Γράφει ο Γ. Βαζάκας* - φιλόλογος
Και σ’ αυτή την κατάσταση του Lock down ειδικά στην Ελλάδα,κανείς δεν τόλμησε, δεν τολμά να εναντιωθεί σ’ αυτήν. O κόσμος των γιατρών «αδυνατισμένος» με ήδη από καιρό 17.600 γιατρούς να βρίσκονται στο εξωτερικό κι όσοι γιατροί έμειναν στη χώρα μας αγωνίζονται για το μεροκάματο και τίποτε περισσότερο. Βέβαια είναι και αρκετοί γιατροί διαπλεκόμενοι, για 4000 χιλιάδες γιατρούς είχαν ασκηθεί διώξεις, ότι παίρνουν φακελάκια ή διαπλέκονται με τη Novartis κλπ. Όπως καταλαβαίνουμε αυτοί οι γιατροί αποκλείεται να εναντιωθούν στο κατέβασμα των ρολών.
Και θα αναφέρουμε απερίφραστα, ότι καμία επιστημονική επιδημιολογική μελέτη, κανένα μοντέλο αντιμετώπισης πανδημίας δεν πρότεινε μέχρι την εμφάνιση του κορωνοϊού το μέτρο του Lock down. O διάσημος Έλληνας καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Stanford της Καλιφόρνια o κ. Γ. Ιωαννίδης τονίζει, ότι το κατέβασμα ρολών είναι μέτρο του προηγούμενου αιώνα, γιατί δεν είναι και αποτελεσματικό, όπως απέδειξε η ισπανική γρίπη το 1918. Η πλούσια βιβλιογραφία έδειξε, ότι αυτό δεν αποφέρει σοβαρά αποτελέσματα σε μεσομακροπρόθεσμη βάση.
Θα αναφέρουμε ότι σημαντικοί επιδημιολόγοι προτείνουν αντί για Lock down να γίνονται μαζικά τεστ για την ανίχνευση του ιού και την ύπαρξη αντισωμάτων στον πληθυσμό της χώρας μας , όπως έκαναν άλλες χώρες αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τον κορωνοϊό. Όπως έκανε δηλαδή η Ισλανδία ή το Ισραήλ. Βέβαια κάτι τέτοιο προϋποθέτει οικονομική ενίσχυση της διαλυμένης από τις πολιτικές των νεοφιλελεύθερων πολιτικών μας δημόσιας υγείας. Ακόμη και η γειτονική μας Βουλγαρία και η Σερβία τα πήγαν καλύτερα, γιατί είχαν λιγότερους νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων σε σχέση με την Ελλάδα.
Και κάτι ακόμη, για να συνοψίσουμε. Τα στοιχεία μέχρι στιγμής δείχνουν, ότι η ασθένεια του Κορωνοϊού γίνεται επικίνδυνη για ευάλωτες ομάδες, όπως άτομα με ένα ή περισσότερα υποκείμενα χρόνια βαριά νοσήματα και άνω των 60 ετών. Με το Lock down είναι πολύ πιθανόν να σταματάμε τη διάδοση του ιού και στις ευπαθείς ομάδες αλλά και στον υπόλοιπο πληθυσμό, που δε φαίνεται να διατρέχει κίνδυνο. Παρεμποδίζοντας όμως τη δυνατότητα από τον υπόλοιπο πληθυσμό να μολυνθεί από τον κορωνοϊό, του περιορίζουμε και τη δυνατότητα να αποκτήσει γρήγορα ανοσία. Και χωρίς εκτεταμένη ανοσία, επειδή ο ιός θα κυκλοφορεί στον πληθυσμό για περισσότερο χρόνο, οι ευπαθείς ομάδες θα βρίσκονται σε κίνδυνο για περισσότερο χρονικό διάστημα να διατρέχει κίνδυνο η ζωή τους. Το παράδειγμα της Σουηδίας, όπου δεν επιβλήθηκε Lock down λόγω κορωνοϊού, παρά μόνο δόθηκαν συμβουλές προς τις ευπαθείς ομάδες να αποφεύγουν τις άσκοπες επαφές, θα δείξει τελικά κατά πόσο ο περιορισμός της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας είναι η σωστή στρατηγική ή οδηγεί την κατάσταση προς το χειρότερο όχι μόνο για την οικονομία αλλά και για την υγεία του πληθυσμού της χώρας.
