Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2016

Χειρόγραφα και ηλεκτρονικά


Φέρνω συχνά στη μνήμη μου εικόνες από την εποχή που τo στυλό, τo μολύβι και τα μπλοκ σημειώσεων συνόδευαν τα χέρια μας σε κάθε μορφή κοινωνικής μας δράσης. Για πολλά χρόνια, στη δεκαετία του ΄90, εργαζόμενος σε εταιρία με πλούσια γραφική δραστηριότητα, ήρθα σε άμεση επαφή με τεράστιους όγκους βιβλίων πελατών, χρεωστών, φορολογικών δηλώσεων, δηλώσεων ΦΠΑ και ΦΜΥ, και ότι άλλο είχε σχέση με το γραφειοκρατικό γίγνεσθαι.

Οι ώρες αναμονής σε υπηρεσίες -ως επί τω πλείστον εφορία- ήταν ατελείωτες. Ο φόρτος και ο χρόνος εργασίας ήταν ογκώδης και μεγάλος. Όμως οι ημερομηνίες λήξης των προθεσμιών ήταν συγκεκριμένες, απαράβατες και μόνο για πολύ σοβαρούς λόγους δίνονταν μια ολιγοήμερη παράταση.

Η τεχνολογική και ηλεκτρονική επανάσταση επέφερε πολλές αλλαγές στη ζωή μας. Περάσαμε στην ηλεκτρονική καταγραφή όλων των δεδομένων και γενικά οι υπολογιστές και η μηχανική υποστήριξη αντικατέστησαν πολλές καταστάσεις του παρελθόντος. Αυτό το ηλεκτρονικό σύστημα είχε ως στόχο να βάλει σε μια «taxis» και λογική σειρά όλα τα στοιχεία και τα αρχεία που ταλαιπωρούσαν τους πολίτες για δεκαετίες. Η πραγματικότητα σήμερα μας θυμίζει πως οι ημερομηνίες υποβολής αυτών των στοιχείων παρατείνονται μέχρι και εξάμηνο (σε πολλές περιπτώσεις καταλαμβάνουν μέρες ή μήνες και από το επόμενο έτος), γιατί συνήθως μπλοκάρει η ηλεκτρονική εφαρμογή και στερεύει η ανθρώπινη πρόβλεψη και μελέτη.

Ταυτόχρονα η επικοινωνία μεταξύ μας άλλαξε μορφή. Η αποστολή ενός γράμματος και μιας επιστολής, όπως και η χρήση του σταθερού τηλεφώνου, έδωσαν τη θέση τους στα ηλεκρονικά μηνύματα και την κινητή τηλεφωνία. Άραγε οι απεριόριστες ώρες ομιλίας βοήθησαν στην βελτίωση της επικοινωνίας και της σχέσης μας με τους συνανθρώπους μας; Τώρα επειδή μιλάμε περισσότερο και βλέπουμε τον συνομιλητή μας στην οθόνη δείχνουμε και την ανάλογη κατανόηση στην καρδιά μας; Τα ηλεκτρονικά μέσα συνέδραμαν συναισθηματικά στη ζωή μας ή μας αποξένωσαν εντελώς;

Είχα βρεθεί υπηρεσιακά για αρκετό καιρό στο Διδυμότειχο. Μου λέει ένας συνάδελφος: « Ξέρεις φίλε τι έχω ανάγκη; Να γράψω και να στείλω ένα γράμμα στη γυναίκα μου, στα παιδιά μου. Να θυμηθούμε τα παλιά. Θα την καλώ στο τηλέφωνο μόνο για τα έκτακτα. Το ίδιο θα ζητήσω και από εκείνη».

Το έκανε πράξη το θηρίο κι εκείνη του απάντησε.

«Αισθάνομαι ξανά ερωτευμένος» μου είπε καθώς το πρόσωπο του έλαμπε από ευτυχία. «Βλέποντας το γραφικό χαρακτήρα της αισθάνθηκα το άγγιγμα της, την ανάσα της. Την ένιωσα δίπλα μου». Με συγκίνησε ο μπαγάσας.

Προς Θεού, δεν είμαι πολέμιος της προόδου και της εξέλιξης. Άλλωστε, η παρούσα επιστολή αποστέλλεται ηλεκτρονικά πλέον. Με ενοχλεί όμως αφάνταστα το σύστημα που κλειδώνει το νου και τη σκέψη και φυλακίζει τα αισθήματα. Με απωθεί η κατάχρηση των ηλεκτρονικών μέσων στο σημείο εκείνο που καταργείται η ανθρώπινη λογική και σκοτώνονται τα αισθήματα.

Ο άνθρωπος σήμερα έχει ανάγκη τη ζωντανή λειτουργία της καρδιάς, την ειλικρινή εξωτερίκευση των αισθημάτων, την αληθινή επαφή και τη γνήσια βίωση των απλών, αγνών, καθημερινών στιγμών της ζωής του.

Γιάννης Τσαπουρνιώτης