Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2018

Συγκίνηση και πλήθος κόσμου στα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, εξέχουσας μορφής του Ποντιακού Ελληνισμού

«ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΕΙΑ 2018»: Συγκίνηση και πλήθος κόσμου στα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, εξέχουσας μορφής του Ποντιακού Ελληνισμού.

Σε μια λιτή τελετή και μέσα σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί στην πλατεία Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, από τον Δήμο Κατερίνης και τους Ποντιακούς συλλόγους Ν.Πιερίας, η τελετή αποκαλυπτηρίων της προτομής του αείμνηστου Ελευθέριου Ελευθεριάδη, εξέχουσας μορφής του Ποντιακού Ελληνισμού.


Ειδικότερα, τα αποκαλυπτήρια έγιναν από τον Δήμαρχο Κατερίνης Σάββα Χιονίδη, από εκπρόσωπο των Ποντιακών Συλλόγων Πιερίας, από τον πρόεδρο του Οργανισμού Πολιτισμού (ΟΠΠΑΠ) Θεόδωρο Παυλίδη και τα εγγόνια του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, ενώ η συγκίνηση κορυφώθηκε κατά την παράδοση της γαλανόλευκης στην οικογένειά του: "Αθάνατος", φώναξαν όλοι και ξέσπασαν σε θερμό χειροκρότημα.


Η τελετή ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση από τον Πρωτοσύγκελο της Ι.Μ. Κίτρους Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτη Βαρνάβα Λεοντιάδη και συνεχίστηκε με χαιρετισμό από τον Δημάρχο Κατερίνης Σάββα Χιονίδη και από τον εκπροσώπο των Ποντιακών συλλόγων Δημήτριο Αμπερίδη αντίστοιχα.


ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Σάββας Χιονίδης: «Ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης κατέθεσε ψυχή για τον τόπο[…] και είναι ΑΘΑΝΑΤΟΣ στις ψυχές μας, στη μνήμη μας, ΑΘΑΝΑΤΟΣ με το πολυδιάστατο έργο και με όλα όσα άφησε πίσω του»

Ειδικότερα, στο χαιρετισμό που απεύθυνε ο Δήμαρχος Κατερίνης Σάββας Χιονίδης τόνισε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να θυμόμαστε ανθρώπους που κατέθεσαν την ψυχή τους και όλη τη ζωή τους για το καλό αυτής της κοινωνίας. Ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης απέδειξε ότι η διαδρομή του ήταν συνυφασμένη με την προσφορά στην πρόοδο της κοινωνίας, με την προάσπιση των δικαιωμάτων των Ποντίων, με τους αγώνες του όχι μόνο προκειμένου να αναδειχθεί η γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, αλλά και για να δώσει τη δυνατότητα σε δύσκολες εποχές στους συμπατριώτες του πρόσφυγες από τον Πόντο να σταθούν στα πόδια τους. Γενικότερα υπήρξε διαχρονικά (όχι μόνο θεσμικά ή από την πολιτική του θέση), αλλά μέσα από την στάση ζωής του ως αγωνιστής, ως συγγραφέας, ένας ένθερμος υποστηρικτής των απλών ανθρώπων. Ο λαός που ξεχνά αυτόν που τον ευεργετεί δεν έχει μέλλον. Ευχαριστώ λοιπόν τους Ποντιακούς Συλλόγους της Πιερίας, που ομόφωνα πρότειναν στο Δημοτικό Συμβούλιο, να ανεγερθεί η προτομή του Ελευθέριου Ελευθεριάδη εδώ σε αυτή την πλατεία της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Τους ευχαριστώ και για την αγαστή συνεργασία που υπάρχει σε μία σειρά από ζητήματα προς όφελος του τόπου μας. Τιμούμε τον Ελευθέριο Ελευθεριάδη, ο οποίος είναι στις ψυχές μας, είναι στις ζωές μας, στις ζωές της οικογένειάς του. ΑΘΑΝΑΤΟΣ ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης στις ψυχές μας, στη μνήμη μας, ΑΘΑΝΑΤΟΣ με το πολυδιάστατο έργο του και με όλα αυτά που άφησε πίσω του».


ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ


Εκτός πρωτοκόλλου, ο Δήμαρχος κάλεσε στο βήμα εκπρόσωπο της οικογένειας του Ελευθέριου Ελευθεριάδη. Πιο συγκεκριμένα το λόγο πήρε η κόρη του Σημέλα Ελευθεριάδου, η οποία επισήμανε: «Ευχαριστώ εγκάρδια: Τους ποντιακούς συλλόγους για το πάγιο και σε συνέργεια, αίτημά τους προς τον Δήμο Κατερίνης για την απόδοση τιμής στον Ελευθέριο Ελευθεριάδη ως εξέχουσα μορφή του ποντιακού ελληνισμού. Τον Δήμαρχο Κατερίνης Σάββα Χιονίδη καθώς και το Δημοτικό Συμβούλιο, για την υλοποίηση του προαναφερόμενου αιτήματος. Τους συντελεστές της σημερινής εκδήλωσης. Ευχαριστώ δε, θερμά, εσάς που τον τιμάτε με την παρουσία σας εδώ σήμερα, καθώς κι εκείνους που ενώ το ήθελαν δεν το κατάφεραν. Κυρίως, όμως, σας ευχαριστώ για το ότι, στα τριάντα χρόνια που
συμπληρώθηκαν φέτος από τον θάνατό του, διατηρήσατε άσβεστο το κερί στη θύμησή του, με αναφορές σας σε καθημερινές συζητήσεις στη θαυμαστή προσωπικότητά του ως αξιόμαχου υπερασπιστή της πατρίδας, γνήσιου αγωνιστή της Δημοκρατίας, υπέρμαχου με τη στάση του των πανανθρώπινων αξιών και θεματοφύλακα της ιστορίας και των παραδόσεων των Ελλήνων του Πόντου. Νικητή της ζωής και θριαμβευτή έναντι του Θανάτου, κερδίζοντας επάξια την υστεροφημία του. ΑΙΩΝΙΑ ΣΟΥ Η ΜΝΗΜΗ».