Στα όσα αναλύσαμε παραπάνω μπορούμε να συμφωνούμε ή να διαφωνούμε, όμως τώρα που τα μέτρα εξαιτίας του κορωνοϊού κάπως χαλάρωσαν, αξίζει να πούμε κάτι συγκεκριμένο για τις επιπτώσεις στη ζωή μας και μάλιστα στην οικονομική μας ζωή, μιας και προεξηγήσαμε, ότι η πανδημία εργαλειοποιήθηκε οικονομικά. Είναι σημαντικό να μη ξεχνάμε τους νεκρούς που προκάλεσε ο ιός, αλλά εξίσου πολύ αξιόλογο να αναφερθούμε στα προβλήματα των ζωντανών, που θα έχουν να αντιμετωπίσουν μετά την πανδημία.
Πολύ φοβούμαστε, ότι από εδώ και πέρα θα δούμε πολύ άσχημες μέρες. Ο οικονομολόγος, πρόεδρος του Ε.ΠΑ.Μ.( Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο) – και συνήθως δεν πέφτει έξω – εκτιμά ότι όση ζημιά έπαθε η ελληνική οικονομία στα 10 χρόνια μνημονίων, θα την πάθει λόγω κορωνοϊού. Και είναι συγκεκριμένος: Το τελευταίο τρίμηνο του 2019 είχαμε πτώση του ΑΕΠ κατά 5 δις, αυτή η πτώση συνεχίστηκε και κατά του επόμενους μήνες, οπότε χάθηκαν άλλα 20 – 25 δις, Το Φεβρουάριο του 2019 σύμφωνα με τα στοιχεία Εργάνης του ΟΑΕΔ οι άνεργοι στη χώρα μας φθάνουν τους 1.204.000, δηλ. 24/% και σήμερα έφθασαν μάλλον το 30% του πληθυσμού. Με τέτοια εξέλιξη, όταν οι άνεργοι θα φτάσουν τα 2.000.000, ποιος ακριβώς θα βρίσκεται εκεί, για να συντηρήσει, να τροφοδοτήσει την οικονομία σε επίπεδο συντάξεων ή σε στοιχειώδη λειτουργία της και πώς θα αντιδράσει ο ελληνικός λαός. Και σ’ αυτή την κατάσταση δεν ακούμε καμιά είδηση για απαλλαγή από χρέη.
Ως εφικτή ρεαλιστική λύση, ο οικονομολόγος πρόεδρος του Ε.ΠΑ.Μ. Δ. Καζάκης προτείνει η κυβέρνηση να τυπώσει νόμισμα και να το διαθέσει στην πραγματική οικονομία. Γνωρίζουμε ότι αυτό ακούγεται σαν ανέφικτο, γιατί ο οποιοσδήποτε απλός πολίτης γνωρίζει, ότι το ευρώ το τυπώνει μόνο η Ε.Κ.Τ. (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Υπάρχει όμως και μια σημαντική λεπτομέρεια: Στο 4ο Πρωτόκολο της Σ.Λ.Ε. (Συνθήκη Λειτουργίας Ερωπαϊκής Ένωσης στο άρθρο 14.4 και 35.3), που με βάση αυτό από το 2012 η Τράπεζα της Ελλάδας τύπωσε αρκετά δις ευρώ, αλλά τα διοχέτευσε στις τράπεζες κι όχι στην πραγματική οικονομία. Μπορεί λοιπόν η κυβέρνηση στις έκτακτες συνθήκες που περνά η χώρα να διπλασιάσει σε όποιον Έλληνα είναι κάτω από το μέσο φορολογητέο εισόδημα – 4,5 εκατομμύρια είναι αυτοί οι Έλληνες – το εισόδημά του. Μπορεί η κυβέρνηση, εφόσον διαθέτει πολιτική βούληση να το κάνει. Οι ΗΠΑ σκέπτονται να το κάνουν, η Ιαπωνία και η Σιγκαπούρη ήδη το ’κανε. Η Γερμανία κόβει 760 δις ευρώ με την τράπεζά της.
