Για τα ταξίδια που δεν κάναμε … Κωνσταντινούπολη, Μικρασία, Πόντος, Θράκη....στη μνήμη των γονιών μας
Την Κυριακή 29 Μαΐου 2016 στις 11.00π.μ στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Κατερίνης-Eκάβη, τα Δημοτικά σχολεία της Παραλίας, της Καλλιθέας και της Περίστασης , παρουσίασαν την επετειακή εκδήλωση με θέμα «Μνήμη Γενοκτονίας και Άλωσης ή Άλωση και Γενοκτονία της Μνήμης;», με επίσημο καλεσμένο και ομιλητή τον κ. Θεοφάνη Μαλκίδη, διδάκτορα κοινωνικών επιστημών και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη μελέτη των Γενοκτονιών. Στην εκδήλωση πρωταγωνίστησαν οι μαθητές και οι μαθήτριες των σχολείων μας, οι οποίοι, μέσα σε κλίμα κατάνυξης και σεβασμού, τίμησαν τη μνήμη των ξεριζωμένων Ελλήνων του Πόντου, της Θράκης, της Μικράς Ασίας, και μας ταξίδεψαν στις αλησμόνητες πατρίδες μας. Ξεφυλλίσαμε μαζί τους της μνήμης την Ιστορία, αναρωτηθήκαμε τι να φέραν άραγε οι πρόσφυγες του ’22 και οι ξενιτεμένοι της Πόλης. Ακολουθήσαμε την πορεία της ζωής τους μέσα από εγκόσμιες εικόνες-οπτικοακουστικά ντοκουμέντα μνήμης. Μιας ζωής που χάνεται στης Ιστορίας το χρόνο…. Ταξιδέψαμε με το νανούρισμα της γιαγιάς Γαλήνης Ταραλίδου, «όλα μας τα καράβια», με τις σκηνικές αναγνώσεις από «Της πατρίδας νοσταλγία» και αφήσαμε τη λήθη για λίγο με λέξεις όπως «καλατσεύω, λελαίβω, σουράχοντας, τσάτσαλα..,την πατρίδαμ έχασα», που έχουν της θύμησης το χρόνο. Ακόμα κι αν στα αυτιά μας παράξενα ηχούν…
Η ιστορία, μια κοινωνική μορφή γνώσης, που ξεπερνά τα στενά πλαίσια του σχολικού χώρου κατασκευάζεται με την έννοια ότι οι άνθρωποι γίνονται δημιουργοί των εννοιών που χρησιμοποιούν και τότε η Άλωση και η Μνήμη με το παρελθόν είναι διακύβευμα. Μέσα από επ-ενδύσεις της μνήμης, της Άλωσης και της Γενοκτονίας των Ποντίων , επενδύουμε και ενδύουμε το υλικό που έχουμε: εικόνες, μουσική ,λογοτεχνικά κείμενα. Τα παιδιά –οι μαθητές/τριες μας τα εικονοποιούν σε μια διαλεκτική σχέση με την Ποίηση και την ιστορία, γίνονται οι ίδιοι δημιουργοί των εννοιών της ,μιλούν γι αυτήν, ποιούν ιστορία. Μας διδάσκουν πώς να θυμούμαστε και τι. Και έτσι ο χρόνος δημιουργεί μια μνήμη σουρεαλιστική ,που κρατά το άρωμα των γεγονότων .η ανάκλησή της είναι στο χέρι μας…
Αναρωτηθήκαμε όλοι δια στόματος του επίσημου καλεσμένου μας και ομιλητή της εκδήλωσης , κ. Θεοφάνη Μαλκίδη, διδάκτορα κοινωνικών επιστημών και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη μελέτη των Γενοκτονιών για την «Μνήμη Γενοκτονίας και Άλωσης ή Άλωση και Γενοκτονία της Μνήμης;»,
Η απλότητα του λόγου του σε συνδυασμό με την επιστημοσύνη του, τους ιδιαίτερους συμβολισμούς απαλλαγμένους από υπονομευτικές κορώνες, η καθαρότητα των σκέψεων, η παρρησία των απόψεων μας έκαναν κοινωνούς του μεγάλου τούτου θέματος και του αγώνα του σε παγκόσμιο επίπεδο σε όλο τον πλανήτη για την αναγνώριση της Γενοκτονίας, που δε σταματά παρά τα εμπόδια και την υπονόμευση. Οι ποιητικές του αναφορές στους Ρίτσο, Σεφέρη και Αλκίνοο Ιωαννίδη λείαναν τη βία του σήμερα. Προβληματιστήκαμε, συγκινηθήκαμε, ζήσαμε και θυμηθήκαμε κομμάτια της Ιστορίας που το επίσημο βιβλίο προσπερνά ή αναφέρει επιγγραμματικά.