ΚΑΘΗΚΟΝ ΚΑΙ ΧΡΕΟΣ


Παράλληλα, ο εκπρόσωπος των Ποντιακών Συλλόγων Ν. Πιερίας Δημήτριος Αμπερίδης σημείωσε μεταξύ άλλων: «Εξαιρετικά ιδιαίτερη στιγμή και ευτυχής συγκυρία για την πόλη μας, τον τόπο και τους ανθρώπους του αλλά και πρόκληση και ανάγκη, η δυνατότητα που μάς δίνεται να προσφέρουμε υπηρεσία στην αντοχή της συλλογικής μας μνήμης. Να δώσουμε ράπισμα στη λήθη, στην αδιαφορία και στην παραίτηση. Ο Δήμος μας σήμερα, οι Ποντιακοί Σύλλογοι, οι προσφυγικής καταγωγής και όχι μόνο Πιεριείς, δικαιούνται να χαίρονται και να καμαρώνουν, αφού είναι παρόντες στο καθήκον και στο χρέος. Η Κατερίνη ομορφαίνει! Έτσι, ένα ευωδιαστό αεράκι χαϊδεύει αυτή τη στιγμή το μνήμα του αείμνηστου Μπαρμπαλευτέρη, στην Παναγία Σουμελά, στην Καστανιά Βερμίου, 30 χρόνια μετά το θάνατό του. Η πληρέστερη γνώση του παρελθόντος μας, του μεγαλείου της ζωής και της επώδυνης διαδρομής αυτών που μάς έφεραν και μας «ακούμπησαν» σε τούτο τον τόπο, αποτελούν θεμέλιο λίθο ύπαρξης, σύζευξη με το ιστορικό μας «είναι» και πράξη σεβασμού στις ρίζες μας. Αποτελούν ενδυνάμωση της αυτογνωσίας και της αυτοπεποίθησής μας. Άρα αποτελούν ελπίδα και προοπτική!».


Αμέσως μετά, στεφάνι κατέθεσαν ο Δήμαρχος Κατερίνης Σάββας Χιονίδης, εκπρόσωπος των Ποντιακών Συλλόγων Πιερίας, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Κατερίνης Ευθύμιος Τσίρκος, η οικογένεια του αείμνηστου Ελευθέριου Ελευθεριάδη.


Στην εκδήλωση μνήμης και τιμής παρέστησαν επίσης, οι Βουλευτές Πιερίας Ελισάβετ Σκούφα, Χαρίλαος Τζαμακλής, Αστέριος Καστόρης, η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας Σοφία Μαυρίδου, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί, περιφερειακοί, τοπικοί σύμβουλοι, πολιτευτές, πρώην βουλευτές, εκπρόσωποι τοπικών αρχών, φορέων, συλλόγων και πλήθος κόσμου.


Η εκδήλωση στην πλατεία Γενοκτονίας ολοκληρώθηκε με την ερμηνεία του παραδοσιακού τραγουδιού του Πόντου «Την πατρίδα μ' έχασα» από τους Γιάννη Κουρτίδη (τραγούδι) και Γιώργο Ελευθεριάδη (λύρα), ενώ το δεύτερο μέρος της φιλοξενήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Κατερίνης.

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ

Ο λόγος για το Φιλολογικό Μνημόσυνο προς τιμήν του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, το οποίο ξεκίνησε με την προβολή video με φωτογραφικό υλικό από σταθμούς της διαδρομής του, ενώ συνεχίστηκε με χαιρετισμό του Δημάρχου Κατερίνης Σάββα Χιονίδη, ο οποίος μίλησε για «το μεγαλείο ψυχής του Ελευθέριου Ελευθεριάδη», ενώ πρότεινε «με έναυσμα την ενότητα που δίνει η ίδια η μνήμη του, να γίνει από τον Δήμο Κατερίνης σε συνεργασία με όλους τους Ποντιακούς Συλλόγους μία ιστοσελίδα για την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού». Επίσης, «να αξιοποιηθούν τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα (π.χ. να υπάρξει bar code πάνω στην προτομή του Ελευθέριου Ελευθεριάδη) και να μπορεί κανείς να πληροφορηθεί τι έκανε αυτός ο άνθρωπος, τη ζωή του, το πολυεπίπεδο έργο του, την ιστορία του. Ας ξεκινήσουμε από τον Ελευθέριο Ελευθεριάδη και αυτό να αποτελέσει τον πιλότο προκειμένου να γίνει συνολικά αντίστοιχο έργο για την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος.

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ ΕΝΣΑΡΚΩΝΕΙ ΤΗΝ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Ομιλία πραγματοποίησε ο εκπρόσωπος των Ποντιακών Συλλόγων Πιερίας Δημήτρης Προκοπίδης, ο οποίος επισήμανε μεταξύ άλλων: «Πριν μερικά χρόνια σε συνάντηση που είχαμε οι Ποντιακοί Σύλλογοι με τον Δήμαρχο τον κ. Χιονίδη για την διαμόρφωση της πλατείας Γενοκτονίας και άλλα θέματα, ο Δήμαρχος μας προέτρεψε να προτείνουμε το όνομα μιας προσωπικότητας από τον Ποντιακό Ελληνισμό για να τον τιμήσουμε με την δημιουργία προτομής προς τιμήν του. Οι Ποντιακοί Σύλλογοι σε συνάντησή μας προτείναμε κάποια ονόματα μεγάλων προσωπικοτήτων μεταξύ των οποίων και του Ελευθέριου Ελευθεριάδη την οποία αποδεχτήκαμε ομόφωνα και οι είκοσι Σύλλογοι του νομού, όνομα το οποίο μεταφέραμε στον Δήμαρχο για υλοποίηση της πρότασης για την προτομή. Ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης το πρόσωπό του ενσαρκώνει την δραματική πορεία του Ποντιακού και γενικότερα του προσφυγικού Ελληνισμού, την προσπάθεια επιβίωσης σε συνθήκες φοβίας και συχνά ρατσισμού απέναντι στον Έλληνα της Ανατολής με την τρισχιλιετή ιστορία, το πείσμα και την δύναμη ανάδειξης και ιδιαίτερα σημαντικό, την θέληση και το αίσθημα καθήκοντος περίσωσης της Ιστορίας ενός πολιτισμού που υπήρξε και η επίγνωση του κινδύνου αυτή να χαθεί για πάντα […]».

