Επειδή η έναρξη της σχολικής χρονιάς είναι πλέον εγγύς, με την παρούσα επιστολή, θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή σας στο ακανθώδες ζήτημα που έχει ανακύψει, μετά τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Παιδείας...
και αφορά στην παρουσία των εκπαιδευτικών και των μαθητών στα σχολεία και στις πρωθυπουργικές δηλώσεις αναφορικά με το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού.
Σε ανακοινώσεις που παρουσιάζονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αναφέρεται ότι οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να προσέρχονται στην εργασία τους:
• με πιστοποιητικό εμβολιασμού ή
• με βεβαίωση παρελθούσης νόσησης από κορωνοϊό (τελευταίου εξαμήνου) ή
• με βεβαίωση αρνητικού εργαστηριακού τεστ, το οποίο θα πρέπει να πραγματοποιείται με ευθύνη του εργαζομένου, δύο φορές την εβδομάδα.
Για τους μαθητές, διατηρείται η ήδη υπάρχουσα απόφαση της δήλωσης αρνητικού αυτοδιαγνωστικού ελέγχου.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν από μία τέτοια απόφαση, εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας, είναι πολλά:
1) Σύμφωνα με το δελτίο τύπου του Υπουργείου Υγείας στις 24/08/20211, ανακοινώθηκε για τους εκπαιδευτικούς (και κάποιες ακόμη επαγγελματικές ομάδες) ότι απαιτούνται δυο εργαστηριακά τεστ την εβδομάδα, ενώ για τους υπόλοιπους εργαζόμενους, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, έχει ανακοινωθεί, ότι θα απαιτείται μόνο ένα εργαστηριακό τεστ την εβδομάδα.
1https://www.moh.gov.gr/articles/ministry/grafeio-typoy/press-releases/9203-anakoinwseis-ypoyrgoy-ygeias-basilh-kikilia-gia-ta-metra-dhmosias-ygeias-poy-aforoyn-toys-anemboliastoys-polites
Επιπλέον, επισημαίνουμε ότι, όπως κατά την περσινή χρονιά, έτσι και φέτος μέχρι και το καλοκαίρι, οι εργαζόμενοι στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα προσέρχονταν στην εργασία τους με ένα αυτοδιαγνωστικό τεστ την εβδομάδα.
Δεν αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ποια είναι τα δεδομένα (επιστημονικά και μη) που επιβάλλουν την αλλαγή αυτού του μέτρου, και ακόμη περισσότερο ποια είναι τα δεδομένα (πάλι επιστημονικά και μη) που επιβάλλουν την διαφοροποίηση των εκπαιδευτικών από τους υπόλοιπους εργαζόμενους στο δημόσιο.
Είναι μία απορία για την οποία πρέπει να απαιτηθεί απάντηση από τους αρμοδίους, τόσο του Υπουργείου, όσο και της επιτροπής των ειδικών.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σε κάθε περίπτωση σας γνωρίζουμε, αν δεν το γνωρίζετε ήδη, πως στις 21 Ιουλίου 2021 τα «Κέντρα Ελέγχου των Νόσων» (CDC) των ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι αποσύρουν από τις 31 Δεκεμβρίου 2021 τη σύστασή τους στην «Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων» (FDA) των ΗΠΑ για την παροχή «άδειας για χρήση έκτακτης ανάγκης» (EUA) των PCR Test και ως εκ τούτου δοκιμάζεται διπλά η εμπιστοσύνη μας προς την κυβέρνηση και τα εντελλόμενα μέτρα. https://www.cdc.gov/csels/dls/locs/2021/07-21-2021-lab-alert-Changes_CDC_RT-PCR_SARS-CoV-2_Testing_1.html
2)Κατά την περσινή χρονιά, η δήλωση του αρνητικού αυτοδιαγνωστικού ελέγχου και η χρήση μάσκας θεωρήθηκαν, από το Υπουργείο Παιδείας και την επιτροπή των ειδικών, αποτελεσματικά και επαρκή μέτρα για την ασφαλή παρουσία των εκπαιδευτικών και των μαθητών στο σχολείο.
Ωστόσο φέτος:
α)Ενώ οι μαθητές αποτελούν την πλειοψηφία στη σχολική κοινότητα, το Υπουργείο Παιδείας εξακολουθεί να θεωρεί ασφαλές μέτρο, και για την φετινή χρονιά, την δήλωση αρνητικού αυτοδιαγνωστικού ελέγχου.
β)Ενώ, σύμφωνα με μεγάλου εύρους μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές της Οξφόρδης, σε συνεργασία με το Γραφείο Εθνικών Στατιστικών και το Υπουργείο Υγείας της Βρετανίας, οι πλήρως εμβολιασμένοι ενήλικες μπορούν να έχουν ανάλογα επίπεδα ιικού φορτίου με τους μη εμβολιασμένους (σχετικές δηλώσεις έχουν γίνει και από την επιτροπή των ειδικών)2 και, επομένως, υπάρχει κίνδυνος διασποράς του ιού και από εμβολιασμένους εκπαιδευτικούς το Υπουργείο Παιδείας απαιτεί μόνον από τους μη εμβολιασμένους εκπαιδευτικούς διαγνωστικό έλεγχο.
