Κυριακή 2 Απριλίου 2017

Χρέος να θέσουμε Survivor των καιρών τις αξίες και τα ιδανικά της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.

Χρέος να θέσουμε Survivor των καιρών τις αξίες και τα ιδανικά της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.
(Της Φανής Ζιώγα, Καθηγήτριας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης)
Σε μια Ελλάδα που δεινοπαθεί υπό την επταετή κρίση στα δημοσιονομικά της, η πολιτιστική κληρονομιά μας είναι ουσιώδες συστατικό, των όσων λίγων μας απέμειναν, ως στηρίγματα, μέχρι την παλινόρθωση της χώρας. Μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, αποτελεί και το Ολυμπιακό ιδεώδες, με τις αξίες του ευ αγωνίζεσθαι, της ευγενικής άμιλλας, του αγωνίζεσθαι υπέρ της πατρίδας και όλες τις θεμελιώδεις, για τον παγκόσμιο πολιτισμό αρχές, που τον διέπουν.

Είμαστε η χώρα, που μέσω των Ολυμπιακών Αγώνων και των Αρχαιοελληνικών Κειμένων δίδαξε σε όλη την υφήλιο, ότι πολίτης είναι αυτός που αγωνίζεται και προσφέρει, για το κοινό καλό, για το καλό της Πόλης. Είμαστε η χώρα, που μέσω του Ολυμπισμού διδάξαμε σε παγκόσμια κλίμακα, ότι ο Ολυμπιονίκης γινόταν δεκτός με κλάδους ελαίας καθώς οι συμπολίτες του γκρεμίζαν τα τείχη της Πόλης, επειδή η νίκη στον αγώνα ήταν νίκη που ο αθλητής φέρνει στην Πόλη, για την Πόλη, για τους συμπολίτες. Διδάγματα αλτρουϊσμού, ανιδιοτέλειας, προσφοράς στην κοινότητα, που εκτός από τον Ολυμπισμό, διδάσκονται οπωσδήποτε και από την Εκκλησία μας, μαζί με την αλληλεγγύη και την αγάπη πρώτα για τον συνάνθρωπο και μετά για τον εαυτό.

Η πολιτιστική αυτή και θρησκευτική κληρονομιά με όλες τις διδαχές της, αντί να αξιοποιείται και να προβάλλεται για να στηρίξει τη νεολαία ελλείψει οικονομικών υποστηριγμάτων, περιφρονείται και αντικαθίσταται, από θεάματα τύπου Survivor τα οποία προβάλουν το αθλητικό ανδραγάθημα, να έχει ως έπαθλο την τροφή, την ατομική επιβίωση, το προσωπικό συμφέρον του κάθε ατόμου, εξιδανικεύοντας την ιδιοτέλεια , η οποία αμείβεται.

Η χρονική συγκυρία της επταετούς οικονομικής κρίσης διαφοροποιεί επί τω χείρω, την επίδραση του Survivor στη νεολαία των σημερινών νέων της προεφηβικής, εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας .. Αυτό συμβαίνει επειδή η οικονομική κρίση έφερε συρρίκνωση των ιδιωτικών εισοδημάτων, με αποτέλεσμα την μείωση των χρημάτων που δαπανούν οι οικογένειες για σκοπούς σχετικούς με την άθληση των παιδιών τους. Επίσης, η επταετής οικονομική κρίση προκάλεσε την ελαχιστοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων και χορηγιών σε σχέση με τον αθλητισμό, την παιδεία, τον πολιτισμό. Τέλος, είχε ως επακόλουθο και την διολίσθηση σε πρωτοφανή χαμηλά, του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων στην παιδεία, στον αθλητισμό και τον πολιτισμό . Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι σε σημαντικό ποσοστό, τα σημερινά παιδιά και οι έφηβοι, να έχουν περιορισμένες προσλαμβάνουσες, σχετικά με τα ιδεώδη του αθλητισμού, τις αξίες του ευ αγωνίζεσθαι, και την γνώση ενός ολόκληρου πολιτιστικού συστήματος που χτίστηκε γύρω από αυτά τα ιδανικά, σε σύγκριση πάντοτε με τις αντίστοιχες προσλαμβάνουσες που είχαν οι συνομήλικοί τους των προηγούμενων δεκαετιών. Για να γίνει αντιληπτή η σύγκριση, αρκεί να θυμηθούμε ότι κάποτε ζήσαμε ευτυχώς την εποχή που οι μαθητές διδάσκονταν στο σχολείο το μάθημα την Ολυμπιακής Παιδείας.. Ενώ σήμερα «διδάσκονται» τον «αθλητικό» συναγωνισμό με όρους Αγίου Δομίνικου και με έπαθλο την τροφή και την επιβίωσή τους.

Δεν θα παραλείψει ο προσεκτικός θεατής να παρατηρήσει δευτερευόντως, τις διακρίσεις των αθλητικών παικτών, σε «διάσημους» και στους αντίπαλους τους, τους «άσημους», όπως είναι ετυμολογικά το αντώνυμο. Πέραν του ότι εμμέσως απαξιώνεται με την ορολογία αυτή, κάθε μη-διάσημος στη συνείδηση ανώριμων ηλικιακά θεατών, τίθεται και το θέμα των κριτηρίων που καθορίζουν τη διασημότητα. Από όσο παρακολουθήσαμε από τη σύνθεση των «διασήμων», κριτήρια διασημότητας, αποτελούν τα επαγγέλματα του δημοσιογράφου, του παρουσιαστή, του μοντέλου, του ηθοποιού και κάποιων αθλητών. Απουσιάζουν οι τέχνες, τα γράμματα, οι επιστήμες. Αβίαστο το συμπέρασμα ότι η διασημότητα δεν καθορίζεται από τα Επιστημονικά επιτεύγματα, από τις επιδόσεις στις Τέχνες, από τις δημιουργίες ανθρώπων των Γραμμάτων ή της Διανόησης. Συμπέρασμα στο οποίο με τόση ευκολία μπορεί να οδηγηθεί ένα παραπλανημένο από τα τηλεοπτικά εφέ νεαρό άτομο, που παρακολουθεί σε καθημερινή βάση και εμπεδώνει το νέο σύστημα αξιών της ζωής του.

Σε μια άλλη χώρα ή υπό συνθήκες οικονομικής ευημερίας των πάντων, αυτό το κείμενο δεν θα είχε γραφτεί, γιατί τότε η επίδραση του παιχνιδιού Survivor θα ήταν μάλλον, αμελητέα. Δυστυχώς, χαλεποί είναι οι καιροί και ως τέτοιοι καθορίζουν μονόδρομα το χρέος μας να θέσουμε ως Survivor των χαλεπών καιρών, τις αξίες και τα ιδανικά της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ας μην λείψουμε εμείς οι ίδιοι, από τις ιδέες μας, για τις οποίες έγραφε ο νομπελίστας ποιητής μας, Οδυσσέας Ελύτης : «Οι ιδέες είναι σαν τα φαντάσματα, περνάς ανάμεσά τους κι αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν. Τις κλοτσάς, κι εκείνες δεν σαλεύουν! Εάν δεν τους λείψεις εσύ, δεν πρόκειται να λείψουν ποτέ.»