Η ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ

Για τον αείμνηστο Ελευθέριο Ελευθεριάδη ομιλία πραγματοποίησε η κόρη του Σημέλα, η οποία τόνισε εισαγωγικά: «Για τον Ελευθέριο Ελευθεριάδη, ο Γ. Χιονίδης, πρώην Νομάρχης Πιερίας και πρώην βουλευτής Ημαθίας, έγραψε: «Μπορεί να μην ήταν σπουδαία φυσιογνωμία πολιτικού, με τα συνηθισμένα κριτήρια των πολλών, αλλά για όσους γυρεύουν από τους πολιτικούς τιμιότητα, ειλικρίνεια, ήθος και εργατικότητα, στην περίπτωσή του εντόπισαν ένα κατάλοιπο παρηγοριάς και ελπίδας ότι δεν τελείωσε το προζύμι, με το οποίο πλάθεται η ιστορία των λαών». Έτσι όσοι τον γνώρισαν, τηρούν άσβεστο το κερί της θύμησής του αναγνωρίζοντας τον άοκνο αγώνα του στον πολιτικό του βίο, για την ευημερία όλων αδιακρίτως, μένοντας ασυμβίβαστος υπερασπιστής των πανανθρώπινων αξιών, μαχητής της δημοκρατίας. Υπήρξε, όμως, και θεματοφύλακας της ιστορίας και των παραδόσεων του ποντιακού ελληνισμού, συναισθανόμενος βαρύ το χρέος της προάσπισης και της συνέχειάς του, παραμένοντας αθεράπευτος νοσταλγός της γενέτειρας πατρίδας του. Οι μνήμες των παιδικών του χρόνων, παρέμεναν πάντα ολοζώντανες αφήνοντας ανεπούλωτες τις πληγές της ψυχής του[…]».

Ενώ στον επίλογο σημείωσε: «Θα έλεγα, ότι η στάση του σε όλη την πορεία της ζωής του, θυμίζει τη ρήση του Ν. Καζαντζάκη: «Το πρώτο σου χρέος, εκτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει». Το μόνο που έμενε στο τέλος, το μόνο που προσδοκούσε, ήταν η Παναγία Σουμελά που τόσο την υπηρέτησε, να ικανοποιήσει την επιθυμία του να επιστρέψει στη μήτρα που τον γέννησε. Και πραγματικά νιώθω ευτυχής και παρηγορημένη που η ευχή του εισακούστηκε. Και κλείνοντας τα μάτια μου ώστε να διευκολυνθώ στην αναπαράσταση των όσων μου εξιστορεί μέσα από τα γραπτά του, στο τέλος, φτιάχνω μια εικόνα που μου αρέσει να πιστεύω ότι έτσι πράγματι θα έγινε, όταν έπεσε η αυλαία της ζωής του: εκείνον, όπως τον θυμάμαι, αλλά ανάλαφρο από το ταλαίπωρο κορμί των 78 χρόνων του, να τρέχει να συναπαντήσει στα αγαπημένα του παρχάρια ένα εντεκάχρονο παιδί χαμογελαστό που ακούει στο όνομα Λευτέρης που τον πιάνει από το χέρι και τον πηγαίνει στο σπίτι του για να σμίξει με τον πατέρα του Στάθη τη μητέρα του Σημέλα τη γιαγιά του Κερεκή και τα αδέλφια του, τον Γιάννη, τη Μαρία, τον Μωυσή και τον Κωστάκη. Κι εμείς εδώ κάθε χρόνο προσκυνούμε τον τάφο του, στην Παναγία Σουμελά Βερμίου, η σύζυγός του Ευωδία, τα παιδιά του Σημέλα, Μαρία και Κερεκή, τα εγγόνια του Σοφία και Λευτέρης. Έτσι, μοιρασμένος πάντα, ανάμεσα σε δύο πατρίδες, αυτήν που τον γέννησε κι αυτήν όπου ανδρώθηκε. Δύο πατρίδες όμοια αγαπημένες στις οποίες αφιέρωσε τη ζωή του».

Πίνακα ζωγραφικής το οποίο φιλοτέχνησε η ζωγράφος Σοφία Αμπερίδου με την προσωπογραφία του Ελευθέριου Ελευθεριάδη και με φόντο συμβολισμούς από τον Πόντο και τη μακραίωνη παράδοσή του δώρισαν στην οικογένειά του, οι Ποντιακοί Σύλλογοι Πιερίας.

Στο κλείσιμο της εκδήλωσης, την οποία συντόνισε ο πρόεδρος του Οργανισμού Πολιτισμού (ΟΠΠΑΠ) Θεόδωρος Παυλίδης, παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου παρουσίασε καταχειροκροτούμενη, χορωδία των Ποντιακών Συλλόγων Πιερίας.


















Ομιλίες



ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΠΡΟΤΟΜΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ - ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Χαιρετισμός εκπροσώπου Ποντιακών Συλλόγων Πιερίας κ. Δημ. Αμπερίδη
Κατερίνη 11 Νοεμβρίου 2018
Οδός 19ης Μαΐου - πλατεία Γενοκτονίας Ποντιακού Ελληνισμού - ώρα 12μ.΄
Μάθημα Πατριδογνωσίας! Θέμα: Ελευθέριος Ελευθεριάδης!
Δίδαγμα: Επώδυνος ο βόγγος της Ιστορίας Επιμύθιο: Θρίαμβος της Ιστορίας!

Σφαγή και Επιβίωση! Διωγμός και Σωτηρία! Ορφάνια και Λύτρωση! Πάθος και Καταξίωση! Θάνατος και Δικαίωση! Οξύμωρα και αντιφατικά, αντικρουόμενα και αντιθετικά, όμως, παράλληλα και αμείλικτα συμπληρωματικά, όλ΄ αυτά, στο μακρύ ταξίδι της ζωής του Λευτέρη Ελευθεριάδη. Της σεμνής αυτής και παραδειγματικής προσωπικότητας.

Δυνατά όσο και ανάμεικτα συναισθήματα μάς κατακλύζουν. Γιατί ταξιδεύουμε νοερά στις όμορφες και δοξασμένες μακρινές πατρίδες του ελληνισμού της Ανατολής. Γιατί σήμερα ταπεινωνόμαστε και υψωνόμαστε! Θαυμάζουμε και περηφανευόμαστε! Μαθαίνουμε, υποκλινόμαστε και δεσμευόμαστε!

Τιμή, αναγνώριση και σεβασμός στη μνήμη του επιφανούς Πόντιου άνδρα! Στον κατατρεγμένο πρόσφυγα με το ανεξίτηλο ίχνος, στο απόλυτο σκληρό παράδειγμα της βάρβαρης Γενοκτονίας του Ελληνισμού του Πόντου. Με την ανιδιοτελή προσφορά στην πατρίδα, στον ελληνισμό και στον άνθρωπο! Στον Ελευθεριάδη των γραμμάτων και της φιλομάθειας. Της υποδειγματικής και πλούσιας πατριωτικής, πολιτικής, κοινωνικής και συγγραφικής παρουσίας.