2https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.07.31.21261387v3 και https://www.efsyn.gr/epistimi/iatrika-themata/307014_ereyna-oi-emboliasmenoi-poy-ehoyn-molynthei-me-d-ehoyn-idio-iiko
Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει καμία λογική στην απαίτηση να διενεργείται εργαστηριακός διαγνωστικός έλεγχος σε μία πολύ μικρή μειοψηφία μελών της σχολικής κοινότητας, την στιγμή που θεωρείται ασφαλής, άνευ εργαστηριακού ελέγχου, η πρόσβαση της συντριπτικής πλειοψηφίας των εκπαιδευτικών, αλλά και των μαθητών, στη σχολική κοινότητα.
Άφ εαυτού, λοιπόν, δεν έχει κανένα λογικό έρεισμα ο διαχωρισμός σε εμβολιασμένους και μη.
Όλα αυτά είναι ερωτήματα/θέματα για τα οποία πρέπει να απαιτηθούν επαρκείς εξηγήσεις από τους αρμοδίους, τόσο του Υπουργείου, όσο και της επιτροπής των ειδικών.
3) Συνεπώς, είναι ξεκάθαρο ότι επιδιώκεται η οικονομική αφαίμαξη και η ταλαιπωρία των εκπαιδευτικών που δεν έχουν εμβολιαστεί καθώς:
• με βάση τις τελευταίες ανακοινώσεις του Υπουργείου Υγείας (δελτίο τύπου του στις 24/08/2021), και αν ισχύσουν τελικά3, οι μη εμβολιασμένοι δεν θα έχουν καν την δυνατότητα να προσέρχονται σε δημόσιες δομές για την πραγματοποίηση δωρεάν ράπιντ τέστ, παρά μόνο οι εμβολιασμένοι.
• πολλοί εκπαιδευτικοί υπηρετούν σε δυσπρόσιτες περιοχές και θα αντιμετωπίζουν πρόβλημα, όσον αφορά την προσέλευσή τους σε ιδιωτικά εργαστήρια. Ποια λύση προτείνει το Υπουργείο για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος;
3https://www.moh.gov.gr/articles/ministry/grafeio-typoy/press-releases/9203-anakoinwseis-ypoyrgoy-ygeias-basilh-kikilia-gia-ta-metra-dhmosias-ygeias-poy-aforoyn-toys-anemboliastoys-polites
4) Όλα τα παραπάνω, λοιπόν, φανερώνουν ότι το μέτρο των δύο εργαστηριακών ελέγχων, για τους εκπαιδευτικούς που δεν έχουν εμβολιαστεί , έχει τιμωρητικό χαρακτήρα, και δεν αποτελεί μέτρο που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση του ιού. Λόγια του πρωθυπουργού: οι εκπαιδευτικοί που δεν έχουν εμβολιαστεί «θα υποστούν μια πρόσθετη σημαντική ταλαιπωρία».4
4https://www.kathimerini.gr/politics/561447217/mitsotakis-gia-emvoliasmo-ekpaideytikon-ochi-pros-to-paron-stin-ypochreotikotita-sychna-test-gia-toys-anemvoliastoys/
5) Επίσης:
• Πρώτον, καταστρατηγείται η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της ισότητας και διαμορφώνεται ένας απαράδεκτος διαχωρισμός ανάμεσα σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους εκπαιδευτικούς, αλλά και μαθητές, που δεν δικαιολογείται, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα.
