Τι άλλαξε και τι έμεινε ίδιο;
Μήπως δεν διαφέρουν κατά βάθος σε ό,τι αφορά την ουσιαστική πραγματικότητα της ζωής και τον ψυχισμό των ανθρώπων της;
Μήπως, όπως οι άνθρωποι εκείνης της εποχής μέσα στα τοτινά ιστορικοπολιτικά, κοινωνικοοικονομικά και πολιτισμικοεκπαιδευτικά πλαίσια επηρέαζαν βαθιά και διαμόρφωναν σημαντικά την πνευματική ανάπτυξη της χώρας, έτσι και οι σύγχρονοι Έλληνες με τον τρόπο σκέψης και δράσης τους υποκινούν την ιστορία και κτίζουν σε μεγάλο βαθμό την τωρινή πνευματική ζωή της πατρίδας, η οποία ανάλογα πορεύεται;
Ερωτήματα που πηγάζουν τόσο από την ανάγνωση του κορυφαίου μυθιστορήματος της νεοελληνικής λογοτεχνίας «ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ», του Κώστα Ταχτσή, όσο και από την παρακολούθηση της ομώνυμης θεατρικής παράστασης – διασκευής του έργου – που παίζεται με μεγάλη επιτυχία κατά την καλλιτεχνική περίοδο 2016-2017 στη ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ στη συμπρωτεύουσα.
Ο αναγνώστης όσο και ο θεατής, αφού συναισθανθεί και συγκινηθεί, δακρύσει ή γελάσει, στοχαστεί και συγκρίνει, αντιλαμβάνεται τις ομοιότητες και τις διαφορές των δύο εποχών και συνειδητοποιεί για άλλη μία φορά τα διαχρονικά, βαριά ελαττώματα αλλά και τα σπάνια, θαυμαστά πλεονεκτήματα του γένους μας, τα οποία συναπαρτίζουν, οριοθετούν και κατευθύνουν τη «μοίρα» της αγαπημένης, βασανισμένης Ελλάδας.
Αυτό συνέβη και το βράδυ του Σαββάτου, 4 Φεβρουαρίου 2017, στην κατάμεστη αίθουσα της σκηνής Σωκράτης Καραντινός του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, όπου φίλες, -οι και μέλη του Συλλόγου Κοκκινοπλιτών Πιερίας «Ο ΟΛΥΜΠΟΣ» παρακολουθήσαμε τη μεταφορά στο θεατρικό σανίδι του μοναδικού και εν πολλοίς αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος του Κώστα Ταχτσή, που έχει χαρακτηριστεί από ειδικούς και κοινό ως αριστουργηματικό «κοινωνικό έπος».
Η επιμελής και επιτυχής διασκευή των Σταμάτη Φασουλή και Θανάση Νιάρχου, η εντυπωσιακή σκηνοθεσία του Θανάση Παπαγεωργίου και η αποκαλυπτική ερμηνεία ενός επιτελείου εξαιρετικών ηθοποιών σε ρόλους αρχέτυπων ηρώων – και όλα αυτά τυλιγμένα με λαϊκότροπη μουσική και με ζωντανά λαϊκοπαραδοσιακά τραγούδια – κατόρθωσαν να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον μας και να ξυπνήσουν το ιστορικό συλλογικό μας ασυνείδητο.
Κάθε ηθοποιός ξεχωριστά και βεβαίως η πρωταγωνίστρια, η πληθωρικού υποκριτικού ταλέντου Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, με το πρόσωπο της Εκάβης – φιγούρα «ηρωική και αδάμαστη, ίδια η Ελλάδα, λιγάκι τρελή αλλά με χρυσή καρδιά» – μίλησαν στην ψυχή μας και αποτύπωσαν στο νου μας τα φλέγοντα μηνύματα του έργου, εκφράζοντας τα πάθη, τα λάθη, τους καημούς, τις οδύνες, τους έρωτες και τα όνειρα των ηρώων για μία καλύτερη ζωή, καθρεφτίζοντας τη νεοελληνική κοινωνία με όλες τις αντιφάσεις της και αναδεικνύοντας παράλληλα τη λογοτεχνική και αισθητική αξία του έργου.
Μέσα από την κοινότοπη ιστορία της Εκάβης και της Νίνας, δύο δυνατών γυναικών – ιστορία που μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε εποχή – είδαμε να ζωντανεύει μπροστά μας η Ελλάδα από τους Βαλκανικούς πολέμους και τη Μικρασία μέχρι την Απελευθέρωση, τα εμφυλιακά και μετεμφυλιακά χρόνια.
Ζήσαμε ένα θεατρικό έργο δοσμένο με χιούμορ αλλά και κλάμα, με τρυφερότητα αλλά και οργή, με τραγικότητα αλλά και αισιοδοξία, με διαμαρτυρία αλλά και καρτερικότητα και κυρίως με ΑΓΑΠΗ και με ένα άρωμα φρεσκάδας, έτσι όπως μαεστρικά, περίτεχνα και συναρπαστικά αφηγείται στο βιβλίο του ο συγγραφέας.
