«Χρειάζεται ρεαλιστική αποτύπωση των αναγκών για μετακλητούς εργάτες γης από τις περιφέρειες» απαντά ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
απαντώντας σε σχετική ερώτηση βουλευτών του κόμματος, μεταξύ των οποίων οι βουλευτές Πιερίας Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα και Στέργιος Καστόρης, για τις πραγματικές ανάγκες της αγροτικής οικονομίας σε αλλοδαπούς εργάτες γης. Απαντώντας ο υπουργός, είπε ότι απαιτούνται αλλαγές στην Κοινή Υπουργική Απόφαση που διέπει τον καθορισμό των αδειών εργασίας που χορηγούνται σε πολίτες τρίτων χωρών, κυρίως ως προς τον αριθμό των απαιτούμενων αδειών ανά περιφερειακή ενότητα.
Ρεαλιστική αποτύπωση των θέσεων εργασίας
Ο κ. Αποστόλου στην απάντησή του αναφέρει ότι πρέπει να τροποποιηθεί άμεσα η ΚΥΑ, προκειμένου να αποτυπωθούν ρεαλιστικά οι θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα ανά Περιφερειακή Ενότητα, αφού ληφθούν υπόψη οι αντικειμενικές ανάγκες που προκύπτουν από τις επίσημα δηλωμένες καλλιεργούμενες εκτάσεις και το ζωικό κεφάλαιο, σε αντιπαραβολή προς τους ασφαλισμένους εργάτες γης ανά Περιφερειακή Ενότητα, αλλά και να τροποποιηθεί το άρθρο 11 ν. 4251/2014, προκειμένου ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να συνυπογράφει την ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών αλλά και το ΥΠΑΑΤ να εισηγείται τον αναγκαίο αριθμό εργατών γης, βοσκών και μελισσοκόμων ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Το νομοθετικό πλαίσιο
Όπως προβλέπει στο νομοθετικό πλαίσιο οι ειδικότητες και ο αριθμός θέσεων εργασίας μετακλητών εργατών ανά Περιφερειακή Ενότητα (οι θέσεις των οποίων είναι δυνατό να πληρωθούν με παράτυπα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών προσδιορίζονται ανά διετία με Κοινή Υπουργική Απόφαση που συντάσσει το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και συνυπογράφουν οι Υπουργοί Οικονομίας & Ανάπτυξης, Εξωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής. Η αποτελεσματική εφαρμογή εξαρτάται απολύτως από τη ρεαλιστική αποτύπωση των αναγκαίων θέσεων εργασίας για πολίτες τρίτων χωρών σε εκάστη Περιφερειακή Ενότητα.
Η προβλεπόμενη διαδικασία για τον προσδιορισμό των θέσεων είναι η εξής: κατόπιν ερωτήματος των Υπουργών Εσωτερικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι Περιφέρειες υποχρεούνται να εισηγηθούν, κατόπιν διαβούλευσης με τους εργοδοτικούς φορείς που εδρεύουν στην οικεία Περιφέρεια (επιμελητήρια, ενώσεις και συνδέσμους επιχειρήσεων, αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, ενώσεις αλιέων κ.ά.), τον εκτιμώμενο αναγκαίο αριθμό και τις ειδικότητες αλλοδαπών εργατών για εξαρτημένη εργασία, εποχική απασχόληση, απασχόληση αλιεργάτη ή απασχόληση υψηλής ειδίκευσης και την πιθανή χώρα προέλευσης των εργαζομένων.
Η εισήγηση εκάστης Περιφέρειας πρέπει να περιλαμβάνει αιτιολόγηση, βασιζόμενη σε πραγματικά στοιχεία που αναφέρονται στον αριθμό των εργοδοτών που δραστηριοποιούνται στους τομείς της οικονομίας που αφορά η ΚΥΑ, την πορεία των δραστηριοτήτων τους τα τελευταία έτη και την εκτίμηση για τα επόμενα έτη, αλλά και την υφιστάμενη προσφορά εργασίας από ημεδαπούς ή ευρωπαίους πολίτες ή πολίτες τρίτων χωρών με νόμιμη διαμονή στη Χώρα.