• Δεύτερον, η επίδειξη του πιστοποιητικού εμβολιασμού και ο έλεγχος των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, τα οποία συναποτελούν το ιατρικό απόρρητο εκάστου, είναι καίριο ζήτημα, το οποίο επιβάλλεται να μας απασχολήσει. Πολύ δε περισσότερο, όσον αφορά τους μαθητές μας, που καλούνται να επιδεικνύουν αντίστοιχα πιστοποιητικά και βεβαιώσεις, τα οποία συναποτελούν το ιατρικό απόρρητο και τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τους. Γι΄ αυτό το θέμα, θα έπρεπε ήδη να έχει ζητηθεί η άποψη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
6) Όλο αυτό το διάστημα, διαμορφώθηκε εκ μέρους της κυβέρνησης, ένα κλίμα φόβου, για όσους εκπαιδευτικούς επιλέγουν να μην εμβολιαστούν, είτε γιατί αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας, είτε για πολλούς άλλους προσωπικούς λόγους. Ο δισταγμός οποιουδήποτε να λάβει μέρος σε ιατρική πράξη, η οποία ενέχει ακόμα την διακινδύνευση της ζωής του, είναι απαράδεκτο να γίνεται αντικείμενο εκβιασμού και εκφοβισμού. Οι πληροφορίες για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των εκπαιδευτικών, διαμόρφωσαν ένα κλίμα τρομοκρατίας όσον αφορά την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, που αντιβαίνει στον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας για την απαραίτητη συναίνεση του ατόμου στις ιατρικές πράξεις, καταστρατηγεί συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα του ανθρώπου και καταπατά το αναφαίρετο δικαίωμα στην εργασία.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΠΑΡΑΤΙΘΕΝΤΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ, ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΘΕΝΤΑ
7) Σημαντικό ακόμη θέμα είναι η απειλή για την επιβολή της ποινής της αναστολής καθηκόντων, με παράλληλη στέρηση μισθού στους «απείθαρχους». Όπως γνωρίζουμε από τον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα, τέτοιες ποινές επιβάλλονται μόνο για πολύ σοβαρές περιπτώσεις που αφορούν πειθαρχικό παράπτωμα. Ακόμα όμως και σε τέτοιες σοβαρότατες περιπτώσεις, οι αποδοχές εξακολουθούν να καταβάλλονται στον υπάλληλο, που υπόκειται σε αναστολή, όπως παγίως έχει αποφανθεί το Ελεγκτικό Συνέδριο. Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να επιβάλλεται, σύμφωνα με το ΦΕΚ A 134 – 31.07.2021 άρθρο 1115, τέτοια εξοντωτική ποινή αναστολής εργασίας, μη υπολογίσιμου συντάξιμου χρόνου και στέρησης μισθού ταυτόχρονα, χωρίς να διαπράττεται πειθαρχικό παράπτωμα; Στην ουσία επιβάλλεται παράνομη τιμωρητική περικοπή μισθού. Στη δεινή αυτή θέση βρίσκονται ήδη οι υγειονομικοί, οι οποίοι έχουν την απόλυτη στήριξη των συναδέλφων τους καθώς και του συνδικαλιστικού τους φορέα (ΠΟΕΔΗΝ). Στην ίδια στήριξη ευελπιστούμε και εμείς από εσάς.
5https://www.e-nomothesia.gr/kat-periballon/nomos-4821-2021-phek-134a-31-7-2021.html
https://www.lawspot.gr/nomika-nea/ti-allaxe-sto-dimosioypalliliko-kodika-me-nomo-4674-2020-egkyklios
Συγκεφαλαιώνοντας:
Το Κράτος έχει την υποχρέωση να προστατεύει την εργασία και τις απολαβές, και να δημιουργεί ικανές συνθήκες εργασίας και απασχόλησης, με στόχο την ευημερία του πολίτη. Ο σεβασμός των δικαιϊκών αρχών είναι απαραίτητος, ώστε να μην διαταράσσεται η σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στον Πολίτη και το Κράτος, όπως ακριβώς αρμόζει σε μία ευνομούμενη πολιτεία. Για όλους τους παραπάνω λόγους και επειδή οι στιγμές είναι υψίστης σημασίας, και απαιτούν την ενότητα και την ομοψυχία όλων μας, προκειμένου να είμαστε σε θέση να διεκδικήσουμε το καλύτερο δυνατό για το μέλλον της Παιδείας στον τόπο μας, ζητάμε από τα συνδικαλιστικά όργανα:
α) Να στηρίξετε με κάθε μέσο τον αγώνα μας ενώπιον του διαχωρισμού που επιχειρεί να επιβάλλει η κυβέρνηση στα μέλη της σχολικής κοινότητας. Δεδομένου ότι αποδεδειγμένα νοσούν και μεταδίδουν οι εμβολιασμένοι όπως και οι ανεμβολίαστοι, λογικό είναι για την προστασία του σχολικού περιβάλλοντος να υποβάλλεται όλη η εκπαιδευτική κοινότητα (μαθητές, εκπαιδευτικοί) στα ίδια διαγνωστικά τεστ. Το δε κόστος οφείλει να το αναλάβει πλήρως το δημόσιο.
β) Ζητάμε από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους μας σεβόμενοι το δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην αυτοδιάθεση και στην ελευθερία, να πάρουν θέση κατά της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού.
Περιμένουμε την άμεση έγγραφη απάντησή σας και τη δημόσια τοποθέτησή σας επί των ανωτέρω ζητημάτων, ευελπιστώντας στην στήριξή σας, διότι δεν είναι δυνατόν ένα μεγάλο μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας να νιώθει ότι οι εκλεγμένοι εκπρόσωποί του δεν το αντιπροσωπεύουν.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
1) Άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος
Άρθρο 2
1. O σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας.
Άρθρο 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. (Χ.Θ.Δ. ΕΕ)
Αρθρο 1 Ανθρώπινη αξιοπρέπεια
Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη. Πρέπει να είναι σεβαστή και να προστατεύεται.