Εξαιρετικά ιδιαίτερη στιγμή και ευτυχής συγκυρία για την πόλη μας, τον τόπο και τους ανθρώπους του αλλά και πρόκληση και ανάγκη, η δυνατότητα που μάς δίνεται να προσφέρουμε υπηρεσία στην αντοχή της συλλογικής μας μνήμης. Να δώσουμε ράπισμα στη λήθη, στην αδιαφορία και στην παραίτηση.

Ο Δήμος μας σήμερα, οι Ποντιακοί Σύλλογοι, οι προσφυγικής καταγωγής και όχι μόνο Πιεριείς, δικαιούνται να χαίρονται και να καμαρώνουν, αφού είναι παρόντες στο καθήκον και στο χρέος. Η Κατερίνη ομορφαίνει! Έτσι, ένα ευωδιαστό αεράκι χαϊδεύει αυτή τη στιγμή το μνήμα του αείμνηστου Μπαρμπαλευτέρη, στην Παναγία Σουμελά, στην Καστανιά Βερμίου, 30 χρόνια μετά το θάνατό του.

Η πληρέστερη γνώση του παρελθόντος μας, του μεγαλείου της ζωής και της επώδυνης διαδρομής αυτών που μάς έφεραν και μας «ακούμπησαν» σε τούτο τον τόπο, αποτελούν θεμέλιο λίθο ύπαρξης, σύζευξη με το ιστορικό μας «είναι» και πράξη σεβασμού στις ρίζες μας. Αποτελούν ενδυνάμωση της αυτογνωσίας και της αυτοπεποίθησής μας. Άρα αποτελούν ελπίδα και προοπτική!

Σας ευχαριστώ!

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΜΠΕΡΙΔΗΣ



---------------------------------------------------------


Για τον Ελευθέριο Ελευθεριάδη, ο Γ. Χιονίδης, πρώην Νομάρχης Πιερίας και πρώην βουλευτής Ημαθίας, έγραψε: «Μπορεί να μην ήταν σπουδαία φυσιογνωμία πολιτικού, με τα συνηθισμένα κριτήρια των πολλών, αλλά για όσους γυρεύουν από τους πολιτικούς τιμιότητα, ειλικρίνεια, ήθος και εργατικότητα, στην περίπτωσή του εντόπισαν ένα κατάλοιπο παρηγοριάς και ελπίδας ότι δεν τελείωσε το προζύμι, με το οποίο πλάθεται η ιστορία των λαών». Έτσι όσοι τον γνώρισαν, τηρούν άσβεστο το κερί της θύμησής του αναγνωρίζοντας τον άοκνο αγώνα του στον πολιτικό του βίο, για την ευημερία όλων αδιακρίτως, μένοντας ασυμβίβαστος υπερασπιστής των πανανθρώπινων αξιών, μαχητής της δημοκρατίας. Υπήρξε, όμως, και θεματοφύλακας της ιστορίας και των παραδόσεων του ποντιακού ελληνισμού, συναισθανόμενος βαρύ το χρέος της προάσπισης και της συνέχειάς του, παραμένοντας αθεράπευτος νοσταλγός της γενέτειρας πατρίδας του. Οι μνήμες των παιδικών του χρόνων, παρέμεναν πάντα ολοζώντανες αφήνοντας ανεπούλωτες τις πληγές της ψυχής του.

Τα χρόνια που ακολούθησαν το 1981 - οπότε και αποστρατεύτηκε όπως έλεγε ο ίδιος, από την πολιτική δράση - ήταν πολύτιμα για την οικογένειά μας, ώστε να αναπληρώσουμε μαζί του τα χρόνια που πέρασαν όταν η ζωή του ήταν μοιρασμένη μεταξύ Κατερίνης και Αθήνας. Έγινε ξανά μαζί μας, ο μαθηματικός, ο απόφοιτος της δραματικής σχολής, ο παιδαγωγός. Που και που ερχόταν μακρινοί φίλοι του με τους οποίους ευθυμούσε και ακούγαμε ιστορίες και τραγουδούσαμε όλοι μαζί τραγούδια μιας άλλης, ρομαντικής εποχής. Περάσανε κάποια χρόνια. Σιγά - σιγά οι φίλοι άρχισαν να λιγοστεύουν. Το σπίτι ησύχασε. Οι εποχές αλλάζανε. Ο κόσμος άλλαζε. Διαπίστωνε την επικράτηση της ύλης ως υπέρτατης αξίας στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Οι αξίες και τα ιδανικά για τα οποία αγωνίστηκε η γενιά του, τώρα απορρίπτονταν ως ανώφελα. Σταμάτησε να πηγαίνει στο καφενείο. Δεν έβρισκε κοινό τόπο με τους συνομιλητές του. Άρχισε να αφιερώνεται όλο και περισσότερο στα χειρόγραφά του. Πλέον, όμως, ήταν αλλιώτικος. Τα τελευταία χρόνια δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Σκυμμένος στα γραπτά του, έμοιαζε να απομακρύνεται ολοένα, σ’ έναν άλλον κόσμο κατάδικό του. Μέχρι που ήρθε η ανακοίνωση της απόφασής του το καλοκαίρι του 1988 ότι θα ακολουθούσε την Ένωση Ποντίων Ματσούκας Θεσσαλονίκης στον Πόντο. Στάθηκε αδύνατο για τη μητέρα μου να τον μεταπείσει. Οι ανησυχίες της, εντείνονταν από τη γνωστή σε όλους τους φίλους, επιθυμία του : «Θέλω ν' αποθάνω σον τόπον ντ' εγεννέθα και να θάφκουμαι' ς σην Παναΐαν Σουμελάν, ς σο Βέρμιον». Η, εκ του αποτελέσματος, ανυπέρβλητη αυτή επιθυμία του, ν’ αφήσει εκεί την τελευταία του πνοή, γίνεται κατανοητή, διαβάζοντας την αυτοβιογραφία του. Γνώρισα έτσι, τον 11χρονο Λευτέρη, τον δάσκαλο πατέρα του Στάθη, τη μητέρα του Σημέλα και τη γιαγιά του Κερεκή. Και βήμα – βήμα τον ακολούθησα νοερά στην πολυκύμαντη ζωή του. Σε όλον τον βίο του, ο ίδιος αγώνας σε διαφορετικά μέτωπα, ώστε να είναι άριστος με διαγωγή «κοσμιωτάτη». Πιστός στις επιταγές, του πατέρα του Στάθη, να αποτελέσει, ως πρωτότοκος, το παράδειγμα για τα αδέλφια του σε μια άλλη ζωή, αυτήν που τελικά τους στερήσανε. Κι έμεινε μόνος, να είναι άριστος πολλαπλά και για τα αδικοχαμένα αδέλφια του κι έτσι να τιμά τη μνήμη των προγόνων του. Κι όταν συνειδητοποίησε ότι, ο κύκλος της ζωής του πλησίαζε στην ολοκλήρωσή του, αναζωπυρώθηκε η σφοδρή του επιθυμία να επιστρέψει στη γενέτειρά του, να δει τα ερείπια του σπιτιού του, τα παρχάρια όπου έτρεχε παιδί μικρό, να δει την πόλη των ονείρων του την Τραπεζούντα.

