Παρασκευή 6 Ιουνίου 2025

Η δημιουργικότητα της αποστήθισης.


















«Η δημιουργικότητα και οι λόγοι για τους οποίους πρέπει αυτή να καλλιεργείται στο σχολείο καθώς και ο τρόπος που κάθε μαθητής εκφράζει ο ίδιος την δημιουργικότητά του».

Πρωτότυπο και ενδιαφέρον το θέμα της έκθεσης στις πανελλήνιες εξετάσεις των γενικών λυκείων για όσους βέβαια επιβάλλεται πάντα να στηρίζουν και να εκθειάζουν το εκπαιδευτικό και κάθε σύστημα, που θεωρητικά μόνο, προσπαθεί να χτίσει στη φαντασία των μαθητών το ιδανικό σχολείο.

Δεν ξέρω τι βαθμό θα λάμβανε ένας υποψήφιος αν, επιχειρηματολογώντας, τολμούσε να γράψει την σκληρή αλήθεια για τα εμπόδια, για τα φράγματα που υψώνει η παιδεία μας, ανεξαρτήτου κυβερνητικού σχήματος και κόμματος, στη δημιουργία, στην ανάπτυξη της σκέψης, στην καλλιέργεια του λόγου.

Θυμάμαι, πριν από σαράντα χρόνια περίπου, τη δημιουργικότητα που μας πρόσφερε η εκπαίδευση παπαγαλίζοντας την ιστορία της δέσμης προκειμένου να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι για τις εξετάσεις. Μάθαινες δυο σελίδες τη μια μέρα και έπρεπε να την επαναλάβεις τη επόμενη, την μεθεπόμενη, έπειτα από τρεις ημέρες, μετά από πέντε, μετά από μια εβδομάδα, ώσπου μέσα σε δέκα μήνες έπρεπε οι επαναλήψεις να ξεπεράσουν τις εκατό. Μετά το πέρας των πανελλήνιων έπεφτες το βράδυ να κοιμηθείς και από συνήθεια, έλεγες από έξω ξανά και ξανά την ιστορία. Ένας άρρωστος εθισμός, ένας εφιάλτης που καμιά σχέση δεν έχει ούτε με τη δημιουργία, ούτε με τη γνώση και πολύ περισσότερο με την παιδεία.

Δεν άλλαξε τίποτα. Το κυνήγι των μορίων υπερέχει μακράν από την μόρφωση που θα δώσει τα εφόδια σε μια νέα και ένα νέο να σκαλίσει τη σκέψη του, να πλουτίσει το πνεύμα μου, να εκτιμήσει τις δυνάμεις του και να λάβει τα απαραίτητα εφόδια για να σχεδιάσει το μέλλον.

Τι να το κάνω το είκοσι στην ιστορία όταν μετά από πολλά άδεια χρόνια στέρησης και ανούσιας πίεσης, θα συνειδητοποιήσω την αξία της γνώσης, των κατάλληλων χειρισμών της ζωής που θα με εντάξουν ως ενεργό και δημιουργικό μέλος στην κοινωνία.

Το σχολείο είναι δομημένο έτσι ώστε να αναζητά μόνο τη σωστή απάντηση μέσα από την παθητική επανάληψη της αποστήθισης. Για πια δημιουργία και φαντασία να μιλάμε σε μια χώρα με μηδαμινή παραγωγικότητα.

Διώχνουμε τα παιδιά μας για να δημιουργήσουν, για να μεγαλουργήσουν στο εξωτερικό. Κι εδώ μένουμε μικροί και λίγοι.

Η δημιουργικότητα στο σχολείο πρέπει να καλλιεργείται. Κανείς δεν το αμφισβητεί. Απαιτούνται όμως και οι κατάλληλες υποδομές για να ερεθίσουν την φαντασία των μαθητών. Στο εγχείρημα αυτό οι εκπαιδευτικοί επιβάλλεται να αποδεσμευτούν από τα πάρεργα προγράμματα των μη αξιολογημένων ειδικών «επιθεωρητών» και να αφεθούν αποφορτισμένοι, ελεύθεροι στο αντικείμενο τους. Έργο τους είναι να διδαχτούν οι μαθητές τους και να λατρέψουν τη γνώση όχι για τον βαθμό, αλλά ως βάση για την θεμελίωση μιας πετυχημένης πορείας στην ζωής τους.

Γιάννης Τσαπουρνιώτης