Εξήντα τέσσερις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και η βουλεύτρια Πιερίας Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα κατέθεσαν ερώτηση προς τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης, Εργασίας και Εσωτερικών
Στην ερώτησή τους, επισημαίνουν τα ζητήματα που έχουν προκύψει κατά την εφαρμογή της νομοθετικής ρύθμισης της Κυβέρνησης για το εργόσημο των αλλοδαπών εργατών γης...
και την κατ’ ουσία ακύρωσή της από τις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, αφού ο αριθμός των αλλοδαπών εργατών που εν τέλει εγκρίνεται είναι πολύ μικρότερος από τις αιτήσεις των αγροτών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αγρότες να απασχολούν παράνομα εργαζόμενους και στην Πιερία, με τεράστια οικονομική ζημιά και για τους ίδιους αλλά και για τα ασφαλιστικά μας ταμεία.
Η ερώτηση
Όπως αναφέρουν οι βουλευτές, με το άρθρο 58 του Ν. 4384/2016 (ΦΕΚ Α 78/26-4-2016) «Απασχόληση παράνομα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία» θεσμοθετήθηκε μια πολύ σημαντική διάταξη για την καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας των μεταναστών εργατών, οι οποίοι απασχολούνται στον αγροτικό τομέα. Με την εν λόγω διάταξη οι ενδιαφερόμενοι αγρότες έχουν πλέον τη δυνατότητα, με αίτηση που υποβάλλουν στις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να ζητούν κατ’εξαίρεση την απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, χωρίς τίτλο διαμονής στη χώρα, ως εργατών γης, βοσκών και μελισσοκόμων. Οι εγκρίσεις από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση χορηγούνται μέχρι τη συμπλήρωση του ανώτατου αριθμού μετακλητών εργατών που προβλέπεται ανά Περιφέρεια βάσει σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Σε συνέχεια της παραπάνω νομοθέτησης, με την υπ’ Αριθμ. 11656/241/26.08.2016 Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας, Ανάπτυξης, Εργασίας και Ναυτιλίας τροποποιήθηκε η με αριθ. 24990/366/04.06.2015 Κοινή Υπουργική Απόφαση με θέμα «Καθορισμός ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2015 και 2016». Με αυτό τον τρόπο η Κυβέρνηση άνοιξε το δρόμο, για να ξεμπλοκάρει η διαδικασία απασχόλησης μεταναστών χωρίς τίτλο διαμονής, αυξάνοντας τον ανώτατο αριθμό αδειών διαμονής ανά Περιφέρεια. Οι αριθμοί αυτοί ορίστηκαν βάσει των εγγράφων που αποστάλθηκαν από τις Περιφέρειες, τα οποία γνωστοποιούσαν τις παραπάνω ανάγκες σε εργατικό δυναμικό ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σύμφωνα με το κείμενο της ως άνω ΚΥΑ, η Περιφέρεια Πελοποννήσου δήλωσε τις εξής ανάγκες προς συμπλήρωση του ανώτατου ορίου σε εργάτες γης και κτηνοτρόφους ανά Περιφερειακή Ενότητα για τα έτη 2015-2016:
-Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας: 3 Εργάτες Γης
-Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας: 15 Εργάτες Γης και 15 Εργάτες Κτηνοτροφίας
-Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας: 70 Εργάτες Γης και 25 Εργάτες Κτηνοτροφίας
-Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας: 1150 Εργάτες Γης και 2650 Εργάτες Κτηνοτροφίας.
Σημειώνεται, δε, ότι δεν προβλέπεται αριθμός εργατών για την Π.Ε. Αρκαδίας.