Στην εισαγωγή του στο Βιβλίο του «Πόντος Επιστροφή στην Ιθάκη», παρομοιάζει τον εαυτό του σαν τον γέρο που ανακάθεται στο κρεβάτι του και μουρμουρίζει τους στίχους.

"Απόψε είδασε σ' όνειρό μ, καλόν να εν ειδέα σ!

Είδα τα κάστρα σ τα ψηλά και τα πιδεβασέας

είδα τα πλουμιστά σ, τα ηλιόχαρα παρχάρια σ

τα μονοπάτια σ τα πολλά, γομάτα παρχαρέτσες ….

κ εβγαίνε σο Καράκαπαν, σην Ζύγαναν σον Θήχην

και σο τρανόν τη Σουμελάς το ξακουστόν τη Σπέλιαν.



Εκλίστα κα και έπια νερόν ασ σο κρενόπον σ

κ εθάρεσα αλλομίαν σον κόσμον εγεννέθα

ας έτον να εκράτεινεν τ όνειρο μ χίλια χρόνια

κι αν έτον να μ 'εγνέφιζα, να ευθάρ να ζω σον τόπο μ

με τη χαράν ντ εδέκε με το όνειρον ντο είδα

πως πέθανα κ' ετάφα γω σον τόπον ντ' εγεννέθα».



Μετά τον θάνατό του, η μητέρα μας, μας έδωσε κατ’ επιταγή του, ένα κείμενο με τον τίτλο «Διαθήκη στις κόρες μου». Διαβάζοντάς το, αυτό που αποκομίσαμε ήταν, ότι επρόκειτο, περισσότερο, για παρακαταθήκη, με την οποία μας ανέθεσε το χρέος, με ύφος αυστηρό και συνάμα έκδηλη την πατρική του αγάπη, να πορευθούμε στη ζωή μας, με τις αξίες που πορεύθηκε ο ίδιος. Τις ίδιες νουθεσίες έδινε όταν ήταν εν ζωή και σε κάθε ελπιδοφόρο νέο που τον πλησίαζε, προσφωνώντας τον «παιδί μου».

«Αγαπητά μου παιδιά, Σημέλα, Μαρία και Κυριακή μου

Έχω μπει στην κρίσιμη ηλικία μου της δεκαετίας του ’80 που χρόνο με τον χρόνο, μήνα τον μήνα, θα μου ‘ρθει το κάλεσμα να πάω κοντά στη γιαγιά μου, στον πατέρα και στη μάνα μου και τα’ αδικοχαμένα αδέλφια μου. Πολλά χρόνια έμεινα μακριά τους και προσμένουν τη συνάντησή μου μαζί τους.

Γι’ αυτό σκέφτηκα, όσο ζω να σας μιλήσω.

Στην υλιστική εποχή που έζησα εγώ, επικρατούσε η αντίληψη, καθένας να αποκτήσει κινητή κι ακίνητη περιουσία, ώστε να ‘ναι τα αγαθά τόσα που να μπορούν και τα εγγόνια του να ζήσουν με την κληρονομιά που θα άφηνε στα παιδιά του μετά το θάνατό του! Πολύ δύσκολο αυτό! Έτσι, με τους επιτήδειους να πατούν επί πτωμάτων, συγκεντρώνονταν στα χέρια της ολιγαρχίας πλούτος, ενώ άλλοι στερούνταν και το ψωμί των παιδιών τους, χωρίς στέγη, ξυπόλητοι και ρακένδυτοι, στερημένοι όλων των αγαθών της διαβίωσής τους… Οι αχόρταγοι, άφρονες πλούσιοι, δεν διδάχτηκαν από τη θεία παραβολή που λέγει: «Πλούσιοι επτώχευσαν κι επείνασαν…» και «μακάριοι οι πεινόντες, ότι αυτοί χορτασθήσονται..». Ούτε και τον φυσικό νόμο της ποικιλίας και της παλινδρομήσεως υπολογίζουν, ότι αφήνοντας πλούτη στα παιδιά τους, δημιουργούν απογόνους τεμπέληδες, σπάταλους, κηφίνες, καφενόβιους, ανίκανους για κάθε εργασία.

Από παιδί πίστευα ότι η φτώχια, είναι ο καλύτερος σύμβουλος και καλός κηδεμόνας. Ένα προσφυγόπουλο 11 χρονών, πεντάρφανο, χωρίς συγγενείς, έφτασα στην Ελλάδα, ξένος ανάμεσα σε ξένους, υπηρέτης σε γεωργική οικογένεια Θρακιώτη στο χωριό Άγιος Δημήτριος Κοζάνης, κατόπιν σε εθνικό οικοτροφείο Γρεβενών όπου τελείωσα και το Γυμνάσιο εργαζόμενος. Συνέχισα στη Φυσικομαθηματική σχολή του Πανεπιστημίου της Θες/νίκης με μοναδική περιουσία και πόρους από την εργασία μου, ταυτόχρονα με τις σπουδές μου.

Η περιουσία μου είναι πενιχρή και το ξέρετε. Δεν αδίκησα κανέναν, δεν χρωστώ σε κανέναν. Η σύνταξή μου, είναι αρκετή να σας μεγαλώσει και να σας σπουδάσει χωρίς πολυτέλειες με τις οποίες εγώ δεν είχα ποτέ καλές σχέσεις. Εγώ δεν είχα τίποτα, ξεκίνησα από το μηδέν και σε μικρή ηλικία. Σεις, μεγαλώσατε τώρα κι έχετε ηλικία μεγαλύτερη από αυτήν που είχα εγώ όταν ξεκίνησα….