Στην εισήγησή του ο κ.Μαλκίδης έκανε λόγο για τα σπάνια ιστορικά στοιχεία που προέκυψαν από τις έρευνές του , αναδεικνύοντας της ομοιότητες της κεμαλικής Τουρκίας και της ναζιστικής Γερμανίας, ,λέγοντας πως ο Μουσταφά Κεμάλ ήταν ο εμπνευστής του Χίτλερ και επαναλήφτηκε στους Πύργους και στο Μεσόβουνο. Με ιδιαίτερη συγκίνηση αναφέρθηκε στο 1.000.000 των νεκρών του Πόντου , της Θράκης και της Μικράς Ασίας «:“Μου έδωσε δύναμη όταν είδα την ομιλία του Αρμένιου Βουλευτή Γκάρο Παιλάν μέσα στην τουρκική βουλή για το ζήτημα της Γενοκτονίας. Πήρα επίσης θάρρος από το συνέδριο που έγινε στην Άγκυρα για το Ποντιακό ζήτημα, όπου ήμουν προσκεκλημένος εισηγητής. Μου ανανέωσε την πίστη μου για την νίκη γνωρίζοντας ότι έχουμε μαζί μας το λαό μας, τους ποιητές μας, τους μουσικούς μας, η πρωτοβουλία της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης να παρουσιάσει το "Πόντος εν Άστρον Φωτεινόν" του συμπατριώτη μου Γιώργου Σαρακενίδη, το οποίο μελοποίησε ο Χρόνης Αμανατίδης. Για εμάς, οι νεκροί μας δεν πέθαναν ποτέ. Είναι εδώ μαζί μας!” «Είμαστε ένας λαός, με στενή σύνδεση με την ιστορική μνήμη και την πολιτισμική μας κληρονομιά, την αλήθεια και τη ζωή. Γεννιόμαστε μέσα στην ιστορία, γεννιόμαστε γνωρίζοντας ιστορία, μία ιστορία κυρίως αντίστασης, αγώνα και μνήμης. Όπως αυτή που γράφτηκε από χιλιάδες ανθρώπους στον Πόντο, σ’ αυτούς που πρέπει να γονατίσουμε μπροστά τους τιμώντας τον αγώνα τους και την προσφορά τους, όπως ακριβώς γράφει ο Ρίτσος:“Ετούτος δω ο λαός δε γονατίζει παρά μονάχα μπροστά στους νεκρούς του” Ωστόσο αυτή η ιστορική μνήμη, πορεία και ταυτότητα, η ελληνική αντιστασιακή ιστορία στον Πόντο, ο αγώνας επιβίωσης, η Γενοκτονία, εξαφανίστηκε γιατί το πέπλο προπαγάνδας που σκέπασε την πατρίδα μας δεν άφησε να περάσει τίποτα. Σήμερα στην Ελλάδα, πιο πολλές είναι οι αναφορές για τον Κεμάλ παρά για τη Γενοκτονία που διέπραξε ο Κεμάλ, ενώ είναι μηδαμινές οι αναφορές για την ελληνική αντίσταση στον Κεμάλ και ανύπαρκτες για ιστορικές φυσιογνωμίες όπως οι αντάρτες του Πόντου». «Είναι θεωρώ αυτονόητο μετά από τόσες δημόσιες παρεμβάσεις, ότι η Ελληνική Δημοκρατία, ήταν και παραμένει απούσα από το ζήτημα αναγνώρισης της Δημοκρατίας, προκαλώντας μάλιστα τόσο τους νεκρούς προγόνους μας όσο και τους ζώντες απογόνους τους. Αφού το ελλαδικό κράτος καθυστέρησε για παραπάνω από εβδομήντα χρόνια την αναγνώριση και αφού πέρασαν είκοσι και πλέον χρόνια από τα σχετικά νομοσχέδια, δεν πράττει απολύτως τίποτα, αφού υπονομεύει κάθε προσπάθεια, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό».«Αυτό που ζούμε σίγουρα δεν είναι Ελλάδα, «να νοσταλγείς τον τόπο σου, ζώντας στον τόπο σου, τίποτε δεν είναι πιο πικρό» γράφει ο συμπατριώτης μας Γιώργος Σεφέρης. Δεν μπορεί ο ελληνικός λαός να μην γνωρίζει στην ολότητά του το Ποντιακό ζήτημα, δεν μπορεί να μην γνωρίζει τα τάγματα εργασίας και την δολοφονία των ανδρών, την εξόντωση της πνευματικής και θρησκευτικής ηγεσίας το 1921 στην Αμάσεια, τη Γυναικοκτονία και την Παιδοκτονία, να μην γνωρίζει τους αντάρτες του Πόντου, οι οποίοι πάλεψαν ενάντια στην Γενοκτονία και έσωσαν τους συνανθρώπους τους, τους προγόνους μας. Η ιστορία μας είναι ταυτισμένη