Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2021

«Παραβατικοί ανήλικοι»

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΗΝΑ – ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ


Ο ανελέητος ξυλοδαρμός του ατυχούς σταθμάρχη στο μετρό της Αθήνας προκάλεσε την οργή και αγανάκτηση των χιλιάδων τηλεθεατών που παρακολουθούσαν εμβρόντητοι στις οθόνες τους την βάναυση κακοποίησή του από τα δύο ανήλικα αδέλφια.

Οι αποτρόπαιες σκηνές καταγράφηκαν από τις, «αντιδημοκρατικές» για κάποιους, κάμερες του μετρό που συνέβαλαν στην ταυτοποίηση και σύλληψη των ανηλίκων δραστών.

Παρόμοιες, αλλά και ειδεχθέστερες, εγκληματικές πράξεις διαπράττονται σχεδόν καθημερινά τα τελευταία χρόνια από παραβατικούς ανηλίκους που δρουν ατομικά ή ομαδικά, ως συμμορίες, πλην όμως σπάνια έρχονται στο φως της δημοσιότητας είτε επειδή δεν καταγράφηκαν ελλείψει καμερών, είτε για λόγους νομικής προστασίας της ανηλικότητας. Κατά την μακρόχρονη άσκηση εκ μέρους μου του λειτουργήματος του Επιμελητού Ανηλίκων παράλληλα με την Δικηγορία, αντιμετώπισα δεκάδες περιπτώσεις ανηλίκων, αγοριών και κοριτσιών που παραπέμφθηκαν στα Δικαστήρια Ανηλίκων για τα αδικήματα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση, ληστείας, επικίνδυνων σωματικών βλαβών, βιασμών, πορνείας, χρήσης και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών και άλλες παράνομες συμπεριφορές. Στο βιβλίο μου με τον τίτλο «Αμαρτίες γονέων και τέκνων» [Εκδόσεις «ΜΑΤΙ» 2016] καταγράφω κάποιες πραγματικές περιπτώσεις ανηλίκων παραβατών, μπρος στις οποίες οι πράξεις των δύο εφήβων του μετρό ωχριούν.

Το πρόβλημα της νεανικής αποκλίνουσας και παραβατικής συμπεριφοράς είναι πολυσχιδές και πολυπαραγοντικό. Από την διεξαγωγή κοινωνικών ερευνών εκατοντάδων περιπτώσεων ανηλίκων παραβατών προέκυψε, ότι τα βασικά αίτια της παράνομης δραστηριότητάς των οφείλονται πρωταρχικά στο δυσλειτουργικό, διαλυμένο, συγκρουσιακό και βίαιο οικογενειακό περιβάλλον. Ακολουθούν το αρνητικό σχολικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον [bullying, απόρριψη, απαξίωση, κακές συναναστροφές], τα ΜΜΕ [προβολή δεκάδων εγκληματικών πράξεων και σκηνών βίας ημερησίως], τα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης [υπολογιστές, τάμπλετ, έξυπνα κινητά κλπ], στα οποία έχουν άμεση πρόσβαση και πολύωρη ανεξέλικτη πρόσβαση τα περισσότερα παιδιά.

Η έλλειψη των αναγκαίων μέτρων πρόληψης της παραβατικότητας των ανηλίκων, αλλά και των κατάλληλων κατασταλτικών μέτρων, βαρύνουν ασφαλώς το αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο δεν έδωσε μέχρι σήμερα την δέουσα βαρύτητα στην αντιμετώπιση του ζωτικού αυτού προβλήματος. Η υπολειτουργία και αποδιοργάνωση των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων [ έλλειψη εξειδικευμένων Ε.Α.- ανυπαρξία σε αρκετές πόλεις], η έλλειψη κατάλληλων σωφρονιστικών ιδρυμάτων και η απουσία γενικότερου σχεδιασμού προληπτικής πολιτικής [ενίσχυση του θεσμού της οικογενείας, πρόσληψη κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία και ανάδειξη των ανθρωπιστικών και ηθικών αξιών στην εκπαίδευση] είναι από τα ενδεικνυόμενα άμεσα μέτρα που μπορούν να συμβάλλουν στον περιορισμό της χαίνουσας πληγής της παραβατικότητας των ανηλίκων στη χώρα μας.