Χρόνια τώρα – δεν είναι κάτι καινούργιο – ακούμε όλα τα πολιτικά κόμματα να μιλάνε για την πατρίδα, ότι είναι πατριώτες, ότι θέλουν να προστατεύσουν την πατρίδα κι ότι την αγαπούν και γι’ αυτό κάνουν, όσα κάνουν.
Τελευταία ακούσαμε και τον πρωθυπουργό της χώρας μας σε μια δήλωσή του, ότι την υπογραφή του την έβαλε για το καλό της πατρίδας, για να μη φτάσουμε, εάν έλεγε όχι, σε ανάλογη κατάσταση, όπως με το παλιό όχι του 1940, οπότε η Ελλάδα έζησε τέσσερα χρόνια την ανυπόφορη τοτινή κατοχή.
Επίσης πλείστοι υπερθεματίζουν σε πατριωτισμό υποστηρίζοντας πως, αν φύγουμε από την ΕΕ (Ευρωπαϊκή Ένωση) και το Ευρώ, θα καταστραφούμε, θα ’χουμε πρόβλημα με τα εθνικά μας σύνορα και ότι θα μας επιτεθούν οι Τούρκοι και διάφοροι άλλοι.
Για τα παραπάνω με ευθυκρισία τονίζουμε: Για μας δεν είναι όλες οι δυνάμεις πατριωτικές, δεν είναι όλοι πατριώτες. Μπορεί να είμαστε όλοι Έλληνες, αλλά δεν είμαστε όλοι πατριώτες. Δεν μπορείς να λες ότι εκβιάζομαι από ξένα κέντρα και ξένες δυνάμεις και υποχωρώ και ταυτόχρονα είσαι πατριώτης. Να μας συγχωρήσει ο κάθε καλόπιστος αλλά η προαναφερθείσα συμπεριφορά στη νομική και πολιτική παράδοση του λαού μας λέγεται δωσιλογισμός. Ο λαός μας την έχει ονομάσει έτσι αλλά και το νομικό μας σύστημα, μια που έχουμε, τις όποιες δίκες έχουν γίνει, τις δίκες των δωσιλόγων.
Αυτός που λέει καλύτερα να συμβιβαστώ, παρά να προτιμήσω το χορό του Ζαλόγγου – το είπε και ο κ. Τσίπρας – λεγόταν στην ιστορία μας: Πήλιος Γούσης. Παρομοίως και αυτός, που έλεγε καλύτερα να διαπραγματευτώ με τον Ξέρξη παρά να του αντισταθώ με τους τριακόσιους και να πεθάνω, λεγόταν Εφιάλτης. Και βεβαίως αυτός που λέει, κοίτα τι μας έκανε το 1940 με το Αλβανικό, μας οδήγησε στην κατοχή, λεγόταν Λογοθετόπουλος, Ράλλης, Τσολάκογλου. Και δεν ξέρω στην Ελλάδα να τους γιορτάζουμε αυτούς τους ανθρώπους ή πόσο τους δεχτήκαμε ως πολιτικούς μας εκπροσώπους σ’ αυτό το λαό. Καταλαβαίνουμε πως αργά ή γρήγορα πληρώνονται αυτά τα αμαρτήματα απέναντι σ’ αυτό τον κόσμο.
Έτσι λοιπόν για μας πατριώτης είναι αυτός που θέλει να υπερασπίσει τον τόπο του. Και τον υπερασπίζεται απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή, όσο υπέρτερη και να φαίνεται. Δεν είναι αυτός που παραδίδει τη χώρα αμαχητί. Δεν είναι αυτός που βρίσκει τρόπους να παραδώσει το συνάνθρωπό του, το συμπατριώτη του, τον απλό κόσμο, που δεν έχει καμιά άλλη άμυνα εκτός από σένα, γιατί εσένα έχει ψηφίσει, για να προασπίζεις τα συμφέροντά του. Για μένα αυτοί δεν είναι πατριώτες.
Ούτε είναι πατριώτες αυτοί που χωρίζουν τον κόσμο σε δεξιούς και αριστερούς. Ή αυτοί που λένε εμείς είμαστε εθνικιστές, αλλά πατριώτες, εσείς δεν είσαστε. Αυτοί είναι απόγονοι του εμφυλίου και νοσταλγοί του εμφυλίου. Θέλουν να ξαναγυρίσουν την Ελλάδα στο καθεστώς το εθνικιστικό, καθεστώς που πρώτη φορά ονομάστηκε το κράτος του εμφυλίου. Τότε που ο αδερφός σκότωνε τον αδερφό για τα συμφέροντα των Βρετανών και των Αμερικάνων, για τα ξένα συμφέροντα.