Πιο πολύ σας δίνω την ευχή μου να μην ντροπιάζετε τις οικογενειακές αρχές της οικογένειας των Χατζηλευτεράντων, όπως μου είχε πει και μένα η γιαγιά μου πριν με αποχαιρετίσει. Ευχές γονέων στηρίζουν θεμέλια σπιτιών. Κι αυτό, θα το πετύχετε όταν δεν θα βλάψετε κανέναν αδιακρίτως, γιατί αρχαίος πρόγονός μας φιλόσοφος δογμάτιζε: «Μέτρον πάντων άνθρωπος». Αν μπορέσετε να κάνετε το καλό και ν’ αποφεύγετε το κακό γίνεσθε αντάξιοι των προγόνων σας. Κι αν κάποιος, δεν σας φερθεί καλά, ξεχάστε το, χωρίς ν’ αντιδικήσετε, γιατί θα εκτιμήσει τη συμπεριφορά σας, θα μετανιώσει για ό,τι έκανε. Αν όμως του το ανταποδώσετε, θα γίνεται χειρότερος. Η εκκλησία μας λέγει : «Αν γάιδαρος με ελάκτισε, πρέπει κι εγώ ν’ αντιλακτίσω αυτώ?» Και η λαϊκή ποντιακή παροιμία λέγει: «Και τον εχθρό σου με το ψωμί σου να τον χτυπάς».

Ν’ αγαπάτε την αλήθεια, γιατί αυτή είναι η αναπνοή του Θεού ενώ το ψέμα είναι η μάσκα του διαβόλου. Έχω γεράσει και δεν είπα ποτέ στη ζωή μου ψέματα. Θέλω να πεθάνω λάτρης της αλήθειας. Σε αντάλλαγμα αυτών των σφοδρών επιθυμιών μου, θα είναι η ευχή μου προς εσάς. Τελειώνοντας σας δίνω την ευχή μου να μεταδώσετε και στα παιδιά σας τις ίδιες νουθεσίες σε πιστή συνέχεια.

Θα έλεγα, ότι η στάση του σε όλη την πορεία της ζωής του, θυμίζει τη ρήση του Ν. Καζαντζάκη:

«Το πρώτο σου χρέος, εκτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους.

Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους.

Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει».

Το μόνο που έμενε στο τέλος, το μόνο που προσδοκούσε, ήταν η Παναγία Σουμελά που τόσο την υπηρέτησε, να ικανοποιήσει την επιθυμία του να επιστρέψει στη μήτρα που τον γέννησε. Και πραγματικά νιώθω ευτυχής και παρηγορημένη που η ευχή του εισακούστηκε. Και κλείνοντας τα μάτια μου ώστε να διευκολυνθώ στην αναπαράσταση των όσων μου εξιστορεί μέσα από τα γραπτά του, στο τέλος, φτιάχνω μια εικόνα που μου αρέσει να πιστεύω ότι έτσι πράγματι θα έγινε, όταν έπεσε η αυλαία της ζωής του: εκείνον, όπως τον θυμάμαι, αλλά ανάλαφρο από το ταλαίπωρο κορμί των 78 χρόνων του, να τρέχει να συναπαντήσει στα αγαπημένα του παρχάρια ένα εντεκάχρονο παιδί χαμογελαστό που ακούει στο όνομα Λευτέρης που τον πιάνει από το χέρι και τον πηγαίνει στο σπίτι του για να σμίξει με τον πατέρα του Στάθη τη μητέρα του Σημέλα τη γιαγιά του Κερεκή και τα αδέλφια του, τον Γιάννη, τη Μαρία, τον Μωυσή και τον Κωστάκη.

Κι εμείς εδώ κάθε χρόνο προσκυνούμε τον τάφο του, στην Παναγία Σουμελά Βερμίου, η σύζυγός του Ευωδία, τα παιδιά του Σημέλα, Μαρία και Κερεκή, τα εγγόνια του Σοφία και Λευτέρης. Έτσι, μοιρασμένος πάντα, ανάμεσα σε δύο πατρίδες, αυτήν που τον γέννησε κι αυτήν όπου ανδρώθηκε. Δύο πατρίδες όμοια αγαπημένες στις οποίες αφιέρωσε τη ζωή του.

ΣΗΜΕΛΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ



--------------------------------------------------------------

Σας καλωσορίζω στην σημερινή τελετή προς τιμήν του ευπατρίδη συμπολίτη μας Ελευθέριου Ελευθεριάδη, εξέχουσας μορφής του Ποντιακού Ελληνισμού, στα αποκαλυπτήρια της προτομής του οποίου παρευρεθήκαμε προ ολίγου στην πλατεία Γενοκτονίας.

Πριν μερικά χρόνια σε συνάντηση που είχαμε οι Ποντιακοί Σύλλογοι με τον Δήμαρχο τον κ. Χιονίδη για την διαμόρφωση της πλατείας Γενοκτονίας και άλλα θέματα, ο Δήμαρχος μας προέτρεψε να προτείνουμε το όνομα μιας προσωπικότητας από τον Ποντιακό Ελληνισμό για να τον τιμήσουμε με την δημιουργία προτομής προς τιμήν του. Οι Ποντιακοί Σύλλογοι σε συνάντησή μας προτείναμε κάποια ονόματα μεγάλων προσωπικοτήτων μεταξύ των οποίων και του Ελευθέριου Ελευθεριάδη την οποία αποδεχτήκαμε ομόφωνα και οι είκοσι Σύλλογοι του νομού, όνομα το οποίο μεταφέραμε στον Δήμαρχο για υλοποίηση της πρότασης για την προτομή.

Ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης το πρόσωπό του ενσαρκώνει την δραματική πορεία του Ποντιακού και γενικότερα του προσφυγικού Ελληνισμού, την προσπάθεια επιβίωσης σε συνθήκες φοβίας και συχνά ρατσισμού απέναντι στον Έλληνα της Ανατολής με την τρισχιλιετή ιστορία, το πείσμα και την δύναμη ανάδειξης και ιδιαίτερα σημαντικό, την θέληση και το αίσθημα καθήκοντος περίσωσης της Ιστορίας ενός πολιτισμού που υπήρξε και η επίγνώση του κινδύνου αυτή να χαθεί για πάντα,

Σε δραματική του ομιλία στην Κωνσταντινούπολη στις 24 Απριλίου του 1922 στον Ιερό Ναό του Αγίου Γρωργίου του Γαλατά, ενώπιον του Πατριάρχη, ο Λεωνίδας Ιασωνίδης αναφωνεί «Εφέτος άνοιξιν δεν έχομεν, το πάν απ΄άκρον εις άκρον πενθεί, διότι ο Πόντος απέθανεν. Ο Πόντος εσταυρώθη. Τετέλεσται, Ηλί, Ηλί, λαμά σαβαχθανί. Ποιός ο θρηνούμενος Νεκρός; λέει αναφερόμενος σπαρακτικά στον Πόντο. .. Ημάς, οίτινες απωλέσαμεν το παν εκτός της τιμής και της ελπίδας. Οι εχθροί ημών διεμερίσαντο τα ιμάτια ημών και επί τον ιματισμών ημών έβαλον κλήρον.

