματος, που άφηναν απροστάτευτους πολλούς εργαζόμενους. Ακριβώς γι’ αυτό, δώσαμε τεράστια σημασία στη δημιουργία νέων νομοθετικών εργαλείων και στην αναβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών. Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που συζητάμε σήμερα φωτίζει ακριβώς αυτή την κατεύθυνση, πιάνοντας το νήμα από τον Νόμο 4488/17, ο οποίος έφερε ήδη μια σειρά από νομοθετικά εργαλεία για την καταπολέμηση της αδήλωτης, υποδηλωμένης και απλήρωτης εργασίας. Κομβικό σημείο στη μάχη με την αδήλωτη εργασία αποτελεί η νέα αρχιτεκτονική του προστίμου που προβλέπει το νομοσχέδιο.
➤ Αποτρεπτική ισχύ με απόδοση δικαιοσύνης
Η νέα λογική συνδυάζει την αποτρεπτική ισχύ με την απόδοση δικαιοσύνης στον εργαζόμενο. Η πρόβλεψη τρίμηνης αναδρομικής ασφαλιστικής κάλυψης, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα έκπτωσης του προστίμου σε περίπτωση πρόσληψης του αδήλωτου εργαζόμενου, χωρίς να μεταβάλλεται βέβαια, ή ακόμη χειρότερα, επιδεινώνεται η εργασιακή σχέση, και χωρίς ο εργοδότης να μπορεί να προβεί σε μείωση του προσωπικού, δίνει για πρώτη φορά ουσιαστικό κίνητρο στον εργαζόμενο να προχωρήσει σε καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας. Το γεγονός δε, ότι επιχείρηση με αδήλωτη εργασία θα επανελέγχεται υποχρεωτικά και σε περίπτωση υποτροπής το πρόστιμο μπορεί να φτάσει και τις 30.000 ευρώ, θωρακίζει και αυστηροποιεί το νέο πλαίσιο.
➤ Φρένο στις εργολαβικές αυθαιρεσίες
Παράλληλα, βάζουμε φρένο στις εργολαβικές και υπεργολαβικές αυθαιρεσίες, θεσμοθετώντας για πρώτη φορά ένα ολοκληρωμένο σύστημα κανόνων αναφορικά με την ευθύνη όλων των συμμετεχόντων στην αλυσίδα ανάθεσης απέναντι στους εργαζόμενους, σχετικά με την καταβολή των οφειλόμενων αποδοχών, των αποζημιώσεων απόλυσης, των ασφαλιστικών εισφορών και την τήρηση των κανόνων υγείας και ασφάλειας. Το θέμα των εργολαβιών και του δανεισμού των εργαζομένων αποτελεί πληγή για τα εργασιακά δικαιώματα και τον κόσμο της εργασίας. Όπως μας είπαν αρμόδιοι φορείς κατά τις συνεδριάσεις της επιτροπής, ουσιαστικά οι συγκεκριμένες εργολαβικές εταιρείες δεν ασκούν κατ ουσίαν εργολαβία, εφόσον παρατηρείται το οξύμωρο φαινόμενο, η ίδια εταιρεία να παρέχει εργαζόμενους σε πολλές και διαφορετικές επιχειρήσεις και σε πολλούς και διαφορετικούς κλάδους. Είναι φύσει αδύνατον μια εταιρία να έχει τεχνογνωσία σε τομείς τόσο διαφορετικούς όσο είναι η πληροφορική, ο τομέας καλλυντικών και φαρμάκων, ο τομέας ασφαλιστικών εταιρειών και ο τραπεζικός τομέας, όπου «εκεί γίνεται το πολύ μεγάλο αλισβερίσι». Μεταφέρω επί λέξει αυτά που κατέθεσε στην επιτροπή φορέας εργαζομένων.
Το συγκεκριμένο Νομοσχέδιο βάζει μια τάξη σε αυτό το πεδίο, εφόσον θεσπίζει την αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη αναθέτοντα κι εργολάβου, όλης δηλαδή της αλυσίδας, προκειμένου ο εργαζόμενος να έχει μια επιπλέον δικλίδα ασφαλείας για τα ασφαλιστικά και εργασιακά του δικαιώματα.
➤ Προστασία των εργαζομένων ή κατάργηση 8ωρου της Ν.Δ;
Όσο απομακρυνόμαστε από την μνημονιακή περίοδο, τόσο πιο καθαρή θα είναι η διαχωριστική γραμμή που υπάρχει ανάμεσα στα δύο αντιπαρατιθέμενα πολιτικά σχέδια: Αυτό που υλοποιεί και θα υλοποιεί η ελληνική κυβέρνηση, το οποίο θέλει αυστηρούς κανόνες προστασίας και ενίσχυσης της εργασίας, ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, και αυτό το οποίο εκφράζεται κυρίως από την Αξιωματική Αντιπολίτευση και κάνει λόγο για το «ξεπερασμένο» 8ωρο και την δήθεν αναγκαιότητα περαιτέρω ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων, ως πάλι δήθεν αναπτυξιακή πρόταση.