Λοιπόν πατριώτης είναι αυτός που μονιάζει το λαό, αυτός που υπερβαίνει το αριστερός – δεξιός, αυτός που μαθαίνει στο λαό ότι πρώτα και πάνω απ’ όλα είναι η πατρίδα και η διάσωσή της μαζί με το λαό φυσικά, γιατί πατρίδα χωρίς λαό δε νοείται. Αυτός είναι ο πατριώτης. Αυτός που βάζει στην άκρη τα προσωπικά του πιστεύω ή τις προσωπικές του αντιδικίες ή τις διαφορές, για να προτάξει το πατριωτικό εθνικοαπελευθερωτικό του καθήκον. Νομίζω ότι αυτό είναι και το βασικό μήνυμα που φέρνει ο πολιτικός σχηματισμός Ε.ΠΑ.Μ. (Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο) και δυστυχώς οφείλω να ομολογήσω ότι είναι το μόνο κόμμα, που το υπερασπίζεται τουλάχιστο με συνέπεια και φερεγγυότητα.
Στο σημείο αυτό κρίνουμε σημαντικό να αναφέρουμε την άποψη του Νεόφυτου Βάμβα (1776 ή 9 – 1885), εκπρόσωπο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και Δάσκαλο του Γένους, στο έργο του «Εγχειρίδιο Ηθικής» για τον πατριωτισμό. Σ’ αυτό λοιπόν το πόνημά του ο Βάμβας συσχετίζει την έννοια του πατριωτισμού με εκείνη της φιλοπατρίας και υιοθετεί την έννοια του πατριωτισμού. Εκεί υποστηρίζει ότι κάποιος μπορεί να είναι φιλόπατρις, αλλά όχι πατριώτης. Ο φιλόπατρις είναι αυτός που αγαπά τον τόπο του, αγαπά την πατρίδα του. Ο πατριώτης όμως είναι εκείνος που την υπερασπίζεται. Προφανώς υπάρχει διαφορά.
Βέβαια οι πατριώτες ήταν πάντοτε λίγοι. Γιατί, για να μπορεί ο άλλος να κάνει το πατριωτικό του καθήκον, θα πρέπει να έχει ξεκάθαρο μυαλό και πολύ ξεκάθαρη καρδιά. Απλώς δηλαδή να είναι απόλυτα έντιμος. Στο ελάχιστο να « κουτσαίνει» – ηθικά εννοώ – τότε το παίζει πατριώτης, δεν είναι πατριώτης. Γι’ αυτό και εμφανίζεται με μεγάλη ευκολία ο κάθε απατεώνας, που βγαίνει σήμερα ως πατριώτης, για να μη κατονομάσουμε κάποιους, όλοι αυτούς που βγαίνουνε τώρα και το παίζουνε πατριώτες . Και δυστυχώς κανένας μας δε σκέφτεται, κανένας δεν ψάχνει ποια είναι η ιστορική τους πορεία, τι έχουνε κάνει αυτοί οι άνθρωποι στη χρονική τους διαδρομή. Δικαιούνται να προβάλλονται ως πατριώτες; Μήπως θα ’πρεπε να καθίσουν στο σκαμνί, αντί να σερβίρουν πατριωτικές κορώνες;
Σημειωτέον ο πατριωτισμός μας ιστορικά σαν έθνος εκδηλωνόταν πάντα σε πάρα πολύ δύσκολες συνθήκες, που συχνά εκφραζόταν είτε εν καιρώ πολέμου ή σε περιπτώσεις άμεσης απειλής πολέμου.
Και δυο λόγια για τον κοσμοπολίτη. Ο κοσμοπολίτης είναι αυτός που μπορεί να βρει τα συμφέροντά του παντού. Άρα δεν είναι πατριώτης. Και το Κεφάλαιο (Capital), που επίσης είναι κοσμοπολίτικο, δεν έχει πατρίδα.
Κατερίνη 23 Απριλίου 2018
*Ο Γιώργος Βαζάκας είναι μέλος του Ε.ΠΑ.Μ. και ήταν υποψήφιος Βουλευτής με το Ε.ΠΑ.Μ. στις εκλογές του 2015