με τη μνήμη. Έτσι στο μνημείο αυτό για τη Γενοκτονία, στον όμορφο αυτό χώρο, που δημιουργήθηκε με αγάπη και έννοια για την πατρίδα μας, μαζί με την πρώτη γενιά προσφύγων -διασωθέντων της Γενοκτονίας, μπορούν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες να μαθαίνουν ιστορία, αντίσταση, πράξεις πίστης και αγάπης προς τον Θεό και την πατρίδα, αλήθειας, μνήμης και Ανάστασης.» Ποτέ άλλοτε στην παγκόσμια ιστορία δεν σημειώθηκαν τρία μαζικά εγκλήματα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα και από τους ίδιους θύτες. Οι Έλληνες, οι Αρμένιοι, οι Ασσύριοι, υπέστησαν Γενοκτονία από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς, οι οποίοι δολοφόνησαν, βίασαν, εξανδραπόδισαν και τελικώς εκδίωξαν από τις εστίες τους, τους ιστορικούς αυτόχθονες λαούς, λεηλατώντας και καταστρέφοντας, ταυτοχρόνως, τον πολιτισμό τους. Μέσα όμως στη Γενοκτονία των Ελλήνων και των άλλων λαών που δολοφονήθηκαν από το φασισμό και το ρατσισμό των δασκάλων του Χίτλερ, Ενβέρ, Ταλαάτ, Τζεμάλ, Κεμάλ πασά, Τοπάλ Οσμάν, υπήρξε και μία παράλληλη μαζική δολοφονία που στοιχειοθετεί στην ουσία και στο πνεύμα της σχετικής Σύμβασης του ΟΗΕ για την πρόληψη και την καταστολή του εγκλήματος της Γενοκτονίας και του διεθνούς δικαίου, το μαζικό έγκλημα ενάντια στον ελληνικό λαό. Και αυτή η παράλληλη δολοφονία ήταν η Γυναικοκτονία και η Παιδοκτονία. Η δολοφονία των Ελληνίδων και των παιδιών τους. Τόσο από τους Νεότουρκους, όσο και από του Κεμαλικούς, οργανώθηκε, σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε η μαζική δολοφονία γυναικών και παιδιών, η μεταφορά τους στην τουρκική ομάδα, έγιναν μαζικοί βιασμοί ακόμη και εγκύων γυναικών και κοριτσιών και η δολοφονία τους, κλείσιμο σε εκκλησίες και εμπρησμό τους και εκατοντάδες παρόμοια εγκλήματα. Το βιβλίο μου έχει ως στόχο την ανάδειξη της δολοφονίας των γυναικών και των παιδιών, της Γυναικοκτονίας και της Παιδοκτονίας, στόχος που αποτελεί ένα προφανές αίτημα για ένα εκατομμύριο και πλέον λόγους. Όσα είναι τα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων από τη Θράκη και την Ιωνία και από τον Πόντο μέχρι την Καππαδοκία, όσα είναι τα ορφανά, οι αγνοούμενοι, οι βιασμένες γυναίκες και τα κορίτσια, οι γυναίκες που προτίμησαν να πέσουν μαζί με τα παιδιά τους σε χαράδρες, γκρεμούς και ποτάμια, προτιμώντας το θάνατο από την ατίμωση. Η προσπάθεια ανάδειξης της δολοφονίας των γυναικών και των παιδιών κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας που υπέστη ο Ελληνικός λαός, αποτελεί μέρος του αγώνα για τη διεθνοποίηση και αναγνώριση του μαζικού εγκλήματος εναντίον των προγόνων μας. Είναι μία ακόμη ψηφίδα που μπαίνει για την αποκατάσταση και την ολοκλήρωση του μεγάλου ψηφιδωτού που καταστράφηκε από την φασιστική- ρατσιστική ομάδα των Νεότουρκων και των Κεμαλικών. Είναι μία ακόμη ιστορική πράξη έναντι των θυμάτων του Ελληνικού Ολοκαυτώματος και ειδικότερα των γυναικών και των παιδιών, είναι ένα χρέος έναντι της ιερής και μεγάλης υπόθεσης της Γενοκτονίας, είναι μία νίκη της αλήθειας, της μη λήθης, έναντι του φασισμού, του ρατσισμού, της προπαγάνδας και της άρνησης. .