Άρθρο 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)
Άρθρο 1= Υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Τα υψηλά συμβαλλόμενα μέρη αναγνωρίζουν, εις όλα τα εξαρτώμενα εκ της δικαιοδοσίας των πρόσωπα, τα καθοριζόμενα εις το πρώτον μέρος της παρούσης Συμβάσεως δικαιώματα και ελευθερίας.
2)Άρθρ. 4 παρ. 1,2 του Συντάγματος
Άρθρο 4
1. Oι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Άρθρ. 20 ΧΘΔ ΕΕ= Ισότητα έναντι του νόμου
Αρθρο 20
Ισότητα έναντι του νόμου
Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι έναντι του νόμου.
Άρθρ. 14 ΕΣΔΑ=Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου - Απαγόρευση των διακρίσεων
Η χρήσις των αναγνωριζομένων εν τη παρούση Συμβάσει δικαιωμάτων και ελευθεριών δέον να εξασφαλισθή ασχέτως διακρίσεως φύλου, φυλής, χρώματος, γλώσσης, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής προελεύσεως, συμμετοχής εις εθνικήν μειονότητα, περιουσίας, γεννήσεως ή άλλης καταστάσεως.
3) Άρθρ. 5 παρ. 1,2,4,5 του Συντάγματος
Άρθρο 5
1. Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Xώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη.
2. Όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο.
Aπαγορεύεται η έκδοση αλλοδαπού που διώκεται για τη δράση του υπέρ της ελευθερίας.
4.Απαγορεύονται ατομικά διοικητικά μέτρα που περιορίζουν σε οποιονδήποτε Έλληνα την ελεύθερη κίνηση ή εγκατάσταση στη Χώρα, καθώς και την ελεύθερη έξοδο και είσοδο σ’ αυτήν. Τέτοιου περιεχομένου περιοριστικά μέτρα είναι δυνατόν να επιβληθούν μόνο ως παρεπόμενη ποινή με απόφαση ποινικού δικαστηρίου, σε εξαιρετικές περιπτώσεις ανάγκης και μόνο για την πρόληψη αξιόποινων πράξεων, όπως νόμος ορίζει.
5. Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία κάθε προσώπου έναντι των βιοϊατρικών παρεμβάσεων
Άρθρ. 6 ΧΘΔ ΕΕ= ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια.
Άρθρ. 5 παρ. 1 της ΕΣΔΑ= Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου - Το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια
1. Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα εις την ελευθερίαν και την ασφάλειαν. Ουδείς επιτρέπεται να στερηθή της ελευθερίας του ειμή εις τας ακολούθους περιπτώσεις και συμφώνως προς την νόμιμον διαδικασίαν:
α. εάν κρατήται κανονικώς κατόπιν καταδίκης υπό αρμοδίου δικαστηρίου.
β. εάν υπεβλήθη εις κανονικήν σύλληψιν ή κράτησιν λόγω ανυποταγής εις νόμιμον διαταγήν δικαστηρίου, ή εις εγγύησιν εκτελέσεως υποχρεώσεως οριζομένης υπό του νόμου.
γ. εάν συνελήφθη και κρατήται όπως οδηγηθή ενώπιον της αρμοδίας δικαστικής αρχής εις την περίπτωσιν ευλόγου υπονοίας ότι διέπραξεν αδίκημα, ή υπάρχουν λογικά δεδομένα προς παραδοχήν της ανάγκης όπως ούτος εμποδισθή από του να διαπράξη αδίκημα ή δραπετεύση μετά την διάπραξιν τούτου.
δ. εάν πρόκεται περί νομίμου κρατήσεως ανηλίκου, αποφασισθείσης δια την επιτήρησιν της ανατροφής του, ή την νόμιμον κράτησίν του ίνα παραπεμφθή ενώπιον της αρμοδίας αρχής.
ε. εάν πρόκειται περί νομίμου κρατήσεως ατόμων δυναμένων να μεταδώσωσι μεταδοτικήν ασθένειαν, φρενοβλαβούς, αλκοολικού, τοξικομανούς ή αλήτου.
στ. εάν πρόκεται περί νομίμου συλλήψεως ή κρατήσεως ατόμου επί σκοπώ όπως εμποδισθή από του να εισέλθη παρανόμως εν τη χώρα, ή εναντίον του οποίου εκκρεμεί διαδικασία απελάσεως ή εκδόσεως.
4) Άρθρ. 22 παρ. 1 του Συντάγματος
**Άρθρο 22
1. H εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Kράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού. Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη
διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας.
** Με δύο αστερίσκους δηλώνονται τα σημεία της Αναθεώρησης που αναγράφονται στο Ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων.
