Μπορεί να μην ασπαζόμαστε όλα τα πιστεύω και τις θέσεις του γερουσιαστή των ΗΠΑ Μπέρνι Σάντερς, αλλά η προσέγγιση που κάνει για την κρίση στην Ουκρανία και οι θέσεις του για την ειρήνη είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και σημαντική. Για αυτό διαβάστε την ομιλία του, αξίζει τον κόπο και τον χρόνο σας...
---------------------
Μπέρνι Σάντερς: «Κύριε Πρόεδρε, καθώς μιλάω εδώ σήμερα, η Ευρώπη για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 80 χρόνια απειλείται από μια μεγίστης σημασίας εισβολή. Ένα μεγάλο έθνος απειλεί μια μικρότερη και πιο αδύναμη γειτονική χώρα.
Με τον πιο επώδυνο τρόπο μάθαμε ότι οι πόλεμοι έχουν πολλές συνέπειες. Σπανίως έχουν την έκβαση που μας υπόσχονται ότι θα έχουν ενορχηστρωτές και οι ειδήμονες του κάθε πολέμου.
Ρωτήστε τους αξιωματούχους που πρόβλεπαν ρόδινα σενάρια για τους πολέμους του Βιετνάμ, του Αφγανιστάν και του Ιράκ, για να αποδειχθεί στο τέλος πόσο τραγικά άδικο είχαν.
Ρωτήστε τις μητέρες των στρατιωτών που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στα πεδία της μάχης.
Ρωτήστε τις οικογένειες των εκατομμυρίων πολιτών που αποτέλεσαν τις παράπλευρες απώλειες αυτών των πολέμων.
Ο πόλεμος του Βιετνάμ μας κόστισε 59.000 θανάτους Αμερικανών και πολλούς ακόμα που επέστρεψαν τραυματισμένοι σωματικά και πνευματικά. Ο αριθμός των θυμάτων σε Βιετνάμ, Λάος και Καμπότζη είναι σχεδόν ανυπολόγιστος αλλά ανέρχεται σε εκατομμύρια. Στο Αφγανιστάν αυτό που ξεκίνησε ως απάντηση στην επίθεση εναντίον μας στις 11/9/2001 κατέληξε τελικά σε έναν εικοσαετή πόλεμο που μας κόστισε 2 τρις δολάρια και πάνω από 3.500 ζωές Αμερικανών και δεκάδες χιλιάδες ζωών Αφγανών πολιτών.
Ο George W. Bush είπε το 2003 ότι οι ΗΠΑ έθεσαν δια παντός εκτός λειτουργίας τους Ταλιμπάν. Λοιπόν δεν έγινε έτσι. Οι Ταλιμπάν είναι στην εξουσία ακόμα και σήμερα.
Ο πόλεμος στο Ιράκ που προωθήθηκε στους Αμερικανούς πολίτες μέσα από τον τρόμο για ένα πυρηνικό μανιτάρι που θα προκαλούσαν τα ανύπαρκτα στην πραγματικότητα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ, οδήγησε στον θάνατο περίπου 4.500 Αμερικανούς στρατιώτες και στον σωματικό και ψυχικό τραυματισμό δεκάδων χιλιάδων ακόμη. Οδήγησε στον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων Ιρακινών, στον εκτοπισμό πάνω από 5 εκατομ. ανθρώπων και στην αποσταθεροποίηση της περιοχής, τις συνέπειες της οποίας ταλανίζουν τον κόσμο μέχρι σήμερα.
Με άλλα λόγια παρά όλα αυτά τα ρόδινα σενάρια που ακούσαμε για αυτές τις παρεμβάσεις εξωτερικής πολιτικής και του στρατού, αποδείχθηκε ότι οι ειδήμονες έκαναν λάθος που είχε ως τίμημα τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Για αυτό τον λόγο πρέπει να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να βρούμε μία διπλωματική λύση ώστε να αποτρέψουμε κάτι που θα αποτελέσει έναν θηριώδη και καταστροφικό πόλεμο για την Ουκρανία.
