Το όγδοο κεφάλαιο του προϊσχύοντος Ποινικού Κώδικα έφερε τον τίτλο «Ανήλικοι εγκληματίες».
Ο όρος «εγκληματίες» θεωρήθηκε ότι στιγματίζει τους ανηλίκους και αντικαταστάθηκε από τον όρο «παραβατικοί ανήλικοι». Με τα σημερινά δεδομένα της αύξησης παραβατικότητας, της βαρύτητας και του τρόπου τελέσεως των διαπραττομένων από ανηλίκους αδικημάτων οι πράξεις τους δεν διαφέρουν σχεδόν καθόλου από τα εγκλήματα των ενηλίκων. Είναι γνωστές από τα ΜΜΕ οι οργανωμένες συμμορίες ανηλίκων, οι ληστείες, οι ομαδικοί βιασμοί, οι επικίνδυνες σωματικές βλάβες, το bulling, η βιντεοσκόπηση και διακίνηση πορνογραφικών βίντεο, οι ανθρωποκτονίες, η οπλοχρησία και η χρήση ναρκωτικών . Ιδιαίτερα όμως ανησυχεί η ψυχρότητα τέλεσης των εγκλημάτων, η έλλειψη οίκτου και μεταμέλειας, η αφοβία για τις συνέπειες των πράξεών τους και η περιφρόνηση των διωκτικών αρχών.
Οι μελετητές του επικίνδυνου αυτού φαινομένου θεωρούν ως κυριότερα αίτια : α]Την αποσύνθεση και ανεκτικότητα της σύγχρονης κοινωνίας, [κατάλυση των ηθικών αξιών και ανοχή της παραβατικότητας] , β]Την δυσλειτουργικότητα του οικογενειακού περιβάλλοντος [απουσία γονέων, ενδοοικογενειακή βία, έλλειψη διαλόγου και συμπαράστασης στα παιδιά, παραβατικότητα των γονέων κλπ] γ] Το Σχολείο [ μετάδοση ξηρών γνώσεων, έλλειψη συναισθηματικής προσέγγισης με μαθητές και εμφύσησης ιδανικών, παραβατική συμπεριφορά εκπαιδευτικών κλπ] δ] Την πολύωρη ενασχόληση των παιδιών με τα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πληροφόρησης [παρακολούθηση εγκληματικού και πορνογραφικού περιεχομένου θεαμάτων πριν αναπτύξουν κριτικές ικανότητες αυτοπροστασίας] και ε] Την απογοήτευση, την ανασφάλεια, τα αδιέξοδα των νέων, την έλλειψη στόχων και προσδοκιών κοινωνικής και επαγγελματικής αποκατάστασης, την απομόνωση και την απόρριψη τους από γονείς και δασκάλους .
Το πρόβλημα είναι σοβαρό και πρέπει να σημάνει συναγερμός. Απαιτείται άμεση λήψη μέτρων από την Πολιτεία με την ανασύνταξη και στελέχωση των αρμόδιων Κοινωνικών Υπηρεσιών [ Επιμελητών Ανηλίκων, τοποθέτηση Κοινωνικών Λειτουργών και Ψυχολόγων στα Σχολεία, εκσυγχρονισμό του σωφρονιστικού συστήματος των ανηλίκων κλπ] Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την σωστή ποδηγέτηση των ανηλίκων. Πρώτα με το παράδειγμά τους, την ουσιαστική ενασχόληση με τα προβλήματά τους και εποικοδομητικό διάλογο μαζί τους. Αλλιώς, σύντομα «θα θρηνήσουμε επί ερειπίων…»