Άρθρ. 15 ΧΘΔ ΕΕ= Ελευθερία του επαγγέλματος και δικαίωμα προς εργασία
1. Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να εργάζεται και να ασκεί το επάγγελμα, το οποίο επιλέγει ή αποδέχεται ελεύθερα.
2. Κάθε πολίτης της Ένωσης είναι ελεύθερος να αναζητά απασχόληση, να εργάζεται, να εγκαθίσταται ή να παρέχει υπηρεσίες σε κάθε κράτος μέλος.
3. Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που έχουν άδεια να εργάζονται στο έδαφος των κρατών μελών δικαιούνται συνθηκών εργασίας αντίστοιχων με εκείνες που απολαύουν οι πολίτες της Ένωσης.
5) Άρθρ. 1 του ν. 3418/2005 ΚΙΔ
Άρθρο 1 - Νόμος 3418/2005 - Έννοιες, ορισμοί και πεδίο εφαρμογής του παρόντος
1. Ιατρική πράξη είναι εκείνη που έχει ως σκοπό τη με οποιαδήποτε επιστημονική μέθοδο πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση της υγείας του ανθρώπου.
2. Ως ιατρικές πράξεις θεωρούνται και εκείνες οι οποίες έχουν ερευνητικό χαρακτήρα, εφόσον αποσκοπούν οπωσδήποτε στην ακριβέστερη διάγνωση, στην αποκατάσταση ή και τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων και στην προαγωγή της επιστήμης.
3. Στην έννοια της ιατρικής πράξης περιλαμβάνονται και η συνταγογράφηση, η εντολή για διενέργεια πάσης φύσεως παρακλινικών εξετάσεων, η έκδοση ιατρικών πιστοποιητικών και βεβαιώσεων και η γενική συμβουλευτική υποστήριξη του ασθενή.
4. Κατά τον παρόντα Κώδικα:
α) στην έννοια «ασθενής» περιλαμβάνεται κάθε χρήστης των υπηρεσιών υγείας,
β) στην έννοια «οικείος» περιλαμβάνονται οι συγγενείς εξ αίματος και εξ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή, οι θετοί γονείς και τα θετά τέκνα, οι σύζυγοι, οι μόνιμοι σύντροφοι, οι αδελφοί, οι σύζυγοι και οι μόνιμοι σύντροφοι των αδελφών, καθώς και οι επίτροποι ή οι επιμελητές του ασθενούς και όσοι βρίσκονται υπό δικαστική συμπαράσταση.
5. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται κατά την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος και την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα και ανεξάρτητα από τον τρόπο ή τη μορφή άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος, ατομικά, ομαδικά ή με τη μορφή ιατρικής εταιρείας, ως ελεύθερο επάγγελμα ή όχι.
Σημειώσεις επί του νόμου
Σύμφωνα με το άρθρο 338 του Ν. 4512/2018, οποιαδήποτε απόφαση αντίθετη με τις διατάξεις του ν. 3418/2005 είναι άκυρη. Αν στη λήψη των αποφάσεων αυτών έχουν συμμετάσχει ιατροί, υπέχουν πειθαρχικές ευθύνες.
6) Άρθρ. 12 του ν. 3418/2005 ΚΙΔ
Άρθρο 12 - Νόμος 3418/2005 - Συναίνεση του ενημερωμένου ασθενή
1. Ο ιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης χωρίς την προηγούμενη συναίνεση του ασθενή.
2. Προϋποθέσεις της έγκυρης συναίνεσης του ασθενή είναι οι ακόλουθες:
α) Να παρέχεται μετά από πλήρη, σαφή και κατανοητή ενημέρωση, σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο.
β) Ο ασθενής να έχει ικανότητα για συναίνεση.
αα) Αν ο ασθενής είναι ανήλικος, η συναίνεση δίδεται από αυτούς που ασκούν τη γονική μέριμνα ή έχουν την επιμέλειά του. Λαμβάνεται, όμως, υπόψη και η γνώμη του, εφόσον ο ανήλικος, κατά την κρίση του ιατρού, έχει την ηλικιακή, πνευματική και συναισθηματική ωριμότητα να κατανοήσει την κατάσταση της υγείας του, το περιεχόμενο της ιατρικής πράξης και τις συνέπειες ή τα αποτελέσματα ή τους κινδύνους της πράξης αυτής. Στην περίπτωση της παραγράφου 3 του άρθρου 11 απαιτείται πάντοτε η συναίνεση των προσώπων που ασκούν τη γονική μέριμνα του ανηλίκου.