Ανάμεσα σε ένα σχέδιο, που υπερασπίζεται τις ατομικές ελευθερίες και τα κοινωνικά δικαιώματα και σε ένα σχέδιο που ανέχεται και φλερτάρει με την άκρα Δεξιά.
---------------------------------------------------------------------------
Τοποθέτηση του βουλευτή Πιερίας του ΣΥΡΙΖΑ Σ. Καστόρη κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου για τις εργασιακές ρυθμίσεις.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όσο καλά κι αν προετοιμαστείς για να συμβάλλεις με την ομιλία σου σε ένα νομοσχέδιο, είναι πάρα πολύ δύσκολο να μην υποπέσεις στον πειρασμό να δώσεις απαντήσεις σε προηγούμενες τοποθετήσεις, όπως αυτή του κ. Βρούτση.
Κατανοώ, κύριοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τη στεναχώρια σας που δεν σας βγαίνει το καταστροφικό αφήγημα κι οι εξελίξεις είναι τελείως διαφορετικές και τελείως αντίθετες με αυτό που ελπίζατε και με αυτό που σχεδιάζατε.
Κατανοώ, αλλά δεν συμμερίζομαι την αγωνία σας για το αν τηρηθούν ή όχι τα διεθνή συμφωνηθέντα για την περικοπή των συντάξεων. Κατανοώ, αλλά δεν συμπάσχω μαζί σας στη δύσκολη θέση που βρίσκεστε να παρακαλάτε τον Μοσκοβισί, τη Μέρκελ, τον Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, τον Όλαφ Σουλτς, για να μην χαλαρώσουν τα σκοινιά στην Ελλάδα.
Κατανοώ γιατί φέρατε την τροπολογία σήμερα για τις συντάξεις. Την φέρατε διότι δεν σας βγαίνει τίποτα και πρέπει να καλύψετε, να κρύψετε τη στάση σας για το οκτάωρο, για το δωδεκάωρο, που συντάσσεστε μαζί με τη Χρυσή Αυγή, για να θολώσετε την εικόνα της καθαρής εξόδου της χώρας από τα μνημόνια, να θολώσετε την εικόνα ότι τάχα στηρίζετε τους συνταξιούχους, εσείς που τους κόψατε δώδεκα φορές τις συντάξεις, που καταργήσατε τα δώρα των Χριστουγέννων, του Πάσχα, τα επιδόματα και να κρύψετε ότι θέλετε να συνεχίσετε από εκεί που σταματήσατε όταν χάσατε την κυβερνητική εξουσία στο Δημόσιο, δηλαδή τις απολύσεις, την κομματική αξιολόγηση, το κλείσιμο δομών και υπηρεσιών.
Θέλω να σας πω ότι εγώ δεν το συμμερίζομαι και δεν στεναχωριέμαι μαζί σας. Αντίθετα, είμαι πάρα πολύ χαρούμενος. Είμαι χαρούμενος, γιατί, επιτέλους, μετά από τόσους κόπους και θυσίες, μπορούμε πλέον να μιλάμε για το τέλος των μνημονίων, μπορούμε πλέον να βάζουμε στο τραπέζι της συζήτησης δικούς μας όρους, όπως είναι τα μέτρα που συζητάμε σήμερα, μέτρα ανάσχεσης των βίαιων και οδυνηρών αλλαγών που συντελέστηκαν στα μαύρα χρόνια της οικονομικής κρίσης και της ασφυκτικής εποπτείας σε βάρος του κόσμου της εργασίας.
Και να με συγχωρούν οι συνάδελφοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, αλλά όσο κι αν προσπαθώ να είμαι προσεκτικός στις δημόσιες τοποθετήσεις μου, δεν μπορώ, σεβόμενος τις θυσίες του ελληνικού λαού, να μην πω το εξής: Όποιες φαιδρότητες κι αν σκεφτείτε, όποιες παρεκτροπές κι αν ονειρεύεστε και σχεδιάζετε, όπως αυτό που κάνατε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η πραγματικότητα δεν πρόκειται να σας κάνει το χατίρι. Η χώρα επιστρέφει στην κανονικότητα μετά από δικές μας προσπάθειες και με το δικό μας μείγμα πολιτικής, που θα προχωρήσει μπροστά όχι γιατί είμαστε πιο καπάτσοι από εσάς, αλλά γιατί είμαστε με την πλευρά της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών που δεν έχουν ιδέα τι είναι οι offshore εταιρείες, που δεν έχουν ούτε κρυφά ούτε φανερά μεγαλόσχημους κρατικοδίαιτους φίλους, που η μόνη σχέση τους με τις πολυεθνικές εταιρείες είναι ότι καταναλώνουν τα προϊόντα τους.