Ο Ταχτσής, έχοντας στα νιάτα του ταξιδέψει, κατοικήσει και εργαστεί σε χώρες της Ευρώπης, στην Αφρική, στην Αυστραλία και στις Η.Π.Α., μπόρεσε να δει καθαρότερα τα τεκταινόμενα στην τότε Ελλάδα των αστικών κέντρων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και να απεικονίσει ευφυώς ρεαλιστικά και συγχρόνως αρκετά λυρικά τη ζωή και την κοσμοαντίληψη των Ελλήνων μικρο- και μεσοαστών με εργαλείο την αξιοζήλευτη ψυχογραφική και ιδιαίτερη ηθογραφική ικανότητά του και με μία αβίαστη συμπόνια για τα ανθρώπινα και κατανόηση για όλους και για όλα.
Για να «τα πει» ο συγγραφέας ψύχραιμα, πρακτικά, συνταρακτικά αλλά και ελπιδοφόρα δεν διάλεξε αφηγητή αλλά αφηγήτρια, γυναίκα – φορέα ζωής, προκειμένου να ανοίξει ένα παράθυρο στο μέλλον. Μέσα από αυτό είδαμε παραπέρα και εμείς ως θεατές (προετοιμασμένοι ήδη από τη διαδρομή με εισαγωγή στο θέμα και ανάγνωση αποσπασμάτων από το βιβλίο) και νιώσαμε ότι μπορούμε να ελπίζουμε στο Αύριο αντιμετωπίζοντας θαρραλέα, αποφασιστικά και εν τέλει αποτελεσματικά κάθε κρίση ή παρακμή με την ανθρώπινη ταυτότητά μας, αλλά κυρίως με το ελληνικό πνεύμα μας και με τον ιδιότυπο, πολυσύνθετο αντιφατικό χαρακτήρα μας, που τα προτερήματά του πρέπει πάση θυσία να κρατήσουμε.
Αυτό μπορεί να επιτυγχάνεται πάντα μέσα από την ΠΑΙΔΕΙΑ, διότι εκείνοι που πρέπει να βοηθιούνται περισσότερο από όλους είναι τα παιδιά μας, οι νέοι και οι νέες μας, αν θέλουμε να μην ισοπεδωθούμε ως λαός και να πορευτεί η χώρα μας με τρόπο αντάξιο της ιστορίας της και του διεθνούς ακτινοβολίας πολιτισμού της.
Βέβαια, το απλό αλλά μεγαλειώδες μήνυμα του έργου, το ότι μέσα από τραγωδίες Η ΖΩΗ ξαναγεννιέται, αφορά όχι μόνο στους Έλληνες, αλλά σε κάθε λαό, κάθε ανθρώπινο πλάσμα, και είναι από τα μηνύματα που εκπέμπονται από έργα – μύθους, όπως το ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ.
Με αυτές τις σκέψεις και με ανάμεικτα συναισθήματα κάναμε το ταξίδι της επιστροφής στην Κατερίνη μετά από σχεδόν τρεισήμισι ώρες συμμετοχικής παρακολούθησης μιας ανα-παράστασης του πολυπρόσωπου αυτού έργου.
Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου με τον Πρόεδρο, κο Λάζαρο Παπαδόπουλο, ευχαριστούμε ειλικρινά τις πολυαγαπητές φίλες και τους πολυαγαπητούς φίλους, που ζωντάνεψαν τη βραδιά μοιραζόμενοι μαζί μας το πολιτισμικό όφελος και την αισθητική απόλαυση του θεατρικού. Ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη που μας έδειξαν και τη στήριξή τους στον Σύλλογο.
Ελπίζουμε ότι η χαρά και η ικανοποίηση που αντλήθηκαν από τη συγκεκριμένη πολιτιστική εξόρμηση θα τις/τους φέρει πιο κοντά μας συνεχίζοντας να παίρνουν μέρος στις πολυπληθείς και ποικίλες δράσεις του Συλλόγου, για τις οποίες δεσμευόμαστε να είναι αντάξιες των προσδοκιών όλων.
Για αυτό, άλλωστε, εργάζεται το Ανθρώπινο Δυναμικό του Συλλόγου με φιλότιμο και μεράκι, με κοινωνική ευαισθησία και πνευματική εγρήγορση, προτάσσοντας την ανάδειξη της βλάχικης και εν γένει της ελληνικής λαϊκής παράδοσης και του ελληνικού πολιτισμού, τιμώντας ταυτόχρονα την ελληνική παιδεία, τις τέχνες και τα γράμματα.
Στο πλαίσιο αυτό επόμενη εκδήλωση του Συλλόγου είναι η αναβίωση εθίμου σχετικού με τη γυναικοκρατία, το Σάββατο του Αγίου Θεοδώρου, 4 Μαρτίου 2017, στο οικογενειακό κέντρο «ΕΛΙΑ». Σε αυτό το ασυνήθιστα ζωντανό γυναικείο γλέντι, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος προσκαλούμε να διασκεδάσει μαζί μας κάθε Γυναίκα της Πιερίας, «ζωντανή και κοτσονάτη», κατά πως ομολογεί και η ηρωίδα του Ταχτσή: «Τέλος πάντων! Πότε είναι ο άνθρωπος ευχαριστημένος; Αυτό που έχει σημασία είναι να είσαι ζωντανός, και να έχεις την υγεία σου. Και εγώ, δόξα τω Θεώ, αισθάνομαι πιο ζωντανή και κοτσονάτη από ποτέ...»!
Καλή αντάμωση!
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου
Φανή Ζέττα Τσεντικίδου