ββ) Αν ο ασθενής δεν διαθέτει ικανότητα συναίνεσης, η συναίνεση για την εκτέλεση ιατρικής πράξης δίδεται από τον δικαστικό συμπαραστάτη, εφόσον αυτός έχει ορισθεί. Αν δεν υπάρχει δικαστικός συμπαραστάτης, η συναίνεση δίδεται από τους οικείους του ασθενή. Σε κάθε περίπτωση, ο ιατρός πρέπει να προσπαθήσει να εξασφαλίσει την εκούσια συμμετοχή, σύμπραξη και συνεργασία του ασθενή, και ιδίως εκείνου του ασθενή που κατανοεί την κατάσταση της υγείας του, το περιεχόμενο της ιατρικής πράξης, τους κινδύνους, τις συνέπειες και τα αποτελέσματα της πράξης αυτής.
γ) Η συναίνεση να μην είναι αποτέλεσμα πλάνης, απάτης ή απειλής και να μην έρχεται σε σύγκρουση με τα χρηστά ήθη.
δ) Η συναίνεση να καλύπτει πλήρως την ιατρική πράξη και κατά το συγκεκριμένο περιεχόμενό της και κατά το χρόνο της εκτέλεσής της.
3. Κατ’ εξαίρεση δεν απαιτείται συναίνεση:
α) στις επείγουσες περιπτώσεις, κατά τις οποίες δεν μπορεί να ληφθεί κατάλληλη συναίνεση και συντρέχει άμεση, απόλυτη και κατεπείγουσα ανάγκη παροχής ιατρικής φροντίδας,
β) στην περίπτωση απόπειρας αυτοκτονίας ή
γ) αν οι γονείς ανήλικου ασθενή ή οι συγγενείς ασθενή που δεν μπορεί για οποιονδήποτε λόγο να συναινέσει ή άλλοι τρίτοι, που έχουν την εξουσία συναίνεσης για τον ασθενή, αρνούνται να δώσουν την αναγκαία συναίνεση και υπάρχει ανάγκη άμεσης παρέμβασης, προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος για τη ζωή ή την υγεία του ασθενή.
Άρθρο 338 - Νόμος 4512/2018 - Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας
Οποιαδήποτε απόφαση αντίθετη με τις διατάξεις του ν. 3418/2005 (Α΄287) είναι άκυρη. Αν στη λήψη των αποφάσεων αυτών έχουν συμμετάσχει ιατροί, υπέχουν πειθαρχικές ευθύνες.
Άρθρ. 5 του ν. 2619/1998
Άρθρο 5: Γενικός κανόνας
Επέμβαση σε θέματα υγείας μπορεί να υπάρξει μόνον αφού το ενδιαφερόμενο πρόσωπο δώσει την ελεύθερη συναίνεσή του, κατόπιν προηγούμενης σχετικής ενημέρωσής του. Το πρόσωπο αυτό θα ενημερώνεται εκ των προτέρων καταλλήλως ως προς το σκοπό και τη φύση της επέμβασης, καθώς και ως προς τα επακόλουθα και κινδύνους που αυτή συνεπάγεται.
Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο μπορεί ελεύθερα και οποτεδήποτε να ανακαλέσει τη συναίνεση του.
ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ: ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ
ΟΒΙΕΔΟ, 4.IV.1997
7) Άρθρ. 6 της Οικουμενικής διακήρυξης της UNESCO
Άρθρο 6- Συναίνεση
1. Κάθε προληπτική, διαγνωστική και θεραπευτική ιατρική παρέμβαση πρέπει να διεξάγεται μόνο ύστερα από προηγούμενη, ελεύθερη και τεκμηριωμένη συναίνεση του ενδιαφερομένου προσώπου, βασισμένη σε επαρκή ενημέρωση. Ανάλογα με την περίσταση, η συναίνεση πρέπει να είναι ρητά διατυπωμένη και να μπορεί να ανακληθεί από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο οποιαδήποτε στιγμή και για οποιονδήποτε λόγο, χωρίς αυτό να συνεπάγεται κάποια μειονεξία ή προκατάληψη σε βάρος του.
2. Η επιστημονική έρευνα πρέπει να διεξάγεται μόνο με προηγούμενη, ελεύθερη, ρητή και διαφωτισμένη συναίνεση του ενδιαφερομένου προσώπου. Η ενημέρωση πρέπει να είναι επαρκής, να παρέχεται σε κατανοητή μορφή και να συμπεριλαμβάνει τις προϋποθέσεις για ανάκληση της συναίνεσης. Η συναίνεση μπορεί να ανακληθεί από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο οποιαδήποτε στιγμή και για οποιονδήποτε λόγο χωρίς αυτό να συνεπάγεται κάποια μειονεξία ή προκατάληψη γι’ αυτό. Εξαιρέσεις στην αρχή αυτή θα πρέπει να γίνονται μόνο σύμφωνα με τους ηθικούς και νομικούς κανόνες που έχουν υιοθετηθεί από τα Κράτη και να είναι συνεπείς με τις αρχές και τις διατάξεις που έχουν τεθεί στην παρούσα Διακήρυξη, ιδιαίτερα στο Άρθρο 27, καθώς και με το διεθνές δίκαιο των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
3. Σε σχετικές περιπτώσεις έρευνας που διεξάγεται σε μια ομάδα προσώπων ή σε μια κοινότητα μπορεί να ζητηθεί πρόσθετη συμφωνία των νομικών εκπροσώπων της ενδιαφερόμενης ομάδας ή της κοινότητας. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει μια συλλογική συμφωνία της κοινότητας ή η συναίνεση του αρχηγού της κοινότητας ή άλλης αρχής να υποκαταστήσει τη συναίνεση ύστερα από ενημέρωση του ατόμου.