Κανείς δεν ξέρει με ακρίβεια ποιο θα είναι το τίμημα αυτού του πολέμου. Υπάρχουν ωστόσο κάποιες εκτιμήσεις του Αμερικάνικου στρατού και των υπηρεσιών πληροφόρησης, που μιλούν για πάνω από 50.000 απώλειες άμαχου πληθυσμού στην Ουκρανία, για να μην αναφέρουμε τα εκατομμύρια των προσφύγων που θα συρρεύσουν στις γειτονικές χώρες για να γλιτώσουν από αυτό που θα αποτελέσει τη χειρότερη Ευρωπαϊκή σύγκρουση μετά από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επιπλέον βεβαίως, θα υπάρξουν πολλές εκατοντάδες θάνατοι μεταξύ του Ουκρανικού και Ρωσικού Στρατού.
Ακόμα, υπάρχει πιθανότητα αυτή η τοπική σύγκρουση να κλιμακωθεί και να επεκταθεί και σε άλλα σημεία της Ευρώπης, μιας ηπείρου που κατέχει πολλά πυρηνικά όπλα και αυτό που θα συμβεί μετά από κάτι τέτοιο είναι πέρα από κάθε φαντασία. Και δεν τελειώνει εκεί. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και οι απαντήσεις της σε αυτές τις κυρώσεις, μπορεί να οδηγήσουν σε μια μαζική οικονομική αναταραχή με αντίκτυπο στις τιμές της ενέργειας, του αερίου και του πετρελαίου στη χώρα μας, στο τραπεζικό σύστημα, στην προμήθεια τροφίμων και στις καθημερινές ανάγκες των απλών πολιτών όλου του κόσμου. Είναι πολύ πιθανό οι Ρώσοι να μην είναι ο μόνος λαός που θα υποστεί τις συνέπειες των κυρώσεων. Θα τις υποστεί η Ευρώπη, θα τις υποστούμε εμείς και όλος ο κόσμος.
Παρεμπιπτόντως, κάτι που δεν έχουμε συζητήσει επαρκώς, μια εποχή κατά την οποία η επιστημονική κοινότητα μας προειδοποιεί ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια απειλή ζωής και θανάτου για τον πλανήτη, οποιαδήποτε ελπίδα για διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ή των μελλοντικών πανδημιών πιθανότατα θα είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Είναι απόλυτα ξεκάθαρο ποιος έχει την μεγαλύτερη ευθύνη για αυτή την κρίση και αυτός είναι ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν. Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτή είναι μια ανεπίτρεπτη συμπεριφορά. Πρέπει να στηρίξουμε με κάθε μέσο την αυτοκυριαρχία της Ουκρανίας και να καταστήσουμε σαφές ότι η διεθνής κοινότητα θα επιβάλει σοβαρές κυρώσεις στον Πούτιν και στους ολιγάρχες του αν δεν αλλάξει πορεία.
Με όλα αυτά ανησυχώ ιδιαίτερα όταν ακούω τις γνώριμες τυμπανοκρουσίες της Ουάσιγκτον και την ρητορική εκείνη που ενισχύεται πριν από κάθε πόλεμο και μας ζητά να επιδείξουμε δύναμη, σκληράδα και να μην έχουμε συμφιλιωτικά αισθήματα. Μια απλούστευση και άρνηση να αναγνωρίσουμε τα περίπλοκα αίτια των εντάσεων σε μια περιοχή υπονομεύει την ικανότητα των διαπραγματευτών να επιφέρουν μια ειρηνική λύση.
Γνωρίζω ότι δεν είναι δημοφιλές και πολιτικά ορθό στην Ουάσιγκτον να λαμβάνουμε υπόψιν την οπτική των αντιπάλων μας. Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της κρίσης, τουλάχιστον από την οπτική της Ρωσίας είναι το ενδεχόμενο αναβάθμισης των σχέσεων ασφαλείας μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Δυτικής Ευρώπης και φυσικά την απειλή ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ το οποίο είναι μία στρατιωτική συμμαχία που δημιουργήθηκε το 1949 για να αντιμετωπίσει την Σοβιετική Ένωση.