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται κατά την ανωτέρω διαδικασία αφορά κατά κύριο λόγο θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα, ωστόσο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ατυχώς, δεν έχει θεσμοθετημένη αρμοδιότητα εισήγησης των αναγκαίων θέσεων εργασίας μετακλητών εργατών ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Πλήρη στοιχεία για εκτάσεις και καλλιέργειες
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διαθέτει πλήρη στοιχεία για το είδος των καλλιεργειών, τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και το διατηρούμενο ζωικό κεφάλαιο ανά Περιφερειακή Ενότητα, καθώς επίσης την αντιστοίχιση όλων των καλλιεργειών και του ζωικού κεφαλαίου προς ώρες εργασίας ανά έτος. Τα στοιχεία αυτά, αντιπαραβαλλόμενα προς τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του πρώην Ο.Γ.Α. (νυν ΕΦΚΑ) για τους ασφαλισμένους εργάτες γης και βοσκούς ανά Περιφερειακή Ενότητα, μπορούν με τρόπο ρεαλιστικό να καταδείξουν το μέγεθος της αδήλωτης εργασίας ανά Περιφερειακή Ενότητα στον πρωτογενή τομέα ή και τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, οι οποίες δύνανται να συμπληρωθούν με μετακλητούς εργάτες ή παράνομα διαμένοντες.
«Λανθασμένες εκτιμήσεις των αναγκαίων θέσεων»
Ωστόσο, κατ' εφαρμογή της ισχύουσας διαδικασίας, τα ανωτέρω κρίσιμα στοιχεία ούτε αναζητούνται, ούτε λαμβάνονται υπόψη από το επισπεύδον Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τις Περιφέρειες, με αποτέλεσμα η εκδιδόμενη ΚΥΑ (εν προκειμένω, η προσφάτως εκδοθείσα ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2017 και 2018) να περιλαμβάνει σε πολλές περιπτώσεις προδήλως λανθασμένες εκτιμήσεις των αναγκαίων θέσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα. Όπως συμβαίνει λ.χ. στην περίπτωση της Αργολίδας, όπου δεν προβλέπεται καμία θέση μετακλητού εργάτη γης, μολονότι στην συγκεκριμένη Περιφερειακή Ενότητα οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ελιάς και πορτοκαλιού καταλαμβάνουν πάνω από 200.000 στρέμματα, απαξιώνοντας κατ' ουσίαν η σχετική διάταξη, η οποία εισήχθη προκειμένου να καταπολεμηθεί η αδήλωτη εργασία στον πρωτογενή τομέα, να δοθεί η δυνατότητα στους αγρότες να ασφαλίσουν τους απασχολούμενους παράνομα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών και να εκπέσουν την αντίστοιχη δαπάνη από το φορολογητέο εισόδημά τους, να διασφαλιστούν τα εργασιακά δικαιώματα των αλλοδαπών εργατών και, παράλληλα, να εισπράξει ο ασφαλιστικός φορέας τις ανάλογες εισφορές.
Τρεις ενέργειες για αλλαγή της υπάρχουσας κατάστασης
Να τροποποιηθεί άμεσα η ΚΥΑ για ρεαλιστική αποτύπωση των θέσεων εργασίας , να τροποποιηθεί το σχετικό άρθρο προκειμένου ο υπουργός να συνυπογράφει ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων ωρών και να τροποποιηθεί η ΚΥΑ προκειμένου το υπουργείο να εισηγείται τον αναγκαίο αριθμό εργατών γης ανά περιφερειακή ενότητα, είναι οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν άμεσα, σύμφωνα με τον υπουργό με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα.
