Η εκδήλωση έγινε στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στο μνημείο των πεσόντων αντιστασιακών της κατοχής και του εμφυλίου.
Την εκδήλωση άνοιξε με μία εκφραστική απαγγελία του ποιήματος ΕΑΜ του Γιάννη Ρίτσου η Μαρία Σβάρνα. Στη συνέχεια κλήθηκε στο βήμα ο καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και βαθύς μελετητής ειδικά της περιόδου 1940-1950, Γιώργος Μαργαρίτης.
Ο κος Μαργαρίτης στην μεστή ομιλία του εξήγησε με απλά λόγια και χαρακτηριστικές λεπτομέρειες τι ήταν και τι ήθελε το ΕΑΜ. Υπογράμμισε ότι το ΕΑΜ αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στην κατεχόμενη Ευρώπη γιατί ο σκοπός του δεν ήταν απλά να διώξει τον κατακτητή από τον τόπο και να παραδώσει την εξουσία στις πολιτικές δυνάμεις που κυριαρχούσαν και πριν την κατοχή. Αντίθετα, στις απελευθερωμένες περιοχές άρχισε να θέτει τις βάσεις του κράτους που θα δημιουργούσε με την απελευθέρωση.
Εγκαθίδρυσε θεσμούς πρωτόγνωρους για την εποχή όπως η λαϊκή συνέλευση, η λαϊκή δικαιοσύνη, η ισοτιμία της γυναίκας. Για πρώτη φορά η Ελληνίδα γυναίκα απέκτησε το δικαίωμα ψήφου και συμμετείχε ισότιμα στην λήψη των αποφάσεων. Για πρώτη φορά υπερασπίστηκε την πατρίδα της με το όπλο
στο χέρι. Το ΕΑΜ κατάργησε πολλούς φόρους που απομυζούσαν το εισόδημα του λαού, ειδικά στην ύπαιθρο, και τον καταδίκαζαν στην ανέχεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ότι μόνο με τον φόρο της δεκάτης και καταργώντας τους υπόλοιπους φόρους μπόρεσε να λειτουργήσει σχολεία, θέατρα και να συμβάλλει αποφασιστικά στον απελευθερωτικό αγώνα.
Μιχάλης Κωστίνος
πρόεδρος παραρτήματος Λιτοχώρου
ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ
