Πέμπτη 24 Απριλίου 2025

Σαν σήμερα το 1915 η γενοκτονία των Αρμενίων. Πάνω από 1,5 εκατομμύρια Αρμένιοι σφαγιάζονται από τους Τούρκους.














Στις 24 Απριλίου 1915, συλλαμβάνονται στην Κωνσταντινούπολη και εκτελούνται εκατοντάδες Αρμένιοι διανοούμενοι: στόχος να παραμείνει ο Αρμενικός λαός χωρίς πνευματική ηγεσία, χωρίς καθοδήγηση. Στις αρμενικές επαρχίες της Ανατολίας, στρατολογούνται, αφοπλίζονται και στη συνέχεια εκτελούνται όλοι οι άρρενες Αρμένιοι ηλικίας 15 – 62 ετών. Ανυπεράσπιστοι άμαχοι, γυναίκες, γέροι και παιδιά, εκδιώκονται βιαίως από τις πατρογονικές τους εστίες και οδηγούνται μαζικά προς τις αφιλόξενες ερήμους της Συρίας… το Ντερ-ελ-Ζορ… Καθ’ οδόν, δέχονται τις επιθέσεις του τακτικού στρατού αλλά και των ατάκτων και των Κούρδων νομάδων. Σφαγές, βιασμοί, δολοφονίες, αρπαγές παιδιών, ληστείες… Ελάχιστοι επιβιώνουν…

Πάνω από 1,5 εκατομμύρια Αρμένιοι, δηλαδή το 80% του Αρμενικού πληθυσμού της Δυτικής Αρμενίας, χάθηκε στην πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα… 

Ένας μικρός, σχετικά, αριθμός επιζώντων βρήκε καταφύγιο στις γειτονικές χώρες -μεταξύ αυτών και στην Ελλάδα - συγκροτώντας σταδιακά τη μεγάλη Αρμενική Διασπορά. Στις επαρχίες της Δυτικής Αρμενίας, που εντάσσονται στο νεοσυσταθέν Τουρκικό κράτος, μόνον τα ερείπια της πλούσιας αρμενικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς θυμίζουν πλέον την τρισχιλιετή παρουσία των γηγενών Αρμενίων

Οι θηριωδίες που διαπράχθηκαν εναντίον του Αρμενικού λαού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου καλούνται Αρμενική Γενοκτονία. Η γενοκτονία είναι η οργανωμένη εξόντωση ενός λαού με σκοπό να τεθεί τέλος στη συλλογική ύπαρξή του. Λόγω του πεδίου εφαρμογής της, η γενοκτονία απαιτεί κεντρικό προγραμματισμό και λεπτομερή σχεδιασμό για την εφαρμογή της. Αυτό καθιστά τη γενοκτονία ένα έγκλημα που μόνο μια κυβέρνηση μπορεί πραγματοποιήσει. Η Γενοκτονία των Αρμενίων σχεδιάστηκε κεντρικά και από την τουρκική κυβέρνηση εναντίον ολόκληρου του Αρμενικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Διεξήχθη κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μεταξύ των ετών 1915 και 1918.

Ο λαός των Αρμενίων υποβλήθηκε σε απελάσεις, απαλλοτριώσεις, απαγωγές, βασανιστήρια, σφαγές και λιμοκτονία. Μεγάλος όγκος του αρμενικού πληθυσμού απομακρύνθηκε βίαια από την πάτρια εδάφη του στη Συρία, όπου η μεγάλη πλειοψηφία απελάθηκε στην έρημο για να πεθάνει από τη δίψα και την πείνα. Οι γυναίκες και τα παιδιά έχουν απήχθησαν και κακοποιήθηκαν. Ολόκληρος ο πλούτος του αρμενικού λαού απαλλοτριώθηκε. Μετά από περίπου ένα χρόνο ηρεμίας στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι φρικαλεότητες ανανεώθηκαν μεταξύ 1920 και 1923 και οι υπόλοιποι Αρμένιοι υποβλήθηκαν σε περαιτέρω σφαγές και απελάσεις. Το 1915, τριαντατρία χρόνια πριν εγκριθεί η Σύμβαση του ΟΗΕ για τη γενοκτονία, η Αρμενική Γενοκτονία καταδικάστηκε από τη διεθνή κοινότητα ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Η Γενοκτονία των Αρμενίων αποφασίστηκε από το πολιτικό κόμμα που ήταν στην εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκείνη την εποχή. Αυτό ήταν η Επιτροπή της Ένωσης και της Προόδου (CUP) (ή Ittihad ve Terakki Jemiyeti), ευρέως γνωστό ως Νεότουρκοι.