Στην εφαρμογή από πλευράς περιφερειών της νομοθετικής ρύθμισης για το εργόσημο αλλοδαπών στην γεωργία, και στην μη σωστή εκτίμηση των αναγκών σε μετακλητούς εργάτες γης, αναφέρθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Ευάγγελος Αποστόλου...
απαντώντας σε σχετική ερώτηση βουλευτών του κόμματος, μεταξύ των οποίων οι βουλευτές Πιερίας Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα και Στέργιος Καστόρης, για τις πραγματικές ανάγκες της αγροτικής οικονομίας σε αλλοδαπούς εργάτες γης. Απαντώντας ο υπουργός, είπε ότι απαιτούνται αλλαγές στην Κοινή Υπουργική Απόφαση που διέπει τον καθορισμό των αδειών εργασίας που χορηγούνται σε πολίτες τρίτων χωρών, κυρίως ως προς τον αριθμό των απαιτούμενων αδειών ανά περιφερειακή ενότητα.
Ρεαλιστική αποτύπωση των θέσεων εργασίας
Ο κ. Αποστόλου στην απάντησή του αναφέρει ότι πρέπει να τροποποιηθεί άμεσα η ΚΥΑ, προκειμένου να αποτυπωθούν ρεαλιστικά οι θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα ανά Περιφερειακή Ενότητα, αφού ληφθούν υπόψη οι αντικειμενικές ανάγκες που προκύπτουν από τις επίσημα δηλωμένες καλλιεργούμενες εκτάσεις και το ζωικό κεφάλαιο, σε αντιπαραβολή προς τους ασφαλισμένους εργάτες γης ανά Περιφερειακή Ενότητα, αλλά και να τροποποιηθεί το άρθρο 11 ν. 4251/2014, προκειμένου ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να συνυπογράφει την ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών αλλά και το ΥΠΑΑΤ να εισηγείται τον αναγκαίο αριθμό εργατών γης, βοσκών και μελισσοκόμων ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Το νομοθετικό πλαίσιο
Όπως προβλέπει στο νομοθετικό πλαίσιο οι ειδικότητες και ο αριθμός θέσεων εργασίας μετακλητών εργατών ανά Περιφερειακή Ενότητα (οι θέσεις των οποίων είναι δυνατό να πληρωθούν με παράτυπα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών προσδιορίζονται ανά διετία με Κοινή Υπουργική Απόφαση που συντάσσει το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και συνυπογράφουν οι Υπουργοί Οικονομίας & Ανάπτυξης, Εξωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής. Η αποτελεσματική εφαρμογή εξαρτάται απολύτως από τη ρεαλιστική αποτύπωση των αναγκαίων θέσεων εργασίας για πολίτες τρίτων χωρών σε εκάστη Περιφερειακή Ενότητα.
Η προβλεπόμενη διαδικασία για τον προσδιορισμό των θέσεων είναι η εξής: κατόπιν ερωτήματος των Υπουργών Εσωτερικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι Περιφέρειες υποχρεούνται να εισηγηθούν, κατόπιν διαβούλευσης με τους εργοδοτικούς φορείς που εδρεύουν στην οικεία Περιφέρεια (επιμελητήρια, ενώσεις και συνδέσμους επιχειρήσεων, αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, ενώσεις αλιέων κ.ά.), τον εκτιμώμενο αναγκαίο αριθμό και τις ειδικότητες αλλοδαπών εργατών για εξαρτημένη εργασία, εποχική απασχόληση, απασχόληση αλιεργάτη ή απασχόληση υψηλής ειδίκευσης και την πιθανή χώρα προέλευσης των εργαζομένων.
Η εισήγηση εκάστης Περιφέρειας πρέπει να περιλαμβάνει αιτιολόγηση, βασιζόμενη σε πραγματικά στοιχεία που αναφέρονται στον αριθμό των εργοδοτών που δραστηριοποιούνται στους τομείς της οικονομίας που αφορά η ΚΥΑ, την πορεία των δραστηριοτήτων τους τα τελευταία έτη και την εκτίμηση για τα επόμενα έτη, αλλά και την υφιστάμενη προσφορά εργασίας από ημεδαπούς ή ευρωπαίους πολίτες ή πολίτες τρίτων χωρών με νόμιμη διαμονή στη Χώρα.