Όταν η Ουκρανία έγινε ανεξάρτητο κράτος μετά την κατάρρευση της Σοβιετική Ένωσης το 1991 η Ρωσική ηγεσίες εξέφρασε τις ανησυχίες της για το ενδεχόμενο τα πρώην κράτη-μέλη της Σοβιετικής Ένωσης να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και να εγκαταστήσουν εχθρικές στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα της Ρωσίας. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ τότε είχαν χαρακτηρίσει αυτές τις ανησυχίες ως δικαιολογημένες. Ένας από αυτούς ήταν ο William Perry, υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ υπό την προεδρία του Bill Clinton. Σε μια συνέντευξη του το 2017 ο Perry είχε πει κατά λέξη: τα τελευταία χρόνια το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης μπορεί να καταλογίζεται στις ενέργειες του Πούτιν, αλλά πρέπει να πω ότι για τα χρόνια που προηγήθηκαν το μεγαλύτερο μέρος ευθύνης το είχαν οι ΗΠΑ. Η πρώτη μας ενέργεια που μας οδήγησε σε λάθος κατεύθυνση ήταν όταν ο ΝΑΤΟ άρχισε να επεκτείνεται εντάσσοντας χώρες της Ανατολικής Ευρώπης κάποιες από τις οποίες συνορεύουν με τη Ρωσία.
Ένας άλλος αξιωματούχος των ΗΠΑ που παραδέχτηκε τις ανησυχίες του Πούτιν ήταν ο πρώην διπλωμάτης Bill Burns που σήμερα ηγείται της CIA της κυβέρνησης Biden. Στα απομνημονεύματα του ανέφερε ότι έγραψε σε ένα υπόμνημα του όταν υπηρετούσε στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα το 1995, πως η εναντίωση απέναντι στην εξάπλωση του ΝΑΤΟ είναι σχεδόν καθολική σε όλο το πολιτικό φάσμα της Ρωσίας. 10 χρόνια αργότερα ο Burns σε άλλο υπόμνημα του στην υπουργό Εξωτερικών Condoleeza Rice, αναφέρει ότι η είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ αποτελεί την πιο σημαντική κόκκινη γραμμή για την ελίτ της Ρωσίας και όχι μόνο για τον Πούτιν. Για περισσότερα από 2,5 χρόνια συζητήσεων μου με πρόσωπα κλειδιά της Ρωσίας δεν έχω βρει ούτε έναν που να μην βλέπει την είσοδο της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ως μια ευθεία πρόκληση για τα συμφέροντα της Ρωσίας. Οπότε ξαναλέω ότι αυτές οι ανησυχίες δεν εφευρέθηκαν μόλις χθες από τον Πούτιν αναίτια.
Σαφέστατα η εισβολή της Ρωσίας δεν είναι η απάντηση στο πρόβλημα ούτε όμως και αδιαλλαξία του ΝΑΤΟ. Είναι σημαντικό να πω ότι η Φιλανδία που συνορεύει με την Ρωσία επέλεξε να μην μπει στο ΝΑΤΟ όπως επίσης η Αυστρία και η Σουηδία, όλες τους χώρες ευημερούσες, δημοκρατικές και αναπτυγμένες.
Μπορεί ο Πούτιν να είναι ψεύτης και δημαγωγός. Είναι όμως υποκριτικό από πλευράς των ΗΠΑ να επιμένουμε ότι εμείς ως έθνος δεν αποδεχόμαστε την αρχή των σφαιρών επιρροής.
Τα τελευταία 200 χρόνια η χώρα μας ενεργεί με βάση το Δόγμα του Monroe, υιοθετώντας την αρχή ότι οι ΗΠΑ ως η κυρίαρχη χώρα στο Δυτικό Ημισφαίριο έχει το δικαίωμα -σύμφωνα με την ίδια- να κινηθεί εναντίον οποιαδήποτε χώρας μπορεί να πλήξει τα συμφέροντα μας. Αυτή είναι η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών. Και με βάση αυτό το δόγμα, οι ΗΠΑ έχουν ανατρέψει και υπονομεύσει τουλάχιστον δώδεκα χώρες σε Λατινική και Κεντρική Αμερική και στην Καραϊβική.
Όπως πολλοί θα θυμούνται το 1962, φθάσαμε στο χείλος ενός πυρηνικού πολέμου με τη Σοβιετική Ένωση. Αυτή ήταν η απάντηση μας μπροστά στην εγκατάσταση Σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα, 90 μίλια έξω από τις ακτές μας. Η κυβέρνηση Kennedy είδε αυτή την κίνηση ως μια ανεπίτρεπτη απειλή για την εθνική μας ασφάλεια. Λέγαμε ότι ήταν ανεπίτρεπτο μια αντίπαλη χώρα να έχει μια αξιοσημείωτη στρατιωτική παρουσία 90 μίλια έξω από τις ακτές μας.
Ας γίνουμε πιο ξεκάθαροι.
Το Δόγμα Monroe δεν ανήκε στην αρχαία ιστορία. Το 2018 ο υπουργός Εξωτερικών του Donald Trump, Ρεξ Τίλερσον, αποκάλεσε το Δόγμα Monroe εξίσου επίκαιρο σήμερα όσο ήταν όταν πρωτογράφηκε. Το 2019 ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Donald Trump, John Bolton, δήλωσε ότι το Δόγμα Monroe είναι ζωντανό και κραταιό.
Με απλά λόγια, ακόμα και αν η Ρωσία δεν διοικούνταν από έναν διεφθαρμένο, ολιγαρχικό, αυταρχικό ηγέτη όπως ο Πούτιν, η Ρωσία –όπως και οι ΗΠΑ- θα είχαν έννομο συμφέρον στις πολιτικές ασφάλειας των όμορων χωρών.
Και ζητώ από τον κόσμο να το σκεφτεί αυτό.
Υπάρχει κάποιος, που πιστεύει πραγματικά ότι οι ΗΠΑ δεν θα έλεγαν τίποτα αν για παράδειγμα, το Μεξικό, η Κούβα ή κάποια χώρα στην Κεντρική ή τη Λατινική Αμερική, ήθελε να συστρατευθεί στη στρατιωτική συμμαχία που είναι αντίπαλη στις ΗΠΑ; Πιστεύετε ότι τα μέλη του Κογκρέσου θα σηκώνονταν και θα λέγανε: λοιπόν ξέρεις το Μεξικό είναι μια ανεξάρτητη χώρα, έχει το δικαίωμα να κάνει ότι θέλει; Έχω πολλές αμφιβολίες για αυτό…
Οι χώρες θα πρέπει να είναι ελεύθερες να λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις για την εξωτερική τους πολιτική. Η συνετή λήψη τέτοιων αποφάσεων όμως απαιτεί να ληφθούν σοβαρά υπόψιν τα κόστη και τα οφέλη. Είναι γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία εισερχόμενες σε μια πιο βαθιά συσχέτιση ασφαλείας, είναι πιθανό να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές ζημιές και για τις δύο χώρες.
Πιστεύω ότι θα πρέπει να στηρίξουμε σθεναρά τη συνέχεια των διπλωματικών προσπαθειών της κυβέρνησης Biden ώστε να αποκλιμακωθεί αυτή η κρίση. Πιστεύω ότι πρέπει να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και αυτοκυριαρχία της Ουκρανίας και να καταστήσουμε σαφές στον Πούτιν και την συμμορία ολιγαρχών του ότι θα αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες αν συνεχίσουν στο ίδιο μονοπάτι. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ την φρίκη που θα επιφέρει ένας πόλεμος στην Ευρώπη και πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για να επιτευχθεί μια ρεαλιστική και αμοιβαία αποδεκτή λύση.
Μια λύση αποδεκτή από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους μας και που θα αποτρέψει κάτι που μπορεί να εξελιχθεί στον χειρότερο πόλεμο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο στην Ευρώπη.
Αυτή η προσέγγιση δεν είναι ούτε αδυναμία ούτε συμβιβασμό. Οι ενέργειες ένωσης των λαών για την επίλυση συγκρούσεων χωρίς πολέμους επιδεικνύει δύναμη και είναι αυτό που πρέπει να γίνεται.»
Σαφέστατα η εισβολή της Ρωσίας δεν είναι η απάντηση στο πρόβλημα ούτε όμως και αδιαλλαξία του ΝΑΤΟ. Είναι σημαντικό να πω ότι η Φιλανδία που συνορεύει με την Ρωσία επέλεξε να μην μπει στο ΝΑΤΟ όπως επίσης η Αυστρία και η Σουηδία, όλες τους χώρες ευημερούσες, δημοκρατικές και αναπτυγμένες.
Μπορεί ο Πούτιν να είναι ψεύτης και δημαγωγός. Είναι όμως υποκριτικό από πλευράς των ΗΠΑ να επιμένουμε ότι εμείς ως έθνος δεν αποδεχόμαστε την αρχή των σφαιρών επιρροής.
Τα τελευταία 200 χρόνια η χώρα μας ενεργεί με βάση το Δόγμα του Monroe, υιοθετώντας την αρχή ότι οι ΗΠΑ ως η κυρίαρχη χώρα στο Δυτικό Ημισφαίριο έχει το δικαίωμα -σύμφωνα με την ίδια- να κινηθεί εναντίον οποιαδήποτε χώρας μπορεί να πλήξει τα συμφέροντα μας. Αυτή είναι η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών. Και με βάση αυτό το δόγμα, οι ΗΠΑ έχουν ανατρέψει και υπονομεύσει τουλάχιστον δώδεκα χώρες σε Λατινική και Κεντρική Αμερική και στην Καραϊβική.
Όπως πολλοί θα θυμούνται το 1962, φθάσαμε στο χείλος ενός πυρηνικού πολέμου με τη Σοβιετική Ένωση. Αυτή ήταν η απάντηση μας μπροστά στην εγκατάσταση Σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα, 90 μίλια έξω από τις ακτές μας. Η κυβέρνηση Kennedy είδε αυτή την κίνηση ως μια ανεπίτρεπτη απειλή για την εθνική μας ασφάλεια. Λέγαμε ότι ήταν ανεπίτρεπτο μια αντίπαλη χώρα να έχει μια αξιοσημείωτη στρατιωτική παρουσία 90 μίλια έξω από τις ακτές μας.
Ας γίνουμε πιο ξεκάθαροι.
Το Δόγμα Monroe δεν ανήκε στην αρχαία ιστορία. Το 2018 ο υπουργός Εξωτερικών του Donald Trump, Ρεξ Τίλερσον, αποκάλεσε το Δόγμα Monroe εξίσου επίκαιρο σήμερα όσο ήταν όταν πρωτογράφηκε. Το 2019 ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Donald Trump, John Bolton, δήλωσε ότι το Δόγμα Monroe είναι ζωντανό και κραταιό.
Με απλά λόγια, ακόμα και αν η Ρωσία δεν διοικούνταν από έναν διεφθαρμένο, ολιγαρχικό, αυταρχικό ηγέτη όπως ο Πούτιν, η Ρωσία –όπως και οι ΗΠΑ- θα είχαν έννομο συμφέρον στις πολιτικές ασφάλειας των όμορων χωρών.
Και ζητώ από τον κόσμο να το σκεφτεί αυτό.
Υπάρχει κάποιος, που πιστεύει πραγματικά ότι οι ΗΠΑ δεν θα έλεγαν τίποτα αν για παράδειγμα, το Μεξικό, η Κούβα ή κάποια χώρα στην Κεντρική ή τη Λατινική Αμερική, ήθελε να συστρατευθεί στη στρατιωτική συμμαχία που είναι αντίπαλη στις ΗΠΑ; Πιστεύετε ότι τα μέλη του Κογκρέσου θα σηκώνονταν και θα λέγανε: λοιπόν ξέρεις το Μεξικό είναι μια ανεξάρτητη χώρα, έχει το δικαίωμα να κάνει ότι θέλει; Έχω πολλές αμφιβολίες για αυτό…
Οι χώρες θα πρέπει να είναι ελεύθερες να λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις για την εξωτερική τους πολιτική. Η συνετή λήψη τέτοιων αποφάσεων όμως απαιτεί να ληφθούν σοβαρά υπόψιν τα κόστη και τα οφέλη. Είναι γεγονός ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία εισερχόμενες σε μια πιο βαθιά συσχέτιση ασφαλείας, είναι πιθανό να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές ζημιές και για τις δύο χώρες.
Πιστεύω ότι θα πρέπει να στηρίξουμε σθεναρά τη συνέχεια των διπλωματικών προσπαθειών της κυβέρνησης Biden ώστε να αποκλιμακωθεί αυτή η κρίση. Πιστεύω ότι πρέπει να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και αυτοκυριαρχία της Ουκρανίας και να καταστήσουμε σαφές στον Πούτιν και την συμμορία ολιγαρχών του ότι θα αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες αν συνεχίσουν στο ίδιο μονοπάτι. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ την φρίκη που θα επιφέρει ένας πόλεμος στην Ευρώπη και πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για να επιτευχθεί μια ρεαλιστική και αμοιβαία αποδεκτή λύση.