Τρία ήταν τα πρόσωπα που ανέλαβαν τον σχεδιασμό της Αρμενικής Γενοκτονίας:

ο Mehmet Talaat, Υπουργός Εσωτερικών το 1915 και αργότερα Πρωθυπουργός το 1917.

ο Ισμαήλ Ένβερ, Υπουργός Πολέμου.

Ο Ahmed Jemal, υπουργός Ναυτιλίας και Στρατιωτικός Διοικητής στην Συρία.

Η τρόικα αυτή των Νεότουρκων διόρησε άλλα μέλη της CUP σε υψηλές κυβερνητικές θέσεις και τους ανέσεθε να εκτελέσουν το πλάνο της Γενοκτονίας των Αρμενίων.Εκτός από το Υπουργείο Πολέμου και το Υπουργείο Εσωτερικών, οι Νεότούρκοι βασίστηκαν επίσης σε μια νεοσύστατη μυστική οργάνωση, την οποία επανδρώσαν με καταδίκους και άτακτα στρατεύματα, ο οποίος ονομάστηκε Ειδικός Οργανισμός (Teshkilati Mahsusa). Η κύρια λειτουργία του ήταν η εκτέλεση της μαζικής σφαγής των Αρμενίων. Υπεύθυνος του Ειδικού Οργανισμού ήταν ο Behaeddin Shakir, ιατρός στο επάγγελμα. Επιπλέον, ιδεολόγοι, όπως ο Zia Gokalp, προπαγάνδισαν μέσω των μέσων ενημέρωσης εκ μέρους του CUP, προωθώντας τον Παντουρανισμό, με σκοπό να δημιουργήσουν μια νέα αυτοκρατορία που να εκτείνεται από την Ανατολία στην Κεντρική Ασία και του οποίου ο πληθυσμός θα είναι αποκλειστικά τουρκικός.

Αυτές οι ενέργειες φανέρωσαν τα μυστικά σχέδια της CUP για την εκκαθάριση των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι συνωμοδότες των Νεότουρκων, άλλοι ηγέτες της οθωμανικής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια του πολέμου, μέλη της Κεντρικής Επιτροπής της CUP και πολλοί επαρχιακοί υπεύθυνοι για τις βιαιοπραγίες κατά των Αρμενίων, κατηγορήθηκαν για τα εγκλήματά τους στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι κύριοι ένοχοι απέφυγαν τη δικαιοσύνη φεύγοντας απο τη χώρα. Παρόλα αυτά, είχαν δικαστεί εν αγνοία τους και βρέθηκαν ένοχοι για θανάσημα εγκλήματα. Οι σφαγές, οι απελάσεις και η περαιτέρω κακομεταχείριση των Αρμενίων μεταξύ 1920 και 1923 συνέχίστηκαν από τους Τούρκους Εθνικιστές, οι οποίοι αντιπροσώπευαν ένα νέο πολιτικό κίνημα εναντίον των Νέων Τούρκων, αλλά μοιράζονταν μαζί τους μια κοινή ιδεολογία εθνικής αποκλειστικότητας.

Πηγή πληροφοριών: Αρμενική Εθνική Επιτροπή Ελλάδος

* Image by jorono from Pixabay