Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2020

Η γλώσσα και η επιβίωση του Ελληνισμού (Γ΄ ΜΕΡΟΣ)

Του Παναγιώτη Γ. Αλεκάκη,
Φιλόλογος – Ιστορικός,
Δρ Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος Α.Π.Θ.,
Διευθυντής 2ου ΓΕΛ Κατερίνης.


Ο ξένος λαός ήταν ομόθρησκος και ομόδοξος και η γλωσσική αφομοίωση δεν ισοδυναμούσε με αλλαξοπιστία. Το σλαβικό στοιχείο διαπότιζε και έλιωνε τον ελληνισμό της βαλκανικής υπαίθρου, όπως το νερό τη ζάχαρη. Και το αποτέλεσμα ήταν η ελληνική γλώσσα να συμμαζευτεί και να κατασταλάξει στα όρια του παλαιού μητροπολιτικού ελληνισμού, αντί για την απέραντη περιφέρεια όπου την είχαν απλώσει οι Μακεδόνες βασιλείς και οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες ακτινοβολώντας τον ελληνικό πολιτισμό.

Η σημερινή γλωσσική ομοιογένεια του ελληνικού κράτους επικυρώνει με τον πιο εύγλωττο τρόπο την ιστορική ελληνικότητα των κατοίκων της. Κι έτσι η διατήρηση της ελληνικής γλώσσας σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, αποκτά τη βαρύτητα του πιο ακλόνητου τεκμηρίου για την ιστορική επιβίωση του ελληνισμού. Κανένα από τα κατάλοιπα του ιστορικού μας παρελθόντος, ακόμα και τα πιο έξοχα μνημεία της τέχνης, με τα οποία οι πρόγονοί μας στόλισαν την εθνική γη μας, δεν μπορεί να παραβληθεί από την άποψη αυτή με τη σημασία που έχουν τα ελληνικά γλωσσικά ιδιώματα που επιζούν στο στόμα του λαού μας. Τα απαράμιλλα μνημεία της ελληνικής τέχνης, που κοσμούν τα μουσεία όλης της γης, είναι κτήμα διεθνικό και δεν παρέχουν ιστορική απόδειξη της φυλετικής επιβίωσης του αρχαίου ελληνισμού, γιατί θα μπορούσαν κάλλιστα αυτά να καταυγάζουν τη σκέψη και τα μάτια της ανθρωπότητας.

Όταν ένα έθνος υποκύψει στον αγώνα της επιβίωσής του και η χώρα του γίνει πατρίδα αλλόγλωσσου λαού, τα μνημεία τέχνης του μένουν σαν μια μελαγχολική επιβεβαίωση του περάσματός του και της εξαφάνισής του. Όμως στη Βόρεια Ελλάδα η ελληνική γλώσσα επέζησε και μαζί της και χάρη σ’ αυτή επιζεί ιστορικά το ελληνικό έθνος. Ύστερα από αγώνα μακρόχρονο, αγώνα αδυσώπητο και αδιάκοπο, αφού δέχτηκε σαν βράχος τα κύματα των ξένων γλωσσών, έμεινε στη θέση της και σαν απόρθητο τείχος προφύλαξε την ελληνικότητα των νοτιότερων περιοχών. Ο Παλαμάς ονόμασε τη γλώσσα μας «νικήτρια του θανάτου». Η ελληνική γλώσσα ισοδυναμεί με την ιστορική επιβίωση της φυλής των Ελλήνων. Κάθε ξένη λέξη, αλλά γραμματικά αφομοιωμένη, σλαβική ή τούρκικη ή αρβανίτικη κλπ., που ακούγεται από το στόμα των νεότερων Ελλήνων, δεν είναι παρά μια ουλή τραύματος που άφησε το δόρυ των αλλόγλωσσων πάνω στο σώμα της γλώσσας μας, χωρίς όμως να μπορέσει να την καταβάλει. Κάθε τέτοια λέξη, εξεταζόμενη με βαθύ ιστορικό νόημα, είναι ένα τρόπαιο αμυντικής νίκης.


ΕΔΩ το Α΄ ΜΕΡΟΣ
ΕΔΩ το Β΄ ΜΕΡΟΣ