Έτσι μπορεί να αντιμετωπισθεί η κακοδαιμονία της πατρίδας μας. Μια κακοδαιμονία για την οποία δεν είναι μόνο για την οικονομία οι Γερμανοί υπεύθυνοι και στον γεωπολιτικό τομέα οι Αμερικανοί. Κυρίως ευθύνεται αυτός, που θα ονομάζουμε εσωτερικός αντίπαλος. Κι αυτός σήμερα δεν είναι άλλος από το κόμμα των μνημονίων, που κυριαρχεί σήμερα πολιτικά στη χώρα, αλλά και οι οικονομικές ελίτ αναπαράγουν την κυριαρχία τους και την συνακόλουθη καταεκμετάλλευση του ελληνικού λαού. Αυτή η κατάσταση τηρουμένων των αναλογιών μοιάζει να ισχύει από γενέσεως του ελληνικού κράτους μέχρι τις μέρες μας. Βέβαια το μνημονιακό κόμμα απαρτίζεται βασικά από τρεις ομάδες, από τη Ν.Δ., το ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ.
Και όντας η χώρα μας εντός της ευρωζώνης έλπιζε όπως και οι υπόλοιπες, ότι θα έβλεπε απ’ αυτήν συμπαράσταση στην πληττόμενη από τον κορωνοϊό οικονομία της. Δυστυχώς και στο Γιουρογκρούπ της 10/4/2020 αλλά και σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στις 24/4/2020 αυτό που αποφασίστηκε είναι παροχή δανείων στις χώρες και άρα βαθύτερη ύφεση των οικονομιών τους και συνέχιση της εξάρτησής τους από την Ε.Ε. Όμως κατ’ αυτόν τρόπο δε σώζεται ούτε π. χ. η Ιταλία, η Ισπανία ή η Ελλάδα, αλλά ουσιαστικά σώζεται η Ε. Ε.
Γι’ αυτό εκείνο που η χώρα μας μπορεί και πρέπει να κάνει, για να γλυτώσει την εξάρτηση, είναι αυτό που το Ε.ΠΑ.Μ. από την ίδρυσή του το 2011 προτείνει, δηλαδή την ταχύτερη δυνατή έξοδο από την πολιτική φυλακή, που ονομάζεται Ε.Ε. και την επάνοδο στο εθνικό κρατικό νόμισμα. Ο δρόμος με την Ε.Ε. απέδειξε, ότι μας οδήγησε σε βαθύτερη κρίση της κοινωνίας και της εθνικής υπόστασης.
Και πριν ολοκληρώσουμε, θεωρούμε απαραίτητο να αναφερθούμε σύντομα σ’ εκείνες τις απόψεις που εφαρμόστηκαν στο παρελθόν, έσωσαν τις οικονομίες του κόσμου και θλιβόμαστε, που σήμερα η κάθε χώρα δεν τις εφαρμόζει. Λοιπόν στα 1920 ένας οικονομολόγος ο Κέϋνς εξέδωσε ένα βιβλίο με τίτλο: « Οι οικονομικές συνέπειες της ειρήνης». Με αυτό απευθυνόταν στους Αμερικανούς, που ήταν οι δανειστές όλης της Ευρώπης προς όφελος και κέρδος τους κατά τον πρόσφατο Α΄παγκόσμιο πόλεμο, και τους παρότρυνε να διαγράψουν τα χρέη των Ευρωπαίων, επισημαίνοντάς τους, πως, αν δεν το κάνουν, ο κόσμος θα οδηγηθεί σε νέο πόλεμο. Ήταν τότε οι αρχές της λήξης του πολέμου και για ό,τι συμβούλεψε, δεν εισακούστηκε ο Κέϋνς.
Αλλά κατοπινότερα στο κραχ του 1929 – 1933 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρούσβελτ υιοθέτησε τις απόψεις του και τις εφάρμοσε με το περίφημο New Deal σε τρεις κατευθύνσεις 1) διέγραψε τα χρέη, έστω με τη διαδικασία του μορατόριουμ σε βάθος χρόνου, 2) Προώθησε την πλήρη απασχόληση, επιδότησε θέσεις εργασίας, όχι επιδότηση του εργοδότη για θέσεις εργασίας, αλλά απευθείας τις θέσεις εργασίας, ώστε ο απασχολούμενος, όπως έλεγε ένα απόφθεγμα τότε στις ΗΠΑ του Ρούσβελτ να σκάβει ανοίγοντας μια τρύπα και ο άλλος να την σκεπάζει και 3) Έδωσε πραγματική άνοδο στις αμοιβές. Την παραπάνω πολιτική επιλογή έκαναν όλα τα κράτη της Ευρώπης κι όχι μόνο μέσα στο κραχ του 1929 – 1933 συμπεριλαμβανόμενης και της Ελλάδας. Εάν ο Ελ. Βενιζέλος τότε δεν έκανε το μορατόριουμ – τη μονομερή παύση πληρωμών – προς τους πιστωτέ,ς δε θα σωζόταν η πατρίδα μας.