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται κατά την ανωτέρω διαδικασία αφορά κατά κύριο λόγο θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα, ωστόσο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ατυχώς, δεν έχει θεσμοθετημένη αρμοδιότητα εισήγησης των αναγκαίων θέσεων εργασίας μετακλητών εργατών ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Πλήρη στοιχεία για εκτάσεις και καλλιέργειες
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διαθέτει πλήρη στοιχεία για το είδος των καλλιεργειών, τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και το διατηρούμενο ζωικό κεφάλαιο ανά Περιφερειακή Ενότητα, καθώς επίσης την αντιστοίχιση όλων των καλλιεργειών και του ζωικού κεφαλαίου προς ώρες εργασίας ανά έτος. Τα στοιχεία αυτά, αντιπαραβαλλόμενα προς τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του πρώην Ο.Γ.Α. (νυν ΕΦΚΑ) για τους ασφαλισμένους εργάτες γης και βοσκούς ανά Περιφερειακή Ενότητα, μπορούν με τρόπο ρεαλιστικό να καταδείξουν το μέγεθος της αδήλωτης εργασίας ανά Περιφερειακή Ενότητα στον πρωτογενή τομέα ή και τις ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, οι οποίες δύνανται να συμπληρωθούν με μετακλητούς εργάτες ή παράνομα διαμένοντες.
«Λανθασμένες εκτιμήσεις των αναγκαίων θέσεων»
Ωστόσο, κατ' εφαρμογή της ισχύουσας διαδικασίας, τα ανωτέρω κρίσιμα στοιχεία ούτε αναζητούνται, ούτε λαμβάνονται υπόψη από το επισπεύδον Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τις Περιφέρειες, με αποτέλεσμα η εκδιδόμενη ΚΥΑ (εν προκειμένω, η προσφάτως εκδοθείσα ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2017 και 2018) να περιλαμβάνει σε πολλές περιπτώσεις προδήλως λανθασμένες εκτιμήσεις των αναγκαίων θέσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα. Όπως συμβαίνει λ.χ. στην περίπτωση της Αργολίδας, όπου δεν προβλέπεται καμία θέση μετακλητού εργάτη γης, μολονότι στην συγκεκριμένη Περιφερειακή Ενότητα οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ελιάς και πορτοκαλιού καταλαμβάνουν πάνω από 200.000 στρέμματα, απαξιώνοντας κατ' ουσίαν η σχετική διάταξη, η οποία εισήχθη προκειμένου να καταπολεμηθεί η αδήλωτη εργασία στον πρωτογενή τομέα, να δοθεί η δυνατότητα στους αγρότες να ασφαλίσουν τους απασχολούμενους παράνομα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών και να εκπέσουν την αντίστοιχη δαπάνη από το φορολογητέο εισόδημά τους, να διασφαλιστούν τα εργασιακά δικαιώματα των αλλοδαπών εργατών και, παράλληλα, να εισπράξει ο ασφαλιστικός φορέας τις ανάλογες εισφορές.
Τρεις ενέργειες για αλλαγή της υπάρχουσας κατάστασης
Να τροποποιηθεί άμεσα η ΚΥΑ για ρεαλιστική αποτύπωση των θέσεων εργασίας , να τροποποιηθεί το σχετικό άρθρο προκειμένου ο υπουργός να συνυπογράφει ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων ωρών και να τροποποιηθεί η ΚΥΑ προκειμένου το υπουργείο να εισηγείται τον αναγκαίο αριθμό εργατών γης ανά περιφερειακή ενότητα, είναι οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν άμεσα, σύμφωνα με τον υπουργό με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα.