Όπως είναι προφανές από τα παραπάνω στοιχεία, οι αριθμοί αυτοί – με εξαίρεση ίσως αυτών της Μεσσηνίας – δεν αποτυπώνουν επ’ ουδενί τις ανάγκες των περιοχών αυτών, που απασχολούν πολύ μεγάλο αριθμό εργατών γης. Πρόκειται μάλιστα για ένα πρόβλημα πανελλαδικής εμβέλειας που έχει προκύψει σε αρκετές Π.Ε. ανά την επικράτεια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι αγρότες και κτηνοτρόφοι των συγκεκριμένων Περιφερειακών Ενοτήτων να μη δύνανται να δηλώσουν τους μετανάστες εργάτες τους. Ως εκ τούτου, παρόλη τη θετική νομοθετική πρωτοβουλία για θεσμοθέτηση του εργοσήμου για αλλοδαπούς εργάτες γης, η εφαρμογή της στην πράξη δεν υπηρετείται στην ουσία από τα κατατεθειμένα στοιχεία.
Επειδή η νομοθετική ρύθμιση για το εργόσημο αλλοδαπών εργατών γης είναι άκρως σημαντική για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας,
Επειδή τα στοιχεία που προκύπτουν ανά Περιφερειακή Ενότητα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που βασίζεται κατ’ εξοχήν στην αγροτική παραγωγή, δεν αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές ανάγκες σε εργατικό δυναμικό,
Επειδή σε πολλές περιπτώσεις, όπως αποδεικνύεται, οι Περιφερειακές Ενότητες δεν εκτιμούν σωστά τις ανάγκες σε εργατικό δυναμικό ακυρώνοντας στην πράξη την εφαρμογή της ρύθμισης για το εργόσημο,
Επειδή με αυτή τη ρύθμιση ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα των παραγωγών, στους οποίους στερείται η δυνατότητα να δηλώσουν τους εργάτες γης που απασχολούν και να συμπεριλάβουν τα στοιχεία αυτά στη φορολογική τους δήλωση ως έξοδα,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Ποιες πρωτοβουλίες προτίθενται να αναλάβουν, ώστε να διασφαλιστεί η ουσιαστική εφαρμογή του άρθρου 58 του Ν. 4384/2016 και η ακρίβεια των στοιχείων που κατατίθενται από τις Περιφέρειες;
2. Εξετάζεται η αλλαγή του τρόπου εισήγησης των Περιφερειών προκειμένου να αποφεύγονται φαινόμενα, όπως αυτά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, όπου οι δηλωθείσες ανάγκες δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες εργατικού δυναμικού;
και την κατ’ ουσία ακύρωσή της από τις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, αφού ο αριθμός των αλλοδαπών εργατών που εν τέλει εγκρίνεται είναι πολύ μικρότερος από τις αιτήσεις των αγροτών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αγρότες να απασχολούν παράνομα εργαζόμενους και στην Πιερία, με τεράστια οικονομική ζημιά και για τους ίδιους αλλά και για τα ασφαλιστικά μας ταμεία.
Η ερώτηση
Όπως αναφέρουν οι βουλευτές, με το άρθρο 58 του Ν. 4384/2016 (ΦΕΚ Α 78/26-4-2016) «Απασχόληση παράνομα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία» θεσμοθετήθηκε μια πολύ σημαντική διάταξη για την καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας των μεταναστών εργατών, οι οποίοι απασχολούνται στον αγροτικό τομέα. Με την εν λόγω διάταξη οι ενδιαφερόμενοι αγρότες έχουν πλέον τη δυνατότητα, με αίτηση που υποβάλλουν στις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να ζητούν κατ’εξαίρεση την απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, χωρίς τίτλο διαμονής στη χώρα, ως εργατών γης, βοσκών και μελισσοκόμων. Οι εγκρίσεις από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση χορηγούνται μέχρι τη συμπλήρωση του ανώτατου αριθμού μετακλητών εργατών που προβλέπεται ανά Περιφέρεια βάσει σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Σε συνέχεια της παραπάνω νομοθέτησης, με την υπ’ Αριθμ. 