Και ενώ η ανθρωπότητα έχει ως ιστορικό προηγούμενο αντιμετώπισης της οικονομικής ύφεσης το New Deal, μας κάνει εντύπωση που στην κρίση της οικονομίας λόγω κορωνοϊού συζητάνε για αντιμετώπισή της με ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ και δε συζητάνε για ένα New Deal. Η διαφορά ποια είναι: Το σχέδιο Μάρσαλ, όσο κι αν ήτανε βοήθεια, στην πραγματικότητα άνοιξε το δρόμο για τον υπερδανεισμό σε δολάρια των ευρωπαϊκών κρατών σε δολάρια, ακόμα και των αναπτυγμένων κρατών Γαλλίας, Βρετανίας, Γερμανίας. Με αυτό διοχετεύτηκαν στη Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο τεράστια πλεονάσματα βιομηχανικής και άλλης παραγωγής των ΗΠΑ, για να μη μπει η αμερικάνικη οικονομία σε ύφεση χειρότερη από εκείνη του 1929. Και μέσω του σχεδίου Μάρσαλ δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις εξάρτησης της Ευρώπης από τις ΗΠΑ. Αντίθετα το New Deal δε στηριζόταν σε δανεισμό, αλλά έβαζε ως στόχο την πλήρη απασχόληση, για αντιμετώπιση της ύφεσης. Τέλος μας «πιάνει κρύος ιδρώτας, όταν ακούμε ως λύση ενάντια στην ύφεση στη Ε.Ε το ευρωομόλογο. Μα κι αυτό είναι χρέος και μάλιστα αμοιβαιοποίηση του χρέους ανάμεσα στα κράτη της Ε.Ε. Πότε οι ηγέτες θα συνειδητοποιήσουν οι ίδιοι και θα πείσουν και τους λαούς, ότι τα δάνεια δε σώζουν τα κράτη, παρά μόνο τα εξαρτούν από τους ισχυρούς του κόσμου και δίνουν κερδοφορία στις χρηματαγορές;…
Κατερίνη 25/5/2020
* Ο Γιώργος Βαζάκας είναι μέλος του Ε.ΠΑ.Μ.
Mail: vazakas1954@gmail.com
Και θα αναφέρουμε απερίφραστα, ότι καμία επιστημονική επιδημιολογική μελέτη, κανένα μοντέλο αντιμετώπισης πανδημίας δεν πρότεινε μέχρι την εμφάνιση του κορωνοϊού το μέτρο του Lock down. O διάσημος Έλληνας καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Stanford της Καλιφόρνια o κ. Γ. Ιωαννίδης τονίζει, ότι το κατέβασμα ρολών είναι μέτρο του προηγούμενου αιώνα, γιατί δεν είναι και αποτελεσματικό, όπως απέδειξε η ισπανική γρίπη το 1918. Η πλούσια βιβλιογραφία έδειξε, ότι αυτό δεν αποφέρει σοβαρά αποτελέσματα σε μεσομακροπρόθεσμη βάση.
Θα αναφέρουμε ότι σημαντικοί επιδημιολόγοι προτείνουν αντί για Lock down να γίνονται μαζικά τεστ για την ανίχνευση του ιού και την ύπαρξη αντισωμάτων στον πληθυσμό της χώρας μας , όπως έκαναν άλλες χώρες αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τον κορωνοϊό. Όπως έκανε δηλαδή η Ισλανδία ή το Ισραήλ. Βέβαια κάτι τέτοιο προϋποθέτει οικονομική ενίσχυση της διαλυμένης από τις πολιτικές των νεοφιλελεύθερων πολιτικών μας δημόσιας υγείας. Ακόμη και η γειτονική μας Βουλγαρία και η Σερβία τα πήγαν καλύτερα, γιατί είχαν λιγότερους νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων σε σχέση με την Ελλάδα.