Στον αγώνα για την αναγνώριση της Γενοκτονίας, της Γυναικοκτονίας και Παιδοκτονίας έχουμε μαζί μας πολλούς συναγωνιστές από όλον τον κόσμο. Με συγκινεί όμως ιδιαιτέρως η συμβολή του εκδότη και συγγραφέα Ραγκίπ Ζαράκολου και του συγγραφέα Σαίτ Τσετίνογλου, με τους οποίους έχουμε μιλήσει για το ζήτημα στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχουμε γράψει βιβλίο για τη Γενοκτονία στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Χαίρομαι ιδιαιτέρως που ο Σαίτ Τσετίνογλου ο οποίος με προσκάλεσε στο ιστορικής σημασίας συνέδριο που έγινε στην Άγκυρα για το ζήτημα της Γενοκτονίας, θα μιλήσει την 19η Μαΐου στη Θεσσαλονίκη. Είναι μία εξαιρετική στιγμή με τεράστιο συμβολισμό και ουσία για όλους»
Η συγκίνηση του ακροατηρίου βουβή με αρκετό σκεπτικισμό και έντονους προβληματισμούς. Ίσως θα έπρεπε να αναφερθεί ότι ήταν η μοναδική φορά ,που σε εκδήλωση δε χρειάστηκε να κάνουμε συστάσεις για ησυχία! Αποσβολωμένοι και μαγεμένοι παρακολουθούσαμε όλοι: μεγάλοι και παιδιά. Παιδιά που τους ευχαρίστησε ιδιαίτερα ο κ.Μαλκίδης , αφού η συμμετοχή τους και ο τρόπος που τα παρουσίασαν ήταν μια μαθητεία Ιστορίας-«η Τρίτη καλύτερη εκδήλωση μετά τα 2 συνέδρια για την Γενοκτονία», κατά τον επίσημο καλεσμένο μας.
29 Μαΐου 1453, η Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους.
29 Μαΐου 2016, η ελπίδα για τη διατήρηση της μνήμης από τις επόμενες γενιές ζωντανεύει μέσα από το τραγούδι, την αφήγηση, τις ζωγραφιές των παιδιών μας, την έκθεση Βιβλίου και φωτογραφίας με θέματα της Άλωσης και της Γενοκτονίας.
Εμείς παιδιά και εγγόνια προσφύγων αντιδρούμε στις άνευρες επετειακές εκδηλώσεις, ,δε γιορτάζουμε τούτη τη μέρα απλά μνημονεύουμε. Θυμούμαστε και η μνήμη όπου κι αν την αγγίξεις πονεί…
Μαζί μας όσοι πραγματικά και ουσιαστικά θέλουν και ξέρουν να αποτιμούν, ως συμμετέχοντες σε ημέρα μνήμης. Άλλωστε η μνήμη είναι επιλογή…
Πολύτιμη η συνεργασία του κ. Αμπερίδη Δημήτρη, αριστοτέχνη λυράρη και δασκάλου ποντιακής μουσικής και του Αλχαζίδη Πέτρου, μαθητή Γυμνασίου, απόφοιτου Δημοτικού Σχολείο Καλλιθέας, που με τον κατανυχτικό μουσικό διάλογο μαθητή– δασκάλου, στον οποίο αποδόθηκε το τραγούδι «Πάρθεν η Ρωμανία» και το μοιρολόι (χωρίς λόγια) από τις ποντιακές λύρες, «Την πατρίδαμ έχασα…» μας μετέδωσαν την ασίκικη ράτσα των Ποντίων μέσα από τον ιδιαίτερο ήχο του κεμετζέ.
Εξίσου πολύτιμη και αναγκαία η προσφορά ενός οπτικοακουστικού ντοκουμέντου για την Ανατολική θράκη, από το σύλλογο Ανατολικοθρακών Περίστασης. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα γι αυτό.
Την εκδήλωση προλόγισε η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας,κ. Σ.οφία Μαυρίδου, ο Αρχιμανδρίτης Πατήρ Παύλος Ντούρος, της Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, η υπεύθυνη σχολικών δραστηριοτήτων της Δ/νσης ΠΕ.Πιερίας κ.Μαργαρίτα Αμανατίδου ,που όπως πάντα και ουσιαστικά είναι δίπλα μας-όλοι τους.
Ευχαριστούμε όλους όσοι με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο ήσαν εκεί, βοήθησαν και εργάστηκαν γι αυτό τιμώντας την εκδήλωση .
Με εκτίμηση
Ελένη Παταρίδου, Δ/τρια Δημοτικού σχολείου Παραλίας Κατερίνης
Βαϊτσα Καραμάνου, Δ/τρια Δημοτικού σχολείου Καλλιθέας Κατερίνης
Κωνσταντίνος Παπανικολάου, Δ/ντης Δημοτικού σχολείου Περίστασης