8) Άρθρ. 25 του Συντάγματος
Άρθρο 25
**1. Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους. Τα δικαιώματα αυτά ισχύουν και στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στις οποίες προσιδιάζουν. Οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.
2. H αναγνώριση και η προστασία των θεμελιωδών και απαράγραπτων δικαιωμάτων του ανθρώπου από την Πολιτεία αποβλέπει στην πραγμάτωση της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη.
3. H καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται.
4. Το Kράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης.
** Με δύο αστερίσκους δηλώνονται τα σημεία της Αναθεώρησης που αναγράφονται στο Ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων.
Κώδικας της Ιατρικής Δεοντολογίας (ν.3418/2005) και ιδιαιτέρως τα άρθρα 24 και25:
Άρθρο 24
1. Η ιατρική έρευνα διεξάγεται ελεύθερα στο πλαίσιο των θεμελιωδών πνευματικών και ηθικών αξιών, που χαρακτηρίζονται από σεβασμό στον άνθρωπο και την αξιοπρέπειά του.
2. Η ιατρική έρευνα στον άνθρωπο επιτρέπεται με τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Ενημέρωση του ανθρώπου που υπόκειται σε έρευνα, σύμφωνα με το άρθρο 11, και ιδίως ως προς:
αα) την ύπαρξη και το μέγεθος πιθανών κινδύνων,
ββ) τα δικαιώματα προστασίας του ατόμου,
γγ) τον εθελοντικό χαρακτήρα συμμετοχής στην έρευνα και χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα και
δδ) τη δυνατότητα ελεύθερης ανάκλησης της παρεχόμενης συναίνεσης.
β) Ελεύθερη, ανεπιφύλακτη, ειδική και τεκμηριωμένη συναίνεση του ανθρώπου που υπόκειται σε ιατρική έρευνα, ο οποίος έχει τη σχετική ικανότητα, όπως ειδικότερα ορίζεται στο άρθρο 12.
γ) Οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται ο άνθρωπος είναι δυσανάλογα μικροί σε σχέση με τα πιθανά οφέλη από την έρευνα.
δ) Το ερευνητικό πρόγραμμα έχει εγκριθεί από το αρμόδιο όργανο, μετά από σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Επιστημονικού Συμβουλίου και της αρμόδιας Επιτροπής Δεοντολογίας. Το Επιστημονικό Συμβούλιο ή η Επιτροπή Δεοντολογίας μπορεί, κατά τη διεξαγωγή της έρευνας, να προβεί σε επανεκτίμηση των όρων και συνθηκών διεξαγωγής αυτής.
3. Η έρευνα σε άτομα τα οποία δεν διαθέτουν ικανότητα συναίνεσης, σύμφωνα με το άρθρο 12, επιτρέπεται μόνον εφόσον:
α) πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις των προηγούμενων παραγράφων,
β) τα αποτελέσματα της έρευνας μπορούν να οδηγήσουν σε άμεσο όφελος της υγείας του ατόμου,
γ) δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί έρευνα αντίστοιχης αποτελεσματικότητας σε άτομα τα οποία διαθέτουν ικανότητα συναίνεσης,
δ) έχει δοθεί η απαραίτητη συναίνεση, σύμφωνα με τους όρους της παραγράφου 2 του άρθρου 12 και
ε) το άτομο δεν αντιτίθεται με οποιονδήποτε τρόπο.
4. Οποιαδήποτε διαγνωστική ή θεραπευτική μέθοδος δεν εφαρμόζεται διεθνώς, χαρακτηρίζεται ως πειραματική και επιτρέπεται η εφαρμογή της μόνο ύστερα από έγκριση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.). Ιατροί, που εφαρμόζουν πειραματικές, διαγνωστικές ή θεραπευτικές πράξεις, χωρίς τις προϋποθέσεις των άρθρων του παρόντος ή την ανωτέρω έγκριση, τιμωρούνται με την ποινή της οριστικής αφαίρεσης της άδειας άσκησης επαγγέλματος, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στη διάταξη του άρθρου 36.