Αυτήν την ελπίδα σε χαλεπούς καιρούς και την προσπάθεια Ανάστασης και ανσυγκρότησης από τα θραύσματα, σε απερίγραπτα δύσκολες συνθήκες, ήλθαν να ζωντανέψουν σε επίπεδο Μνήμης φωτισμένοι Ελληνες του Πόντου μεταξύ των οποίων και ο τιμώμενος σήμερα Ελευθέριος Ελευθεριάδης. Αυτοί οι νέοι Ακρίτες διέσωσαν την Ιστορία του προσφυγικού Ελληνισμού όταν σχεδόν όλοι έπεδίωκαν να ξαχάσουμε και προσπαθούσαν να κάνουν τον πρόσφυγα να ντρέπεται για την καταγωγή του. Όμως δεν το κατόρθωσαν



Ο Ελευθέριος Ελευθεριάδης γεννήθηκε το 1910 στο χωριό Λαραχανή της Επαρχίας Ματσούκας Νομού Τραπεζούντας του Πόντου. Ο δάσκαλος πατέρας του, ο Στάθης, εξορίζεται το 1922 και στην πορεία σκοτώνεται από τους Τούρκους ως μέλος της Οργάνωσης για την Ανεξαρτησία του Πόντου.

Κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών, με τη συνθήκη της Λωζάνης το 1923 , η 6μελής οικογένεια του 12χρονου Λευτέρη, μπαίνει στο καράβι της ελπίδας για την σωτηρία, αλλά καταλήγει στα μπουντρούμια της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, τα οποία οι Τούρκοι είχαν ονομάσει «καραντίνα». Εκεί χωρίς καμία υγειονομική περίθαλψη, από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης εξολοθρεύεται η οικογένειά του μέσα σε μια εβδομάδα και μοναδικός επιζών ο 11χρονος Ελευθέριος ολομόναχος στον κόσμο, βρίσκει τον τρόπο να αποδράσει και να βρεθεί ελεύθερος, περιπλανώμενος στους δρόμους της πόλης της Χάλκης. Φιλάνθρωπα χέρια τον συμμαζεύουν και γίνεται τρόφιμος του Ορφανοτροφείου στη νήσο Πρίγκηπο μέχρι το 1925, οπότε με άλλους πρόσφυγες μεταφέρεται στην Θεσ/νίκη, με πρώτο σταθμό την καραντίνα στο Καραμπουρνάκι. Η πικρή εμπειρία του από τις καραντίνες τον οδηγεί σε απόδραση και φτάνει στο χωριό ΄Αγιος Δημήτριος Κοζάνης, όπου πληροφορήθηκε ότι εγκαταστάθηκαν οικογένειες από την Λαραχανή. Καταλήγει στο ορφανοτροφείο Γρεβενών και στη συνέχεια αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Γρεβενών με τον πρώτο βαθμό της τάξης του, παίρνοντας το βραβείο επιμέλειας και χρηστότητας από την Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών Θεσσαλονίκης.

Το 1930 πήρε πτυχίο της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Τμήματος Μαθηματικών.

Στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός και τιμήθηκε με τον πολεμικό σταυρό. Εκλέχθηκε βουλευτής το 1952-56 και από το 1974 έως το 1981. Διετέλεσε Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κατερίνης από το 1959 έως το 1964.

Τα ενδιαφέροντά του είναι ποικίλα και πλούσια η δραστηριότητά του στους διάφορους τομείς της ενασχόλησής του. Διπλωματούχος της Δραματικής Σχολής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, Γενικός Διευθυντής Σχολών Ιατρικών επαγγελμάτων ο «Γαληνός», εκδότης-διευθυντής της εφημερίδας στην Κατερίνη με τίτλο «Ο θαρραλέος».

Πρώτος Πρόεδρος της Πανελλήνιας ΄Ενωσης Ποντιακών Σωματείων «ΠΕΠΣ».

Ιδρυτικό μέλος του Ιερού Πανελλήνιου Ιδρύματος «Παναγία Σουμελά» και στενός συνεργάτης του Φίλωνα Κτενίδη. ΄Μέχρι το 1987 συμμετείχε σε όλα τα Δ.Σ. υου Ιδρύματος. Εχει γράψει θεατρικά έργα μεταξύ των οποίων το πολύ σημαντικό «Δαυϊδ ο Κομνηνός, ο τελευταίος Αυτοκράτορας της Τραπεζούντος».

Πολυγραφότατος, ασχολήθηκε με την Λαογραφία και με το Θέατρο. ΄Εγραψε θεατρικά έργα στην ποντιακή διάλεκτο και στη δημοτική. Πέθανε το 1988 στις 16 Αυγούστου.

Για τα δύο ταξίδια του το 1953 και 1979, έγραψε τις αναμνήσεις του, οι οποίες είδαν το φώς της δημοσιότητας το 2004. Τίτλος του βιβλίου «Πόντος, επιστροφή στην Ιθάκη-οδοιπορικό μνήμης και γεωγραφίας».

Το τελευταίο του ταξίδι, στον αγαπημένο Πόντο έμελε να είναι το μοιραίο. Επισκέφθηκε τη γενέτειρά του Λαραχανή, είδε αγαπημένους φίλους και τόπους προσκύνησε στην Παναγία Σουμελά και άφησε την τελευταία του πνοή στην αγαπημένη του πόλη , την Τραπεζούντα.

Η επιθυμία του «θέλω ν΄αποθάνω σον τόπο ντ΄εγεννέθα και να θάφκουμε στην Παναγία Σουμελάν σο Βέρμιο» εκπληρώθηκε.

Πάσχιζε για την ενότητα του Ποντιακού χώρου για να υπάρχει «εν τη ενώσει η δύναμις εν παντί».

