Πέμπτη 29 Ιουνίου 2023

«ΕΣΕΝΑ ΚΟΡΗ ΠΡΕΠΕΙ ΣΟΥ». Παραδοσιακό τραγούδι, από το Mελί Καραμπούρνων Ερυθραίας Μικράς Ασίας (ΦΩΤΟ-ΒΙΝΤΕΟ)

Όλα όσα γνωρίζετε και θα γνωρίσετε, έχουν ως πηγή την εσώψυχη ανάγκη διοχέτευσης μνήμης και τιμής ενός απογόνου Μικρασιατών προσφύγων, ο οποίος είχε ένα πατέρα, που γεννηθείς το 1912 στη γη της Ιωνίας Μικράς Ασίας, έζησε όλη τη φρίκη των γεγονότων του 1922...

ζώντας μπροστά στα μάτια του τον αποκεφαλισμό του πατέρα του, συγγενών και συγχωριανών στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας, από τους τσέτες… Που πέρασε κολυμπώντας για τη σωτηρία του στη Χίο, όπου με τα άλλα 2 διασωθέντα μέλη της οικογένειάς του, άρχισε μια καινούργια ζήση. Μια ζήση που του έλαχε και ο τίτλος του ήρωα του Αλβανικού Μετώπου… Που έφυγε το 2003 για το τελευταίο του «ταξίδι», παίρνοντας μαζί του και το κομμάτι του ιταλικού όλμου που είχε σφηνωθεί στο πίσω μέρος του κρανίου του, πολτοποιώντας το ένα του μάτι… Αλλά περισσότερο ως προς αυτά, στο βιογραφικό –ιστορικό που βραβεύτηκε από την Τάξη Γραμμάτων και Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών: https://www.academia.edu/5322488/%CE%92%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%99%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C


ΜΕΛΙ ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΩΝ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Παραδοσιακό Μελιώτικο τραγούδι «ΕΣΕΝΑ ΚΟΡΗ ΠΡΕΠΕΙ ΣΟΥ».

Στίχοι:

Εσένα κόρη πρέπει σου, στο χέρι αρραβώνα,
και στο κεφάλι στέφανο, βασιλικιά κορώνα.
Μα τα λιλάδγκια που πατώ, Μελιωτοπούλα αγαπώ.

Και πάλι ξαναπρέπει σου καργιόλα να κοιμάσαι,
και βελουδένιο πάπλωμα να μην κρυολογάσαι,
Μα τα λιλάδγκια του γιαλού, η μάνα σου σε τάτζει αλλού.

Άμε κόρη στο σπίτι σου και όξω μην εβγαίνεις,
ούτε στο παραθύρι σου, γιατί όλους του τρελαίνεις.
Έχεις ελιές Μελιώτικες, γλυκές Καραμπουρνιώτικες.

Αν είσαστε από γενιά κι αν είσαστε και φίλοι,
σηκώστε τα χεράκια σας κι αφήστε το μαντήλι.
Μα τα σανίδια που πατώ, εγώ Μελιώτη αγαπώ!


ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ:

Καργιόλα: ονομαζόταν έτσι το ξύλινο κρεβάτι. Συνηθίζεται όμως να αποκαλείται με τον ίδιο όρο και το μεγάλο σιδερένιο κρεβάτι, που συναντάμε κυρίως σε χωριά.

Λιλάδγκια: Γυαλιστερά βότσαλα του γιαλού.


Το τραγούδι αυτό συμπεριλαμβάνεται στο CD που εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του έτους 2007 από τον Προοδευτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», με τίτλο «Στου Μελιού τους καφενέδες».

Η ηχογράφηση των δώδεκα πρώτων τραγουδιών πραγματοποιήθηκε με το μουσικό σχήμα «Εν Χορδαίς», όπου στο συγκεκριμένο τραγούδι συμμετέχουν:

Κυριάκος Πετράς: βιολί
Κυριάκος Καλαϊτζίδης: ούτι
Δρόσος Κουτσοκώστας: τραγούδι
Άλκης Ζαπόγλου: κανονάκι
Κώστας Σιδερής: λαούτο και
Πέτρος Παπαγεωργίου: τουμπελέκι.

Οφείλω εδώ να επισημάνω ότι, όπως σημειώνεται στο ένθετο που συνοδεύει το CD, από τον υπεύθυνο της επιμέλειας του όλου πονήματος: “ Στη σωστή αποτύπωση και εκτέλεση των τραγουδιών, σημαντική ήταν η συμβολή της Μαρίκας Καλαϊτζή και της Μαριάνθης Βαγιανού”.

Επιπλέον, το σκαρίφημα –κειμήλιο των περιοχών του Μελιού Καραμπούρνων Ερυθραίας Μικράς Ασίας, που προβάλλεται στο παρόν πόνημα προ των φωτογραφιών από τη συγκεκριμένη επίσκεψη στο Μελί, υποδείχθηκε από Μελιώτες πρόσφυγες και καταγράφηκε από σχεδιάστρια του Δήμου Μεγαρέων…

Δύο λόγια από το Διοικητικό Συμβούλιο του Προοδευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», που συνοδεύει το όλο πόνημα:

«Το Μελί Καραμπούρνων Ερυθραίας Μικράς Ασίας ιδρύθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα, ως συνέχεια παλαιότερων βυζαντινών οικισμών. Χτίστηκε στους πρόποδες του όρους Μίμας, σε υψόμετρο 250 μέτρων και σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από την θάλασσα.

Διοικητικά ανήκε στην επαρχία Καραμπουρνού στη χερσόνησο της Ερυθραίας, η οποία βρίσκεται απέναντι από την Χίο και υπαγόταν εκκλησιαστικά στην Μητρόπολη Κρήνης. Ο πληθυσμός του ήταν αμιγώς ελληνικός και ανερχόταν στους 3.000 κατοίκους.

Με την Μικρασιατική καταστροφή οι Μελιώτες υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Άφησαν το βιος τους και τα υπάρχοντά τους και εγκαταστάθηκαν στις Οινούσσες, το Χαλάνδρι, το Ψυχικό και την Θήβα, κυρίως όμως στην πόλη των Μεγάρων, ιδρύοντας τη συνοικία «Νέο Μελί».

Φεύγοντας από την αρχαία γη της Ιωνίας, πήραν μαζί τους τα «παιχνίδια» και τη μουσική τους, τα τραγούδια και τους χορούς τους, ως παρακαταθήκη στις νέες γενεές.

Ο δίσκος «Στου Μελιού τους Καφενέδες» αφιερώνεται με σεβασμό στους Μελιώτες προγόνους μας. Ευχαριστούμε θερμά όσους συνέβαλαν στην υλοποίηση του δίσκου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Θεόδωρος Καλαϊτζής
Ο Γραμματέας Νίκος Λάμψας
Ο Αντιπρόεδρος Γεώργιος Βαγιανός
Ο Ταμίας Αριστείδης Γεωργίου
Τα μέλη Θεόφιλος Φιλίππου, Λίλιαν Μπέτση, Νούλη Στεργίου, Ελπινίκη Εμμανουήλ και Διαμαντής Καραμπλάκας».