Και κάτι ακόμη, για να συνοψίσουμε. Τα στοιχεία μέχρι στιγμής δείχνουν, ότι η ασθένεια του Κορωνοϊού γίνεται επικίνδυνη για ευάλωτες ομάδες, όπως άτομα με ένα ή περισσότερα υποκείμενα χρόνια βαριά νοσήματα και άνω των 60 ετών. Με το Lock down είναι πολύ πιθανόν να σταματάμε τη διάδοση του ιού και στις ευπαθείς ομάδες αλλά και στον υπόλοιπο πληθυσμό, που δε φαίνεται να διατρέχει κίνδυνο. Παρεμποδίζοντας όμως τη δυνατότητα από τον υπόλοιπο πληθυσμό να μολυνθεί από τον κορωνοϊό, του περιορίζουμε και τη δυνατότητα να αποκτήσει γρήγορα ανοσία. Και χωρίς εκτεταμένη ανοσία, επειδή ο ιός θα κυκλοφορεί στον πληθυσμό για περισσότερο χρόνο, οι ευπαθείς ομάδες θα βρίσκονται σε κίνδυνο για περισσότερο χρονικό διάστημα να διατρέχει κίνδυνο η ζωή τους. Το παράδειγμα της Σουηδίας, όπου δεν επιβλήθηκε Lock down λόγω κορωνοϊού, παρά μόνο δόθηκαν συμβουλές προς τις ευπαθείς ομάδες να αποφεύγουν τις άσκοπες επαφές, θα δείξει τελικά κατά πόσο ο περιορισμός της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας είναι η σωστή στρατηγική ή οδηγεί την κατάσταση προς το χειρότερο όχι μόνο για την οικονομία αλλά και για την υγεία του πληθυσμού της χώρας.
Στα όσα αναλύσαμε παραπάνω μπορούμε να συμφωνούμε ή να διαφωνούμε, όμως τώρα που τα μέτρα εξαιτίας του κορωνοϊού κάπως χαλάρωσαν, αξίζει να πούμε κάτι συγκεκριμένο για τις επιπτώσεις στη ζωή μας και μάλιστα στην οικονομική μας ζωή, μιας και προεξηγήσαμε, ότι η πανδημία εργαλειοποιήθηκε οικονομικά. Είναι σημαντικό να μη ξεχνάμε τους νεκρούς που προκάλεσε ο ιός, αλλά εξίσου πολύ αξιόλογο να αναφερθούμε στα προβλήματα των ζωντανών, που θα έχουν να αντιμετωπίσουν μετά την πανδημία.
Πολύ φοβούμαστε, ότι από εδώ και πέρα θα δούμε πολύ άσχημες μέρες. Ο οικονομολόγος, πρόεδρος του Ε.ΠΑ.Μ.( Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο) – και συνήθως δεν πέφτει έξω – εκτιμά ότι όση ζημιά έπαθε η ελληνική οικονομία στα 10 χρόνια μνημονίων, θα την πάθει λόγω κορωνοϊού. Και είναι συγκεκριμένος: Το τελευταίο τρίμηνο του 2019 είχαμε πτώση του ΑΕΠ κατά 5 δις, αυτή η πτώση συνεχίστηκε και κατά του επόμενους μήνες, οπότε χάθηκαν άλλα 20 – 25 δις, Το Φεβρουάριο του 2019 σύμφωνα με τα στοιχεία Εργάνης του ΟΑΕΔ οι άνεργοι στη χώρα μας φθάνουν τους 1.204.000, δηλ. 24/% και σήμερα έφθασαν μάλλον το 30% του πληθυσμού. Με τέτοια εξέλιξη, όταν οι άνεργοι θα φτάσουν τα 2.000.000, ποιος ακριβώς θα βρίσκεται εκεί, για να συντηρήσει, να τροφοδοτήσει την οικονομία σε επίπεδο συντάξεων ή σε στοιχειώδη λειτουργία της και πώς θα αντιδράσει ο ελληνικός λαός. Και σ’ αυτή την κατάσταση δεν ακούμε καμιά είδηση για απαλλαγή από χρέη.