Η ΠΕΠΣ το 1987, αιτιολογώντας την απόφασή της να τιμήσει τον Ελευθεριάδη, αναφέρθηκε στο πρόσωπο του τιμώμενου ως «η ζωντανή ιστορία του Ποντιακού και γενικώτερα του Μικρασιατικού Ελληνισμού». Επίσης στην ταπεινοφροσύνη του γιατί ζεί με την Ευαγγελική ρήση «ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται» ή όπως ο ίδιος την ερμηνεύει στα ποντιακά «ζήσον και μη φαίνεσαι».

Ο Ελευθεριάδης ήταν ένας ακρίτας, που πολεμούσε απεγνωσμένα για να διασώσει όσα μπορούσε από τις ανθρώπινες αξίες και τις ελληνικές παραδόσεις και συγκεκριμένα του ποντιακού Ελληνισμού. ΄Ανθρωπος με το Α κεφαλαίο, ελληνοπρεπέστατος Πόντιος, ένας από τους τελευταίους που ήρθαν πρόσφυγες. Σύγχρονος Δαυϊδ Κομνηνός, προσπάθησε και κατόρθωσε να μείνει όρθιος και να πράττει ορθώς σε όλο τον πολυκύμαντο και δύσκολο βίο του, ως παράδειγμα και αναφορά για μίμηση στους νεώτερους. Πάλεψε για να επιβιώσει και το πέτυχε. Προσπαθώντας συνεχώς και χωρίς να αδικήσει τους άλλους, εξυπηρετώντας φίλους και αντιπάλους, αφού εχθρούς δεν είχε, σε όποιο μετερίζι και εάν αγωνίστηκε. Άγκυρα παρηγοριάς και ελπίδας ότι δεν τελείωσε το προζύμι με το οποίο πλάθεται η Ιστορία των λαών.

Μεγάλη η συμβολή του Λευτέρη Ελευθεριάδη στην προσπάθεια για την διάσωση της ιστορίας και των παραδόσεων του Ποντιακού Ελληνισμού, είτε ως συγγραφέας θεατρικών έργων, ή ως καθηγητής όσων γνώριζε, ή ως συνιδρυτής της Ιεράς Μονής της Παναγίας Σουμελά, μαζί με τον Φίλωνα Κτενίδη και τον Λεωνίδα Ιασωνίδη, ή ως πρώτος Πρόεδρος της Πανελλήνιας ΄Ενωσης Ποντιακών Σωματείων (ΠΕΠΣ).

Αναφέρει ο ΣΑΜΟΥΗΛΙΔΗΣ: Είναι άξιο θαυμασμού και επαίνου, αλλά και διακήρυξης, το γεγονός οτι μετά από μισό αιώνα και παραπάνω, οι ΄Ελληνες του Πόντου που μεταφυτεύθηκαν στον τόπο αυτό, όχι μόνο δεν έχουν χάσει τα κύρια προτερήματά τους, αλλά και τα επαύξησαν σε έναν ευγενικό ανταγωνισμό, με τους ντόπιους, παλαιότερους κατοίκους της χώρας.

Το τρίπρακτο έργο με τον τίτλο «Σην Ρωμανίαν δέβα» είναι ένα επικό δράμα, βγαλμένο από τους θρύλους των ακριτών του Πόντου.΄Εργο το οποίο επιβράβευσε ο Καλλιτεχνικός Οργανισμός Ποντίων Αθηνών το 1971.

΄Εχει την ευλογημένη ασπίδα του εθνικού αισθητηρίου, που είναι η μυστική ζωογόνος και ανανεωτική δύναμη της ελληνικής ψυχής. Στο έργο του «Δαυϊδ ο Κομνηνός», ο χαμός της Αυτοκρατορίας και το τραγικό τέλος των Κομνηνών, είναι μία δυσβάστακτη εθνική δοκιμασία, χωρίς όμως να είναι επισφράγισμα και ταφόπετρα της Ρωμανίας . Η έξοδος του Νικηφόρου είναι ελπιδοφόρο μήνυμα για την εθνική ανάταση .

Εντελώς ξεχωριστή θέση κατέχει ανάμεσα στους πρόσφυγες της πρώτης γενιάς 1923, όχι μόνο γιατί πάλεψε με τις πιο αντίξοες συνθήκες και νίκησε, όχι μόνο γιατί κατάφερε να γίνει άμεσα χρήσιμος στους συμπατριώτες του, που αναγνωρίζουν με θαυμαστή ομοφωνία την μεγάλη προσφορά του στην πατρίδα, όχι για τους χίλιους δύο λόγους, που μπορούσε να αναφέρει κάποιος, αλλά και γιατί, κυρίως αυτό, υπήρξε ένας από τους πολύτιμους λαμπηδόνες που έδειξαν τον δρόμο και αποτέλεσαν το στέρεο έδαφος πάνω στο οποίο σπουδαίοι επιστήμονες στη συνέχεια, ανέδειξαν και περιέσωσαν την πολύτιμη ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, απέναντι στην αδιαφορία και την εχθρότητα που έδειξε το Ελληνικό κράτος.

Αν δεν υπήρχαν αυτοί οι Ακρίτες να σηκώσουν την ταφόπλακα στην οποία επιχειρούσαν να ενταφιάσουν τον πολιτισμό του Πόντου, δεν θα μιλούσαμε σήμερα για Ποντιακό πολιτισμό, για την παιδεία του Πόντου, για τις Φιλοσοφικές σχολές του 14ου αιώνα, για τα Φροντιστήρια-Πανεπιστήμια του Πόντου, όπως το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας, Αργυρούπολης και άλλα και η Αργώ της ένδοξης ιστορίας του Πόντου και του προσφυγικού Ελληνισμού, θα ήταν χωρίς επιστροφή. Τιμή σε αυτούς τους πρωτοπόρους που έσπασαν τα τείχη του ρατσισμού και της προσπάθειας ενταφιασμού του Πόντου και της Ιστορίας του, αποτελώντας την φρουρά για προοπτική της ένταξης του πολιτισμού των Ελλήνων της Ανατολής, Πόντου και Μικράς Ασίας, στο Εθνικό αφήγημα της Εθνικής μας Ιστορίας.

Τιμή σ΄αυτούς τους γίγαντες του ήθους και της αξιοπρέπειας του Ποντιακού Ελληνισμού και της Ιστορίας του. Τιμή στον Ελευθέριο Ελευθεριάδη, το φιλολογικό μνημόσυνο του οποίου τελούμε σήμερα,

Σας ευχαριστώ.

Δημήτριος Προκοπίδης, Ιατρός