Τα περιστατικά σχολικής βίας και εκφοβισμού που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δημιουργούν έντονο προβληματισμό σε όλους μας λόγω των ποικίλων, μεταλλασσόμενων και πιο έντονων μορφών με τις οποίες αυτά εκδηλώνονται, καθώς αφορούν το πιο ευαίσθητο τμήμα της κοινωνίας, τους νέους μας. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις μαθητών όπου φαίνεται ότι έχουν χάσει την αίσθηση του μέτρου, των ορίων, του πλαισίου μέσα στο οποίο πρέπει να λειτουργούν στη σχολική κοινότητα. Η ενσυναίσθησή τους και η υγιής αλληλεπίδραση δείχνουν να έχουν αμβλυνθεί.
Τα περιστατικά βίας που εκδηλώνονται στα σχολεία σίγουρα δεν είναι ένα νέο φαινόμενο. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν πολλοί ειδικοί, την περίοδο της πανδημίας πυροδοτήθηκαν, λόγω της παρατεταμένης απομόνωσης και της συνεπαγόμενης συσσώρευσης ποικίλων προβλημάτων, που είχε αρνητικό αντίκτυπο στον ψυχισμό τους. Ασφαλώς, η κατάσταση επιδεινώθηκε και λόγω της στροφής των νέων σε μορφές ‘’διασκέδασης’’ που- χωρίς να το αντιλαμβάνονται- τους οδηγούν σε ένα είδος εκτόνωσης και εκδήλωσης βίαιων αντιδράσεων που αντιτίθεται στην αγνή φύση των νέων και τις αδόλευτες προθέσεις που πρέπει να διέπουν την καθημερινότητά τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η υπερέκθεσή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η ευκολία στον διαμοιρασμό προσωπικών δεδομένων (διαδικτυακός εκφοβισμός) και η επιλογή ηλεκτρονικών παιχνιδιών με έντονο το στοιχείο της βίας που τους εξοικειώνει με βάρβαρα ένστικτα. Και η βία γίνεται εθισμός.
Υπό αυτές τις συνθήκες κλονίζεται η ψυχική τους υγεία, η αυτοεκτίμησή τους, υποχωρεί το ενδιαφέρον για τη διαδικασία της μάθησης και της ακαδημαϊκής τους εξέλιξης. Θύτες και θύματα (γιατί συχνά οι ρόλοι μπορεί να αντιστρέφονται) είναι γεμάτοι ανασφάλεια, φόβο, απόγνωση. Το αίσθημα της απειλής, του τρόμου τούς οδηγεί σε άρνηση να συνεχίσουν το σχολείο. Άλλοτε εντείνεται η νευρικότητα και η επιθετικότητά τους μέσα και έξω από αυτό. Όλα αυτά προκαλούν αναστάτωση και ενίοτε μια έκρυθμη κατάσταση που διαταράσσει τη σχολική ζωή.
Επειδή η πρόληψη είναι η καλύτερη αντιμετώπιση, έτσι και απέναντι σε αυτό το ανησυχητικό φαινόμενο οφείλουμε να δώσουμε έμφαση στο «προλαμβάνειν». Στόχευσή μας να είναι η καλλιέργεια ευγενικών μορφών συμπεριφοράς και αλληλεπίδρασης μέσα από ποικίλες και κατάλληλες δράσεις στα σχολεία. Να θυμίζουμε και να τονίζουμε τις ανθρωπιστικές αξίες, όπως είναι ο σεβασμός, η ισότητα, η αλληλεγγύη, που θα οδηγήσουν και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εμείς από τη θεσμική μας θέση, θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε δίπλα στους συναδέλφους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές μας, καθώς επίσης και να επιδιώκουμε την αρωγή των γονέων και κηδεμόνων, γιατί μόνο μέσα από την αγαστή και ειλικρινή συνεργασία μπορούμε να εγγυηθούμε την αποτελεσματική αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού. Ακόμη είναι σημαντικό το γεγονός ότι πλέον έχουν τοποθετηθεί ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί στις σχολικές μονάδες συνεπικουρώντας καθοριστικά στο έργο μας. Τα παιδιά δικαιούνται να νιώθουν το σχολείο ως έναν χώρο χαράς, υγιούς αλληλεπίδρασης, ασφάλειας, ηρεμίας, εμπιστοσύνης.
Το σχολείο αποτελεί μικρογραφία της κοινωνίας, γι’ αυτό είναι σημαντικό να εργαζόμαστε πάντα με γνώμονα τη διαμόρφωση υγιών προσωπικοτήτων που θα αποδέχονται τη διαφορετικότητα και την ποικιλομορφία και θα είναι σε θέση να αναγνωρίζουν το δικαίωμα του σεβασμού τόσο στο πρόσωπο το δικό τους όσο και των συνομηλίκων. Με αφορμή, λοιπόν, την ημέρα αυτή, καλούνται οι σχολικές μονάδες του νομού να αφιερώσουν χρόνο, (τουλάχιστον δύο διδακτικές ώρες) από τη Δευτέρα 4 Μαρτίου έως και την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024 σε δράσεις-συζητήσεις-εκδηλώσεις (π.χ. βιβλιοπαρουσιάσεις, προβολές ταινιών, εικαστικά εργαστήρια, διαδραστικές ομιλίες, κ.α.) με στόχο την ευαισθητοποίηση σε θέματα βίας και σχολικού εκφοβισμού.
Ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας
Δρ. Γεώργιος Χρ. Μακρής