Ως εφικτή ρεαλιστική λύση, ο οικονομολόγος πρόεδρος του Ε.ΠΑ.Μ. Δ. Καζάκης προτείνει η κυβέρνηση να τυπώσει νόμισμα και να το διαθέσει στην πραγματική οικονομία. Γνωρίζουμε ότι αυτό ακούγεται σαν ανέφικτο, γιατί ο οποιοσδήποτε απλός πολίτης γνωρίζει, ότι το ευρώ το τυπώνει μόνο η Ε.Κ.Τ. (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Υπάρχει όμως και μια σημαντική λεπτομέρεια: Στο 4ο Πρωτόκολο της Σ.Λ.Ε. (Συνθήκη Λειτουργίας Ερωπαϊκής Ένωσης στο άρθρο 14.4 και 35.3), που με βάση αυτό από το 2012 η Τράπεζα της Ελλάδας τύπωσε αρκετά δις ευρώ, αλλά τα διοχέτευσε στις τράπεζες κι όχι στην πραγματική οικονομία. Μπορεί λοιπόν η κυβέρνηση στις έκτακτες συνθήκες που περνά η χώρα να διπλασιάσει σε όποιον Έλληνα είναι κάτω από το μέσο φορολογητέο εισόδημα – 4,5 εκατομμύρια είναι αυτοί οι Έλληνες – το εισόδημά του. Μπορεί η κυβέρνηση, εφόσον διαθέτει πολιτική βούληση να το κάνει. Οι ΗΠΑ σκέπτονται να το κάνουν, η Ιαπωνία και η Σιγκαπούρη ήδη το ’κανε. Η Γερμανία κόβει 760 δις ευρώ με την τράπεζά της.
Έτσι μπορεί να αντιμετωπισθεί η κακοδαιμονία της πατρίδας μας. Μια κακοδαιμονία για την οποία δεν είναι μόνο για την οικονομία οι Γερμανοί υπεύθυνοι και στον γεωπολιτικό τομέα οι Αμερικανοί. Κυρίως ευθύνεται αυτός, που θα ονομάζουμε εσωτερικός αντίπαλος. Κι αυτός σήμερα δεν είναι άλλος από το κόμμα των μνημονίων, που κυριαρχεί σήμερα πολιτικά στη χώρα, αλλά και οι οικονομικές ελίτ αναπαράγουν την κυριαρχία τους και την συνακόλουθη καταεκμετάλλευση του ελληνικού λαού. Αυτή η κατάσταση τηρουμένων των αναλογιών μοιάζει να ισχύει από γενέσεως του ελληνικού κράτους μέχρι τις μέρες μας. Βέβαια το μνημονιακό κόμμα απαρτίζεται βασικά από τρεις ομάδες, από τη Ν.Δ., το ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ.
Και όντας η χώρα μας εντός της ευρωζώνης έλπιζε όπως και οι υπόλοιπες, ότι θα έβλεπε απ’ αυτήν συμπαράσταση στην πληττόμενη από τον κορωνοϊό οικονομία της. Δυστυχώς και στο Γιουρογκρούπ της 10/4/2020 αλλά και σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. στις 24/4/2020 αυτό που αποφασίστηκε είναι παροχή δανείων στις χώρες και άρα βαθύτερη ύφεση των οικονομιών τους και συνέχιση της εξάρτησής τους από την Ε.Ε. Όμως κατ’ αυτόν τρόπο δε σώζεται ούτε π. χ. η Ιταλία, η Ισπανία ή η Ελλάδα, αλλά ουσιαστικά σώζεται η Ε. Ε.
Γι’ αυτό εκείνο που η χώρα μας μπορεί και πρέπει να κάνει, για να γλυτώσει την εξάρτηση, είναι αυτό που το Ε.ΠΑ.Μ. από την ίδρυσή του το 2011 προτείνει, δηλαδή την ταχύτερη δυνατή έξοδο από την πολιτική φυλακή, που ονομάζεται Ε.Ε. και την επάνοδο στο εθνικό κρατικό νόμισμα. Ο δρόμος με την Ε.Ε. απέδειξε, ότι μας οδήγησε σε βαθύτερη κρίση της κοινωνίας και της εθνικής υπόστασης.
