Στους κήπους ρόδα σκλαβωμένα ανοίγουν δειλά-δειλά στο ανοιξιάτικο φώς, που και αυτό κατεβαίνει με δισταγμό.
Και το άρωμα των σκλαβωμένων ρόδων δεν είναι παρά στεναγμός γεμάτος λύπη και απελπισία.
Ο ελληνικός κάμπος χωρίς κελαηδισμούς. Τα περήφανα στάχυα σκυμμένα. Και από τις ξανθές φούντες των σταλάζει το δάκρυ της θλιμμένης ανοίξεως.
Άνοιξις έρχεται!...
Το χορτάρι φυτρώνει, το λουλούδι ανθίζει, τα φύλλα των δένδρων πρασινίζουν, τα πουλάκια έρχοντια. Μα έρχεται και ο Τούρκος, για να θυμίση τη σκλαβιά.
Οι χωριάτες αποζητούν τον ανοιξιάτικο ήλιο, που λειώνει τα χιόνια και ανοίγει τα βουνά. Μα έλα που ανηφορίζουν και οι Τούρκοι από τις πολιτείες και ρημάζουν τα χωριά!...
Γύρω στα Καλάβρυτα είναι ταμπουρωμένοι οι Τούρκοι…
Ξεχύθηκαν να πάρουν το Μέγα Σπήλαιο, όπου αντιστέκονται οι καλόγηροι.
Ο πασάς τους συμβουλεύει να παραδοθούν.
Μα ο ηγούμενος Δαμασκηνός του απαντά, λέγοντας πώς είναι ντροπή του να φοβερίζη τους καλόγηρους. Γιατί, αν τους νικήσει, το κατόρθωμα του δεν θα είναι μεγάλο. Αν όμως νικηθή, η ντροπή του θα είναι ανεκδιήγητη. Και αυτό θα γίνη, γιατί παίρνει από τον Κολοκοτρώνη βόλια και παλληκάρια, όσα θέλει…
Κι ο πασάς έφυγε κατά τα χωριά…
Άνοιξις έρχεται!...
Το χορτάρι φυτρώνει, το λουλούδι ανθίζει και ο Τούρκος περνά ορμητικά και αφρισμένα.
Ξαπλώνονται στα χωριά των Καλαβρύτων και, για να παίξουν οι Αρβανίτες, βάζουν τις φωλιές των χελιδονιών στο σημάδι.
Τα χελιδόνια φοβισμένα αναζητούν τις φωλιές των.
Με αγωνία προσπαθούν κάπου να ντύσουν τα χορταριασμένα θέμελά τους, να βρούν ανάπαυσι και ασφάλεια.
Κλαίνε οι χριστιανοί μαζί με τη σκλαβιά τους και για τα χελιδόνια. Δεν νιώθουν την άνοιξι ούτε αισθάνονται τη δροσιά του καλοκαιριού.
Κι ένας Τούρκος που είχε γεννηθή στην Πελοπόννησο βλέποντας να σκοτώνουν τα πουλιά είπε:
- Το σκότωμα αυτών των μαύρων πουλιών κάπιο κακό θα μας φέρη!...
Και το κακό ήλθε από την Αγία Λαύρα.
Ξαπλώθηκε σε πολιτείες και χωριά, διαλαλήθηκε από κορυφή σε κορυφή και από ράχι σε ραχούλα…
Άνοιξις ήλθε!...
Το χελιδόνι μ΄ ένα φτερό σαν ξεγυμνωμένο σπαθί ανοίγει πλατύ δρόμο στον αέρα, για να περάση. Από τα μικρά στόματα των πουλιών χύνονται ουράνιες μελωδίες, στις οποίες απαντούν τα νερά που κυλούν τώρα τραγουδιστά και ξεδιπλώνονται στη χλόη σε αργυρές κορδέλες.
Είναι η πρώτη ελεύθερη άνοιξις!
Τα λουλούδια ανεβαίνουν με θάρρος προς το φώς και πίνουν τη ζωή από ελεύθερη ελληνική γή. Στους κήπους γίνεται παλινόρθωσις των ρόδων. Ο χθεσινός αιχμάλωτος βασιλιάς των λουλουδιών περιβάλλεται τη βασιλική πορφύρα. Το δάσος δεν έχει δύσποια, αναπνέει. Ολάνθιστος ο ελληνικός κάμπος και στα ξανθά στάχυα το δάκρυ να γίνεται δρόσος.