Μια λύση αποδεκτή από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους μας και που θα αποτρέψει κάτι που μπορεί να εξελιχθεί στον χειρότερο πόλεμο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο στην Ευρώπη.
Αυτή η προσέγγιση δεν είναι ούτε αδυναμία ούτε συμβιβασμό. Οι ενέργειες ένωσης των λαών για την επίλυση συγκρούσεων χωρίς πολέμους επιδεικνύει δύναμη και είναι αυτό που πρέπει να γίνεται.»
----------------------------
* Ο Μπέρναρντ «Μπέρνι» Σάντερς (αγγλ. Bernard "Bernie" Sanders), είναι Αμερικανός πολιτικός και ακτιβιστής, που υπηρετεί ως Γερουσιαστής των Ηνωμένων Πολιτειών για την πολιτεία του Βερμόντ από το 2007. Είναι πολιτικά ανεξάρτητος, αλλά ανήκει στην διάσκεψη των Δημοκρατικών στη Γερουσία. Ο Μπέρνι Σάντερς, είναι ο ανεξάρτητος με τη μεγαλύτερη θητεία στην ιστορία του Κογκρέσο. To 2015, ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του ως εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Κόμματος στις Εκλογές του 2016. Αρχικά, οι πιθανότητες του θεωρούνταν μηδαμινές, όμως χάρη σε μια ριζοσπαστική προεκλογική εκστρατεία, έγινε ένας από τους δύο κύριους διεκδικητές του Δημοκρατικού Χρίσματος, και τελικά κέρδισε το 44% των ψήφων, αν και δεν κατάφερε να κερδίσει το χρίσμα και να προχωρήσει στις κύριες εκλογές. Το 2019, ανακοίνωσε πως θα ξανά ήταν υποψήφιος για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2020. Ήλθε δεύτερος πίσω από τον Τζο Μπάιντεν, και δεν κατάφερε να λάβει το χρίσμα. (Βικιπαίδεια)
* Το Δόγμα Μονρόε (Monroe Doctrine) αποτελεί μια πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με τον αποικισμό και η οποία εισήχθη στις 2 Δεκεμβρίου του 1823. Πήρε το όνομά του από τον Πρόεδρο Τζέιμς Μονρόε, τον πρώτο που το διατύπωσε, ενώ συντάχθηκε από τον τότε Υπουργό Εξωτερικών Τζον Κουίνσι Άνταμς. Ανέφερε ότι περαιτέρω προσπάθειες των ευρωπαϊκών εθνών να αποικίσουν ή να αναμειχθούν στα πολιτικά πράγματα των κρατών της Βόρειας ή Νότιας Αμερικής θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετική ενέργεια, που απαιτεί παρέμβαση των ΗΠΑ. Το Δόγμα Μονρόε αποτέλεσε καθοριστική στιγμή στην εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο, δεδομένου ότι ήταν αποδεκτό από πολλούς μελλοντικούς προέδρους, όπως τον Θίοντορ Ρούζβελτ, τον Τζον Κένεντι και τον Ρόναλντ Ρήγκαν. (Βικιπαίδεια)
* Το Δόγμα Μονρόε (Monroe Doctrine) αποτελεί μια πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με τον αποικισμό και η οποία εισήχθη στις 2 Δεκεμβρίου του 1823. Πήρε το όνομά του από τον Πρόεδρο Τζέιμς Μονρόε, τον πρώτο που το διατύπωσε, ενώ συντάχθηκε από τον τότε Υπουργό Εξωτερικών Τζον Κουίνσι Άνταμς. Ανέφερε ότι περαιτέρω προσπάθειες των ευρωπαϊκών εθνών να αποικίσουν ή να αναμειχθούν στα πολιτικά πράγματα των κρατών της Βόρειας ή Νότιας Αμερικής θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετική ενέργεια, που απαιτεί παρέμβαση των ΗΠΑ. Το Δόγμα Μονρόε αποτέλεσε καθοριστική στιγμή στην εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο, δεδομένου ότι ήταν αποδεκτό από πολλούς μελλοντικούς προέδρους, όπως τον Θίοντορ Ρούζβελτ, τον Τζον Κένεντι και τον Ρόναλντ Ρήγκαν. (Βικιπαίδεια)
* Η ομιλία του γερουσιαστή των ΗΠΑ Μπέρνι Σάντερς: https://youtu.be/o8BJ4FajZzg
