Με την χαλάρωση των μέτρων και το άνοιγμα της αγοράς η Ελλάδα "αναστενάζει" και πάλι στα καφέ που καθημερινά ξεπροβάλλουν σαν μανιτάρια σε κάθε γωνιά της χώρας.
Κατά μέσο όρο ο Έλληνας καταναλώνει καθημερινά τουλάχιστον σαράντα λεπτά για να απολαύσει τον καφέ του με την παρέα σε ένα από τα χιλιάδες μικρά και μεγάλα στέκια της αρεσκείας του. Χιλιάδες εργαζόμενοι απασχολούνται στη παραγωγή, στο σέρβις, στο delivery και σε κάθε υπηρεσία που σχετίζεται με το προϊόν του καφέ. Σήμερα στο κέντρο κάθε πόλης συναντάς δεκάδες καφετέριες και ένα ή δύο βιβλιοπωλεία.
Ανατρέχω την μνήμη μου στο 1987, όταν επισκέφτηκα για πρώτη φορά ένα ιδιαίτερο καφέ στην Θεσσαλονίκη με την επωνυμία " Ζώγια - Βιβλίο, Τσάι και Συμπάθεια". Το ιστορικό καφέ της Αλεξάνδρου Σβώλου, πέρα από την παροχή καφέ, σοκολάτας, τσαγιού και ποικίλων ροφημάτων διοργανώνει εδώ και τριάντα επτά έτη παρουσιάσεις βιβλίων, εικαστικές εκθέσεις, μουσικές βραδιές κι άλλες δραστηριότητες που δίνουν μια διαφορετική νότα στο χώρο της εστίασης.
Μία πρόταση που μπορεί να υιοθετηθεί από πολλά καφέ που διαθέτουν χώρο, διάθεση, ευαισθησία και μεράκι για καινοτόμες ιδέες. Ας υπάρχει σε μια γωνιά μια μικρή βιβλιοθήκη. Μια λιτή θέση για ψυχαγωγικά παιχνίδια. Δύο τρία τραπεζάκια για ανάγνωση, για συζήτηση κι ανταλλαγή απόψεων.
Δεν θέλουμε να διώξουμε τους νέους από τα καφέ. Ανησυχούμε για την πνευματική τους φτώχεια. Νοιαζόμαστε για τη γνώση, την μόρφωση, το μέλλον τους.
"Εκείνος της έμαθε να αγαπάει το διάβασμα, ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορεί να κάνει ένας γονιός στο παιδί του, και με αυτή την πράξη του της άνοιξε έναν νέο κόσμο", γράφει η συγγραφέας Κριστίν Χάρμελ στο πόνημα της "Το βιβλίο των χαμένων ονομάτων".
Εμείς μάθαμε και πιέζουμε τα παιδιά μας να διαβάζουν γιατί πρέπει να δώσουν εξετάσεις για την εισαγωγή τους στο πανεπιστήμιο. Κι εμείς, και όλο το σύστημα παρέχουμε λάθος μηνύματα για την παιδεία όντας εγκλωβισμένοι σε μια απαρχαιωμένη νοοτροπία.
Είναι βέβαιο πως δεν ευθύνεται η λειτουργία των καφέ που ένας εκπαιδευτικός αναγκάζεται να υποβάλει την παραίτηση του γιατί δεν μπορεί να ανεχτεί την ώρα του μαθήματος την χρήση κινητών από τους μαθητές, τις απειλές, τις ύβρεις και πολλές απίθανες καταστάσεις που καταγγέλλει με την επιστολή παραίτησης.
Ούτε ο φοιτητής της νομικής ευθύνεται που έπεσε από το παράθυρο του γεμάτου αμφιθεάτρου μέσα στο οποίο ανάλλωνε την δίψα του για μάθηση.
Για ότι συμβαίνει γύρω μας είμαστε συνυπεύθυνοι γιατί πρώτα εμείς δεν μάθαμε να διαβάζουμε σωστά, γιατί δεν εκτίμησαμε κατάλληλα την αξία του βιβλίου και του καφέ.
Επιτέλους, ας κάτσουμε μια φορά σε ένα τραπέζι, σε ένα σταντ (πως το λένε..), να πιούμε το καφέ μας παρέα με σοβαρούς προβληματισμούς. Τέτοιους που θα ερεθίσουν την κοινωνία να συνοδεύει τους χιλιάδες καφέδες της έστω με ένα βιβλίο.
Γιάννης Τσαπουρνιώτης