Οι σπηλιές και οι κουφάλες των δένδρων δεν γεμίζουν με βουητό των βοερών ανέμων. Είναι όλα μουσική συμφωνία.
Η Δόξα μ΄ ένα στεφάνι, γινωμένο από λίγα χορτάρια, μελετά τα λαμπρά παλληκάρια.
Στις κορυφές των βουνών και στις απάτητες αετοράχες, στυλώνονται κορμιά ηρώων και ημίθεων…
Η άνοιξις ήλθε!...
Ήλθαν και τα χελιδόνια ορμητικά, χαρούμενα, κοπαδιαστά. Φτερουγίζουν με τα σπαθωτά φτερά των γύρω από τις στέγες χωρίς προφυλάξεις και τρόμο και αρχίζουν με το νιόβγαλτο χορτάρι να κτίζουν τις φωλιές των.
Άνθρωποι και πουλιά το νιώθουν, ότι τριγύρω των δεν παραμονεύει ο θάνατος και το αίμα έπαψε να στάζη.
Οι αρματολοί κατεβαίνουν από τα βουνά χωρίς προφυλάξεις και καραούλια…
Και ανάμεσα στα χρυσά όπλα και στα γυμνά σπαθιά που ακτινοβολούν κυματίζει η ελληνική σημαία, μια ολόασπρη πτυχή φουστανέλας κι ένα κομμάτι γλαυκού ουρανού!»
Κατά Τ. Μωραϊτίνην – Μ. Ροδάν.
Ξαπλώθηκε σε πολιτείες και χωριά, διαλαλήθηκε από κορυφή σε κορυφή και από ράχι σε ραχούλα…
Άνοιξις ήλθε!...
Το χελιδόνι μ΄ ένα φτερό σαν ξεγυμνωμένο σπαθί ανοίγει πλατύ δρόμο στον αέρα, για να περάση. Από τα μικρά στόματα των πουλιών χύνονται ουράνιες μελωδίες, στις οποίες απαντούν τα νερά που κυλούν τώρα τραγουδιστά και ξεδιπλώνονται στη χλόη σε αργυρές κορδέλες.
Είναι η πρώτη ελεύθερη άνοιξις!
Τα λουλούδια ανεβαίνουν με θάρρος προς το φώς και πίνουν τη ζωή από ελεύθερη ελληνική γή. Στους κήπους γίνεται παλινόρθωσις των ρόδων. Ο χθεσινός αιχμάλωτος βασιλιάς των λουλουδιών περιβάλλεται τη βασιλική πορφύρα. Το δάσος δεν έχει δύσποια, αναπνέει. Ολάνθιστος ο ελληνικός κάμπος και στα ξανθά στάχυα το δάκρυ να γίνεται δρόσος.
Οι σπηλιές και οι κουφάλες των δένδρων δεν γεμίζουν με βουητό των βοερών ανέμων. Είναι όλα μουσική συμφωνία.
Η Δόξα μ΄ ένα στεφάνι, γινωμένο από λίγα χορτάρια, μελετά τα λαμπρά παλληκάρια.
Στις κορυφές των βουνών και στις απάτητες αετοράχες, στυλώνονται κορμιά ηρώων και ημίθεων…
Η άνοιξις ήλθε!...
Ήλθαν και τα χελιδόνια ορμητικά, χαρούμενα, κοπαδιαστά. Φτερουγίζουν με τα σπαθωτά φτερά των γύρω από τις στέγες χωρίς προφυλάξεις και τρόμο και αρχίζουν με το νιόβγαλτο χορτάρι να κτίζουν τις φωλιές των.
Άνθρωποι και πουλιά το νιώθουν, ότι τριγύρω των δεν παραμονεύει ο θάνατος και το αίμα έπαψε να στάζη.
Οι αρματολοί κατεβαίνουν από τα βουνά χωρίς προφυλάξεις και καραούλια…
Και ανάμεσα στα χρυσά όπλα και στα γυμνά σπαθιά που ακτινοβολούν κυματίζει η ελληνική σημαία, μια ολόασπρη πτυχή φουστανέλας κι ένα κομμάτι γλαυκού ουρανού!»
Κατά Τ. Μωραϊτίνην – Μ. Ροδάν.
Φωτογραφία από Larisa Koshkina από το Pixabay