Να τελειώνουμε, λοιπόν, με τα παραμύθια. Έχουμε πολύ σοβαρά πράγματα να ασχοληθούμε και δεν περισσεύει χρόνος και διάθεση να τα ξοδεύουμε στα μικροπολιτικά και προσχηματικά επιχειρήματα, τις κουβέντες του αέρα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Από αυτά τα σοβαρά, τα μείζονα, είναι και το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα, η ρύθμιση των διαλυμένων εργασιακών σχέσεων και η ενίσχυση της μισθωτής εργασίας, ο απεγκλωβισμός των πλέον ευάλωτων εργαζόμενων από ασύδοτες εργοδοτικές και εργολαβικές πρακτικές.
Κάποιοι τα ζητήματα αυτά δεν καταδέχονται να τα βάλουν στην ατζέντα τους. Δικαίωμά τους. Ας συζητούν ό,τι τους καπνίσει. Εμείς γι’ αυτά θέλουμε να συζητήσουμε, με συνομιλητές εκπροσώπους ανθρώπων που εμπλέκονται, εκπροσώπους ανθρώπων που πληρώνουν τέτοιες πρακτικές, όπως κάναμε και στην Επιτροπή της Βουλής την προηγούμενη εβδομάδα, εργαζόμενους αόρατους, όπως είπαν, εδώ και τριάντα χρόνια κι όχι μόνο τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης, ανθρώπους οργανωμένους σε συλλόγους δανειζόμενων εργαζόμενων, παρακαλώ, που διακινούνται από εταιρείες με εργασιακές σχέσεις που δεν απέχουν και πολύ από εκείνες της δουλείας των προηγούμενων αιώνων.
Οι τράπεζες, μας είπε μία εκπρόσωπός τους, δανείζονται προσωπικό από εταιρείες, ικανοποιώντας το διακαή τους πόθο να απασχολούν εργαζόμενους που δεν ανήκουν σε σωματεία, δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση, μετατρέπονται εύκολα σε μερικής απασχόλησης, απολύονται πανεύκολα και ξαναπροσλαμβάνονται με χειρότερους όρους αν χρειαστεί.
Στο νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα, τα περισσότερα πυρά και τον ξεσηκωμό -βγήκε από την Αξιωματική Αντιπολίτευση, αλλά και από την εργοδοσία και από σοβαρούς αναλυτές των αξιόπιστων καναλιών μας- δέχτηκε το κομμάτι που αναφέρεται στη ρύθμιση του καθεστώτος των εργαζόμενων στις εργολαβικές εταιρείες.
Η ρύθμιση αυτή προβλέπει τη συνευθύνη των εργολάβων με τους κανονικούς εργοδότες, δηλαδή, τις μεγάλες εταιρείες που οι εργολάβοι προμηθεύουν με εργαζόμενους. Ως τώρα η αυθαιρεσία και η υπερεκμετάλλευση γινόταν γιατί η ανάδοχος εταιρεία κρυβόταν πίσω από τον εργολάβο που έκανε ό,τι ήθελε, ενώ στην πραγματικότητα τα υπερκέρδη απ’ αυτές τις πρακτικές τα εισέπραττε αυτή η μεγάλη «μαμά» εταιρεία.
Τώρα προβλέπεται ότι η επιχείρηση που αναθέτει το έργο έχει την ίδια ευθύνη απέναντι στους εργαζόμενους για τους μισθούς, για τις ασφαλιστικές εισφορές, για τις αποζημιώσεις από την απόλυση εάν ο εργολάβος αθετήσει τις υποχρεώσεις του, πράγμα πολύ συνηθισμένο ακόμα και από εταιρείες που διαπνέονται από το αίσθημα της εταιρικής ευθύνης. Αυτόν τον μεσαίωνα μπορεί να τον επιβάλλατε στο παρελθόν, αλλά δεν μπορεί να συνεχίζει να είναι το παρόν και το μέλλον της εργασίας.
Θα μου επιτρέψετε, κυρία Υπουργέ, εδώ να διαβάσω ένα πολύ μικρό απόσπασμα από την επιστολή σας στην ομόλογό σας Υπουργό Εργασίας της Αυστρίας, που της λέτε για τα δικαιώματα, για το κοινό μας μέλλον στην εργασία στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη.
Λέτε: «Τα θεμελιώδη δικαιώματα του οκτάωρου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, της κοινωνικής ασφάλισης και η αλληλεγγύη είναι τα θεμέλια πάνω στα οποία οφείλουμε να χτίσουμε το κοινό μας μέλλον. Η ελληνική Κυβέρνηση είναι με όλη της την καρδιά προσανατολισμένη στο να στηρίζει και να επεκτείνει τα δικαιώματα αυτά».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουμε δρόμο μπροστά μας. Και αυτόν τον δρόμο τον έχουμε χαράξει, τον έχουμε ξεκινήσει. Και θα τον φτάσουμε μέχρι το τέλος. Και το τέλος δεν είναι το τέλος των μνημονίων. Το τέλος των μνημονίων είναι το τέλος της δικής σας πολιτικής. Για εμάς είναι η αρχή μιας νέας περιόδου όπου θα σας βομβαρδίζουμε με τέτοιους νόμους, οι οποίοι θα οδηγήσουν στην κανονικότητα, στην αξιοπρέπεια και τη δημοκρατία.