11656/241/26.08.2016 Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας, Ανάπτυξης, Εργασίας και Ναυτιλίας τροποποιήθηκε η με αριθ. 24990/366/04.06.2015 Κοινή Υπουργική Απόφαση με θέμα «Καθορισμός ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2015 και 2016». Με αυτό τον τρόπο η Κυβέρνηση άνοιξε το δρόμο, για να ξεμπλοκάρει η διαδικασία απασχόλησης μεταναστών χωρίς τίτλο διαμονής, αυξάνοντας τον ανώτατο αριθμό αδειών διαμονής ανά Περιφέρεια. Οι αριθμοί αυτοί ορίστηκαν βάσει των εγγράφων που αποστάλθηκαν από τις Περιφέρειες, τα οποία γνωστοποιούσαν τις παραπάνω ανάγκες σε εργατικό δυναμικό ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σύμφωνα με το κείμενο της ως άνω ΚΥΑ, η Περιφέρεια Πελοποννήσου δήλωσε τις εξής ανάγκες προς συμπλήρωση του ανώτατου ορίου σε εργάτες γης και κτηνοτρόφους ανά Περιφερειακή Ενότητα για τα έτη 2015-2016:
-Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας: 3 Εργάτες Γης
-Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας: 15 Εργάτες Γης και 15 Εργάτες Κτηνοτροφίας
-Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας: 70 Εργάτες Γης και 25 Εργάτες Κτηνοτροφίας
-Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας: 1150 Εργάτες Γης και 2650 Εργάτες Κτηνοτροφίας.
Σημειώνεται, δε, ότι δεν προβλέπεται αριθμός εργατών για την Π.Ε. Αρκαδίας.
Όπως είναι προφανές από τα παραπάνω στοιχεία, οι αριθμοί αυτοί – με εξαίρεση ίσως αυτών της Μεσσηνίας – δεν αποτυπώνουν επ’ ουδενί τις ανάγκες των περιοχών αυτών, που απασχολούν πολύ μεγάλο αριθμό εργατών γης. Πρόκειται μάλιστα για ένα πρόβλημα πανελλαδικής εμβέλειας που έχει προκύψει σε αρκετές Π.Ε. ανά την επικράτεια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι αγρότες και κτηνοτρόφοι των συγκεκριμένων Περιφερειακών Ενοτήτων να μη δύνανται να δηλώσουν τους μετανάστες εργάτες τους. Ως εκ τούτου, παρόλη τη θετική νομοθετική πρωτοβουλία για θεσμοθέτηση του εργοσήμου για αλλοδαπούς εργάτες γης, η εφαρμογή της στην πράξη δεν υπηρετείται στην ουσία από τα κατατεθειμένα στοιχεία.
Επειδή η νομοθετική ρύθμιση για το εργόσημο αλλοδαπών εργατών γης είναι άκρως σημαντική για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας,
Επειδή τα στοιχεία που προκύπτουν ανά Περιφερειακή Ενότητα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που βασίζεται κατ’ εξοχήν στην αγροτική παραγωγή, δεν αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές ανάγκες σε εργατικό δυναμικό,
Επειδή σε πολλές περιπτώσεις, όπως αποδεικνύεται, οι Περιφερειακές Ενότητες δεν εκτιμούν σωστά τις ανάγκες σε εργατικό δυναμικό ακυρώνοντας στην πράξη την εφαρμογή της ρύθμισης για το εργόσημο,
Επειδή με αυτή τη ρύθμιση ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα των παραγωγών, στους οποίους στερείται η δυνατότητα να δηλώσουν τους εργάτες γης που απασχολούν και να συμπεριλάβουν τα στοιχεία αυτά στη φορολογική τους δήλωση ως έξοδα,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Ποιες πρωτοβουλίες προτίθενται να αναλάβουν, ώστε να διασφαλιστεί η ουσιαστική εφαρμογή του άρθρου 58 του Ν. 4384/2016 και η ακρίβεια των στοιχείων που κατατίθενται από τις Περιφέρειες;
2. Εξετάζεται η αλλαγή του τρόπου εισήγησης των Περιφερειών προκειμένου να αποφεύγονται φαινόμενα, όπως αυτά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, όπου οι δηλωθείσες ανάγκες δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες εργατικού δυναμικού;