Εκ των υστέρων και μετά τις έντονες αντιδράσεις συλλογικών οργάνων των αρχαιολόγων, δεκάδων δήμων και χιλιάδων πολιτών, η κυβέρνηση Σύριζα εξαίρεσε την μεταβίβαση 2.330 μνημείων τα οποία, μαζί με άλλους 10.119 κωδικούς αριθμούς (KAEK) ακινήτων του δημοσίου, είχαν ήδη μεταβιβάσει στο υπερταμείο με προγενέστερο ΦΕΚ του Ιουνίου 2018. Η εξαίρεση αυτή έγινε στις 21/1/19 με τα δύο περιβόητα «ΦΕΚ Τσακαλώτου», προσδοκώντας στη δημιουργία κλίματος εφησυχασμού στην κοινή γνώμη για την δήθεν «προστασία» των μνημείων, μέσω της γνωστής τακτικής της κοροϊδίας, της παραπλάνησης και της εξαπάτησης.
Πρόκειται για κοροϊδία, διότι εξαίρεση θα ήταν αν είχε αφαιρεθεί ρητά και απερίφραστα από το υπερταμείο η κυριότητα και η διαχείριση του συνόλου της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Όμως, η απόφαση Τσακαλώτου, «εξαιρεί» μόνο ένα μέρος της εκχωρούμενης περιουσίας του δημοσίου (τα 2.330 μνημεία). Δεν αφορά κανένα από τα 72.000 ακίνητα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται άγνωστος αριθμός αταυτοποίητων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, και των οποίων η κατοχή και η διαχείριση μεταβιβάστηκαν στη θυγατρική του υπερταμείου ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου) και δι’ αυτής στο υπερταμείο και τους δανειστές (ν.4389/2016)! Η πολιτισμική μας κληρονομιά διαιρέθηκε σε εκχωρούμενη και μη!
Πρόκειται για παραπλάνηση, διότι καμία υπουργική απόφαση δεν ορίζει ρητά ότι αφαιρείται από την ΕΤΑΔ το δικαίωμα διαχείρισης των ακινήτων αυτών. Απεναντίας, η παρέμβαση του υπερταμείου στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά των αρχαιολόγων, αποκαλύπτει ότι οι δανειστές δεν προτίθενται να παραιτηθούν των δικαιωμάτων τους επί της λείας τους! Με άλλα λόγια, ακόμη κι αν η κυριότητα παραμείνει στο δημόσιο, ο ελληνικός λαός χάνει το δικαίωμα διαχείρισης, χρήσης και νομής της πολιτιστικής του κληρονομιάς. Η κληρονομιά αυτή και οι υψηλές οικονομικές αποδόσεις που αποφέρει, παραχωρείται μέσω της ΕΤΑΔ στο υπερταμείο, δηλ. σε μη εθνικές αρχές και στους δανειστές που το ελέγχουν (άρθρο 196 παρ. 5 του ν. 4389/2016)!
Πρόκειται για εξαπάτηση, διότι στα κυβερνητικά ΦΕΚ Τσακαλώτου που «εξαιρούν» όσα προ μόλις έξι μηνών είχαν μεταβιβάσει, αποσιωπάται το ότι το ελληνικό κράτος δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να παρεμβαίνει «διορθωτικά» σε ό,τι έχει παραχωρήσει, εφόσον παραιτήθηκε δια νόμου του δικαιώματος παρέμβασης επί της δημόσιας περιουσίας που εκχωρεί, παραχωρώντας παράλληλα υπερεξουσίες στο Υπερταμείο και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ΕΜΣ), στους οποίους αναγνωρίζεται το δικαίωμα μονομερούς παρέμβασης επί της δημόσιας περιουσίας μέσω της τροποποίησης του ν.4336/2015 (Τρίτου Μνημονίου) με το άρθρο 109 του ν.4549/2018!
Με κανέναν τρόπο δεν διασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρξει τροπολογία νόμου στο κοντινό μέλλον που θα αναιρεί προηγούμενες υπουργικές αποφάσεις, όταν μάλιστα βλέπουμε «ορυμαγδό» νόμων να ψηφίζονται αβλεπί στη βουλή! Με ποια νομική ισχύ θα «εξαιρέσουν» με υπουργικές αποφάσεις δημόσια περιουσία που μεταβιβάστηκε δια νόμου στο υπερταμείο (και που μέσω αυτού βρίσκεται ανά πάσα στιγμή στα χέρια του ΕΜΣ αν κριθεί ότι η χώρα δεν εκπλήρωσε έγκαιρα τις «υποχρεώσεις» της), όταν ο ΕΜΣ έχει αναχθεί και αναγνωριστεί από τους ταγούς αυτού του τόπου, ως υπεράνω κάθε εθνικής νομοθεσίας; Στηριζόμενο σ’ αυτήν τη «σιδηρά» μνημονιακή νομοθεσία (άρθρο 109 του ν.4549/2018) που το καθιστά κράτος εν κράτει, το υπερταμείο παρενέβη στο Συμβούλιο της Επικρατείας «υπέρ του πρωθυπουργού και του Υπ. Οικονομικών»(!), χαρακτηρίζοντας θρασύτατα την προσφυγή του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) «προδήλως απορριπτέα, ως απαράδεκτη, αόριστη νόμω και ουσία αβάσιμη και πάντως αναπόδεικτη»!
