Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2016

ΑΝΟΙΑ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ. Του Ιατρού-Νευρολόγου Ηλία Κωνσταντινίδη


Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όταν λέμε ότι ένας άνθρωπος έχει άνοια σημαίνει ότι έχει γνωστικές διαταραχές τέτοιες που δεν δικαιολογούνται μόνο από την ηλικία του αλλά υπάρχει ένα παθολογικό υπόβαθρο, δηλαδή είναι ασθενής και ως τέτοιος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Πολλές φορές δυστυχώς ακόμα και τώρα οι ανοϊκοί ασθενείς θεωρούνται ατυχώς από πολλούς ως ψυχιατρικοί ασθενείς. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι στην άνοια σε προχωρημένα στάδια μπορεί να υπάρχουν πιο έντονα οι διαταραχές συμπεριφοράς ακόμα και διέγερση ή συχνά παραισθήσεις – ψευδαισθήσεις λόγω της ατροφίας του εγκεφάλου και της βλάβης σε συγκεκριμένες περιοχές.

Η άνοια γενικά είναι μία πάθηση με προϊούσα εξέλιξη, προοδευτικά επιδεινούμενη και χρειάζεται να αξιολογείται και να αντιμετωπίζεται συνεχώς. Ουσιαστικά δηλαδή, αντιμετωπίζουμε τα συμπτώματα της άνοιας που είναι διαφορετικά και σε συχνότητα και σε ένταση και σε πρόγνωση σε κάθε ασθενή.

Κατά συνέπεια και η αντιμετώπιση, κυρίως η φαρμακευτική, στόχο έχει να εστιάσει στα συμπτώματα περισσότερο και να χρησιμοποιείται όταν χρειάζεται, όχι πριν. Και γιατί δεν είναι σωστό να λαμβάνει αλόγιστα φάρμακα ο ασθενής αλλά και γιατί και αυτά έχουν χρόνο δράσης και όσο τα χρησιμοποιούμε με φειδώ τόσο περισσότερο θα μας είναι χρήσιμα.

Έτσι παρατηρείται συχνά η μείωση των φαρμάκων όταν είναι υπερβολική η ποσότητά τους να βοηθάει τον ασθενή περισσότερο από ότι η χρήση τους.

Π.χ. η μείωση των φαρμάκων πολλές φορές όπως σε περιπτώσεις που συνυπάρχουν και παρκινσονικά κινητικά συμπτώματα μπορεί να βοηθήσει τις γνωστικές διαταραχές περισσότερο από το να προσθέσουμε φάρμακα.

Για αυτό επισημάνω για ακόμη μία φορά ότι η διάγνωση της άνοιας δεν πρέπει να γίνεται εύκολα και γιατί κάποιος ξεχνάει, αλλά όταν είναι βέβαιη, αλλιώς μπορεί να παραμείνει στην πιθανή άνοια για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί.

Έτσι αφού ελεγχθεί ο πιθανά ασθενής με – κυρίως – τα ψυχομετρικά τεστ που και αυτά έχουν διάφορες βαθμίδες και για την διάγνωση αλλά και τον τύπο της άνοιας τότε και μόνο τότε αποφασίζεται η γραμμή αντιμετώπισης η οποία βέβαια είναι δυναμική και όχι σταθερή και μπορεί να αλλαχτεί ανάλογα με τα συμπτώματα.

Για την φαρμακευτική αγωγή υπεύθυνος είναι ο νευρολόγος που την παρακολουθεί. Για την φροντίδα όμως, υπεύθυνοι είναι οι φροντιστές.

Το κυριότερο είναι και αυτό το οποίο οι ευρωπαϊκές οδηγίες μας επισημάνουν συνεχώς και περισσότερο, ότι θα πρέπει οι φροντιστές να έχουν συνειδητοποιήσει ότι η κατάσταση (άνοια) είναι με προϊούσα επιδείνωση και χρήζει μακροχρόνιας προσπάθειας και φροντίδας. Για αυτό θα πρέπει να συμμετέχουν όσα περισσότερα άτομα (φροντιστές) μπορούν. Το να αντιληφτούν βέβαια οι οικείοι την κατάσταση δεν είναι εύκολο και χρήζει χρόνου. Όσο πιο γρήγορα όμως το αντιληφθούν και το αντιμετωπίσουν τόσο λιγότερα προβλήματα θα έχουν με την διαχείριση του ασθενούς. Και καλό είναι να το κάνουν πριν το άγχος τους φτάσει σε δύσκολα αντιμετωπίσιμα επίπεδα.

Τελικό συμπέρασμα
Η άνοια είναι γνωστική διαταραχή λόγω ατροφίας του εγκεφάλου σε διάφορες περιοχές και με συμπτώματα ανάλογα με το πια περιοχή του εγκεφάλου έχει την βλάβη. Μπορεί να υπάρχουν διάφορες αιτίες οπότε χρειάζεται ένας καλό αρχικός έλεγχος. Έχει προϊούσα εξέλιξη, δηλαδή προχωράει συνεχώς η βλάβη αλλά σε κάθε ασθενή είναι διαφορετική η πρόγνωση και για το πόσο γρήγορα θα επιδεινωθεί αλλά και για το ποια συμπτώματα θα εμφανίσει. Η φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να χρησιμοποιείται όταν και όποια χρειάζεται – όχι πριν και όχι όλα τα είδη φαρμάκων μαζί. Και κυρίως θα πρέπει οι φροντιστές – οικείοι, οικογένεια – να συνειδητοποιήσουν τι έχουν να αντιμετωπίσουν, να προσαρμόσουν τον άρρωστο στην ζωή τους, όχι το αντίθετο και να τον βοηθούν χωρίς ενοχές και όσο μπορεί ο καθένας. Όσοι περισσότεροι τόσο το καλύτερο.

*Ο κ. Κωνσταντινίδης Ηλίας είναι ιατρός νευρολόγος στο νομό Πιερίας από τις 10/10/2012 και διατηρεί το ιατρείο του επί της οδού Τ.ΤΕΡΖΟΠΟΥΛΟΥ 30 (ΠΑΡΚΙΝΓΚ ΕΥΚΑΡΠΙΔΗ - ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟ "ΤΑΚΗΣ")

ΤΗΛ. 2351076040 ΚΙΝ.6978772746
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ
ΠΡΩΪ 9:00 - 1:30
ΑΠΟΓΕΥΜΑ 6:00 - 8:30