Και πριν ολοκληρώσουμε, θεωρούμε απαραίτητο να αναφερθούμε σύντομα σ’ εκείνες τις απόψεις που εφαρμόστηκαν στο παρελθόν, έσωσαν τις οικονομίες του κόσμου και θλιβόμαστε, που σήμερα η κάθε χώρα δεν τις εφαρμόζει. Λοιπόν στα 1920 ένας οικονομολόγος ο Κέϋνς εξέδωσε ένα βιβλίο με τίτλο: « Οι οικονομικές συνέπειες της ειρήνης». Με αυτό απευθυνόταν στους Αμερικανούς, που ήταν οι δανειστές όλης της Ευρώπης προς όφελος και κέρδος τους κατά τον πρόσφατο Α΄παγκόσμιο πόλεμο, και τους παρότρυνε να διαγράψουν τα χρέη των Ευρωπαίων, επισημαίνοντάς τους, πως, αν δεν το κάνουν, ο κόσμος θα οδηγηθεί σε νέο πόλεμο. Ήταν τότε οι αρχές της λήξης του πολέμου και για ό,τι συμβούλεψε, δεν εισακούστηκε ο Κέϋνς.
Αλλά κατοπινότερα στο κραχ του 1929 – 1933 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρούσβελτ υιοθέτησε τις απόψεις του και τις εφάρμοσε με το περίφημο New Deal σε τρεις κατευθύνσεις 1) διέγραψε τα χρέη, έστω με τη διαδικασία του μορατόριουμ σε βάθος χρόνου, 2) Προώθησε την πλήρη απασχόληση, επιδότησε θέσεις εργασίας, όχι επιδότηση του εργοδότη για θέσεις εργασίας, αλλά απευθείας τις θέσεις εργασίας, ώστε ο απασχολούμενος, όπως έλεγε ένα απόφθεγμα τότε στις ΗΠΑ του Ρούσβελτ να σκάβει ανοίγοντας μια τρύπα και ο άλλος να την σκεπάζει και 3) Έδωσε πραγματική άνοδο στις αμοιβές. Την παραπάνω πολιτική επιλογή έκαναν όλα τα κράτη της Ευρώπης κι όχι μόνο μέσα στο κραχ του 1929 – 1933 συμπεριλαμβανόμενης και της Ελλάδας. Εάν ο Ελ. Βενιζέλος τότε δεν έκανε το μορατόριουμ – τη μονομερή παύση πληρωμών – προς τους πιστωτέ,ς δε θα σωζόταν η πατρίδα μας.
Και ενώ η ανθρωπότητα έχει ως ιστορικό προηγούμενο αντιμετώπισης της οικονομικής ύφεσης το New Deal, μας κάνει εντύπωση που στην κρίση της οικονομίας λόγω κορωνοϊού συζητάνε για αντιμετώπισή της με ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ και δε συζητάνε για ένα New Deal. Η διαφορά ποια είναι: Το σχέδιο Μάρσαλ, όσο κι αν ήτανε βοήθεια, στην πραγματικότητα άνοιξε το δρόμο για τον υπερδανεισμό σε δολάρια των ευρωπαϊκών κρατών σε δολάρια, ακόμα και των αναπτυγμένων κρατών Γαλλίας, Βρετανίας, Γερμανίας. Με αυτό διοχετεύτηκαν στη Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο τεράστια πλεονάσματα βιομηχανικής και άλλης παραγωγής των ΗΠΑ, για να μη μπει η αμερικάνικη οικονομία σε ύφεση χειρότερη από εκείνη του 1929. Και μέσω του σχεδίου Μάρσαλ δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις εξάρτησης της Ευρώπης από τις ΗΠΑ. Αντίθετα το New Deal δε στηριζόταν σε δανεισμό, αλλά έβαζε ως στόχο την πλήρη απασχόληση, για αντιμετώπιση της ύφεσης. Τέλος μας «πιάνει κρύος ιδρώτας, όταν ακούμε ως λύση ενάντια στην ύφεση στη Ε.Ε το ευρωομόλογο. Μα κι αυτό είναι χρέος και μάλιστα αμοιβαιοποίηση του χρέους ανάμεσα στα κράτη της Ε.Ε. Πότε οι ηγέτες θα συνειδητοποιήσουν οι ίδιοι και θα πείσουν και τους λαούς, ότι τα δάνεια δε σώζουν τα κράτη, παρά μόνο τα εξαρτούν από τους ισχυρούς του κόσμου και δίνουν κερδοφορία στις χρηματαγορές;…
Κατερίνη 25/5/2020
* Ο Γιώργος Βαζάκας είναι μέλος του Ε.ΠΑ.Μ.
Mail: vazakas1954@gmail.com
* Το Α΄Μέρος εδώ: https://pierikialithia.blogspot.com/2020/05/blog-post_602.html