Άρθρο 25:
1. Οι κλινικές μελέτες με νέα φάρμακα ή εφαρμογή νεότερων διαγνωστικών και θεραπευτικών μεθόδων επιτρέπονται εφόσον:
α) ανταποκρίνονται στις γενικές προδιαγραφές και διαδικασίες, όπως αυτές καθορίζονται από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
β) υπάρχουν ισχυρές επιστημονικές ενδείξεις ότι η χρήση τους ή η εφαρμογή τους θα αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης ή αποκατάστασης της υγείας ή ανακούφισης των ασθενών που πάσχουν από αντίστοιχες νόσους και η ωφελιμότητα θα είναι σοβαρά σημαντικότερη του ενδεχόμενου εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών,
γ) συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις του προηγούμενου άρθρου.
2. Αν ο ασθενής αρνηθεί τη συμμετοχή του σε μια τέτοια μελέτη, ο ιατρός οφείλει να λάβει κάθε μέτρο, προκειμένου η άρνηση του ασθενή να μην επηρεάζει αρνητικά τη σχέση ιατρού προς ασθενή.
3. Ο ιατρός δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί νέα φάρμακα άγνωστης αποτελεσματικότητας ή να εφαρμόζει νέες θεραπευτικές ή διαγνωστικές μεθόδους αγνώστων συνεπειών, χωρίς την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων που διέπουν το σχεδιασμό και την εφαρμογή κλινικών μελετών. Αναγνωρίζει ως θεμελιώδη κανόνα ότι η πιθανή διαγνωστική ή θεραπευτική αξία, προς όφελος του ασθενή, έχει προτεραιότητα έναντι της επιστημονικής γνώσης, που ενδεχομένως αποκτάται από τα νέα φάρμακα ή τις νέες θεραπευτικές ή διαγνωστικές μεθόδους.
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω είναι αδιανόητο να επιβάλλεται μέτρο ιατρικής παρέμβασης αμφίβολης αποτελεσματικότητας και εκπεφρασμένης επικινδυνότητας καταστρατηγώντας το άρθρο 338 του Ν. 4512/2018, σύμφωνα με το οποίο «οποιαδήποτε απόφαση αντίθετη με τις διατάξεις του ν. 3418/2005 είναι άκυρη. Αν στη λήψη των αποφάσεων αυτών έχουν συμμετάσχει ιατροί, υπέχουν πειθαρχικές ευθύνες» καθώς και με το άρθρο 1 Ορισμοί, του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (2005) Νόμος 3991/2011 (ΦΕΚ 162/Α/25-7-2011): «Με τον όρο ‘μέτρο δημόσιας υγείας’ θα νοούνται διαδικασίες που εφαρμόζονται για να εμποδίσουν την εξάπλωση νόσων ή μολύνσεων ένα μέτρο δημόσιας υγείας δεν περιλαμβάνει μέτρα επιβολής νόμων ή ασφαλείας».
Είναι αδιανόητο να επιβάλλεται μέτρο ιατρικής παρέμβασης αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και εκπεφρασμένης επικινδυνότητας καταστρατηγώντας το άρθρο 338 του Ν. 4512/2018, σύμφωνα με το οποίο «οποιαδήποτε απόφαση αντίθετη με τις διατάξεις του ν. 3418/2005 είναι άκυρη. Αν στη λήψη των αποφάσεων αυτών έχουν συμμετάσχει ιατροί, υπέχουν πειθαρχικές ευθύνες» καθώς και με το άρθρο 1 Ορισμοί, του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (2005) Νόμος 3991/2011 (ΦΕΚ 162/Α/25-7-2011): «Με τον όρο ‘μέτρο δημόσιας υγείας’ θα νοούνται διαδικασίες που εφαρμόζονται για να εμποδίσουν την εξάπλωση νόσων ή μολύνσεων ένα μέτρο δημόσιας υγείας δεν περιλαμβάνει μέτρα επιβολής νόμων ή ασφαλείας». Θα πρέπει να προσθέσουμε πως με την υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών η ελληνική κυβέρνηση αναιρεί τον ίδιο της τον εαυτό, εφόσον υπέγραψε το υπ’ αριθμ. 2361 (2021) πρόσφατο Ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης, σύμφωνα με το οποίο “τα κράτη πρέπει να ενημερώσουν τους πολίτες, ότι ο εμβολιασμός ΔΕΝ είναι υποχρεωτικός και ότι δεν επιτρέπεται να τους ασκηθεί καμία πίεση, πολιτική, κοινωνική ή άλλη, για να εμβολιαστούν, εάν δεν το επιθυμούν οι ίδιοι” (παράγρ. 7.3.1). Τα κράτη και η Ευρωπαϊκή Ένωση καλούνται “να διασφαλίσουν ότι κανείς δεν υφίσταται διακρίσεις, επειδή δεν έχει εμβολιαστεί, λόγω πιθανών κινδύνων για την υγεία του ή λόγω του ότι δεν επιθυμεί να εμβολιαστεί.”!
'Αρθρο 28 του Συντάγματος:
1. Oι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου.
Πανελλήνια Ομάδα Εκπαιδευτικών