Δεν ήταν τυχαία η στιγμή της έκδοσης των δύο περιβόητων «ΦΕΚ Τσακαλώτου» από την κυβέρνηση: Κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή -μόλις μια ημέρα πριν από την οριζόμενη εκδίκαση της προσφυγής του ΣΕΑ στο ΣτΕ, με συνέπεια την αναβολή της- δεν αποτέλεσε παρά νομική υπεκφυγή, όπου εκτός από την εξαπάτηση του λαού, αποσκοπεί στην απόσυρση της προσφυγής του ΣΕΑ! Διότι μια ενδεχόμενη δικαίωση της προσφυγής του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και των δημάρχων από το ΣτΕ, θα προκαλούσε τεράστια νομικοπολιτικά προβλήματα στην κυβέρνηση και τους πάτρωνές της, ακυρώνοντας τη νομική υπόσταση του δεύτερου και τρίτου μνημονίου, που πάνω τους στηρίζονται οι μνημονιακές δεσμεύσεις εκχώρησης της πολιτισμικής κληρονομιάς (ν.4389/2016 και ν.4549/2018).
Τα μνημεία μας και η δημόσια περιουσία του υπ. Πολιτισμού, δεν χρειάζονταν ούτε νέα ΦΕΚ, ούτε καινούργιες υπουργικές αποφάσεις για να προστατευθούν. Θωρακίζονται επαρκέστατα, σχεδόν από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, τόσο συνταγματικά (άρθρο 24Σ) όσο και με νομοθετική πληρότητα (ν.3028/2002, άρθρο 966 Α.Κ. κ.α.) όπου εξαιρούνται ρητά πάσα συναλλαγής και εκποίησης. Η μη αξιοποίηση από την κυβέρνηση του επί δεκαετίες υφιστάμενου νομικού οπλοστασίου, ακυρώνει εν ταις πράξεσι την προ μνημονίων συνταγματική και νομοθετική προστασία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς! Αυτό όμως συνιστά συνταγματική εκτροπή, όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο ΣΕΑ στην προσφυγή του στο ΣτΕ. Τόσο εξόφθαλμη, που ούτε το ΣτΕ θα μπορούσε να προσπεράσει αβρόχοις ποσί όπως έκανε με τόσες άλλες!
Απέναντι στις υπερεξουσίες που έχουν δοθεί στον ΕΜΣ και το υπερταμείο και που υπερτερούν του εσωτερικού δικαίου (λόγω της σύνδεσής τους με διεθνείς συμβάσεις), υπερέχει μόνο το Σύνταγμα της χώρας. Αν ο ΣΕΑ αποδεχθεί ότι τα αιτήματά του «δικαιώθηκαν» και αποσύρει την προσφυγή του από το ΣτΕ, η συγκάλυψη της συνταγματικής εκτροπής θα συντελεστεί αθόρυβα κι ανώδυνα! Ο ΣΕΑ οφείλει να επιμείνει στην προσφυγή του, οφείλει να μην παρασυρθεί από πολιτικούς και νομικούς ελιγμούς των δωσίλογων κυβερνώντων, θέτοντας το ΣτΕ προ των ευθυνών του στην προάσπιση της συνταγματικής τάξης.
Τα αρχαιολογικά μνημεία και οι πολιτιστικοί μας θησαυροί, μετατράπηκαν τελείως αντισυνταγματικά σε αντικείμενο συναλλαγής με την υπογραφή υπουργών, την έγκριση της βουλής αλλά και του κ. Παυλόπουλου ενδεδυμένου με το θεσμικό του ρόλο. Αν πράγματι υπήρχαν κόμματα ή βουλευτές, συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, που επιδίωκαν ειλικρινά την προστασία των μνημείων, θα απαιτούσαν, αν μη τι άλλο, την τροποποίηση του άρθρου 109 του ν.4549/2018 στην κατεύθυνση της προστασίας της Δημόσιας Περιουσίας, εξαιρώντας ρητά την μεταβίβαση στο υπερταμείο της κυριότητας, νομής και διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου και των πραγμάτων εκτός συναλλαγής. Όπως επίσης και την τροποποίηση του ν.4389/2016 (σύστασης του υπερταμείου), με απαλοιφή κυρίως των παραγρ. 5 (περί διατήρησης της διαχείρισης των εξαιρούμενων από την ΕΤΑΔ) και 10 (αφαίρεση των απαράδεκτων προϋποθέσεων για την αναμεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων από την ΕΤΑΔ στο Ελληνικό Δημόσιο) του άρθρου 196.
Δεν τρέφουμε αυταπάτες πως έχουν το σθένος, έστω κάποιοι ελάχιστοι από τους εντός βουλής, να ψελλίσουν καν για τις τροποποιήσεις αυτές, γιατί έχουν αποδείξει όλα αυτά τα χρόνια ότι ευαισθησίες για τα δίκαια του λαού και της χώρας δεν διαθέτουν. Η μόνη «ευαισθησία» που τους διακρίνει είναι η προθυμία τους στις εντολές των δανειστών, με ολέθριες συνέπειες την αλλοίωση της συνταγματική τάξης και τη διασάλευση της νομιμότητας, επιφέροντας την αδρανοποίηση του Δημοκρατικού Πολιτεύματος.
Να είναι βέβαιοι ότι οι ποινικές ευθύνες που φέρουν γι αυτές τις συνέπειες, όπως και για την εκχώρηση της πολιτισμικής μνήμης του ελληνικού λαού σε ξένα χέρια, θα τους αποδοθούν εν όλω. Διότι πέρα από τους δικαστές, τους αρχαιολόγους και τους ειδικούς, η προστασία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς είναι υπόθεση πρωτίστως του ελληνικού λαού. Που με το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος, αναγνωρίζεται ως ο θεμελιώδης παράγοντας της νομιμότητας. Υπεύθυνος για την υπεράσπιση του πολιτεύματος αλλά και για την τιμωρία των ενόχων που το καταπάτησαν.
Αθήνα, 28 Φεβρουαρίου 2019
Η Πολιτική Γραμματεία του ΕΠΑΜ
