Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2021

Το σχέδιο της αστυνομίας για τις δημόσιες συναθροίσεις (διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες, πορείες κ.α.)

Η αστυνομία έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα το σχέδιο της για τις δημόσιες συναθροίσεις βάση του ήδη ψηφισμένου νόμου της κυβέρνησης.


Τα βασικά σημεία του σχεδίου είναι τα κάτωθι:


Μέσω της ιστοσελίδας της αστυνομίας αλλά και μίας ειδικής διαδικτυακής πλατφόρμας οι πολίτες θα ενημερώνονται για τις δημόσιες συναθροίσεις, πότε θα γίνουν, με τι περιορισμούς και τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που θα ισχύουν.

Θα πρέπει να υποβληθεί στην αστυνομία η πρόθεση για δημόσια συνάθροιση και η αστυνομία στο διαδίκτυο θα ενημερώνει τους διοργανωτές για το αν θα υπάρξουν περιορισμοί ή όχι και θα οριστεί αστυνομικός διαμεσολαβητής για επικοινωνία με τους διοργανωτές των συναθροίσεων και θα παραμένει στον χώρο μέχρι το πέρας της.

Η αστυνομία θα προστατεύει τους δημοσιογράφους που θα καλύπτουν τις συναθροίσεις που μπορεί να φορούν διακριτό και προστατευτικό εξοπλισμό.

Θα υπάρχουν τρεις ομάδες αστυνόμευσης:

  • Δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης
  • Ευέλικτες μονάδες με δυνατότητα παρέμβασης
  • Δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης
  • Ομάδες συλλήψεων

Ενώ μπορεί να συμμετέχει και η Πυροσβεστική για την πρόληψη και άμεση κατάσβεση τυχών πυρκαγιών.

Η αστυνομία θα κατηγοριοποιεί τις συναθροίσεις ως εξής (π.χ. για την Αττική):

  • 1-100 άτομα: πολύ μικρή συνάθροιση
  • 101- 500 άτομα: μικρή συνάθροιση
  • 501- 1.000 άτομα: μεσαία συνάθροιση
  • 1001- 10.000 άτομα: μεγάλη συνάθροιση
  • 10.001 άτομα και πάνω: πολύ μεγάλη συνάθροιση


Α. Μία συνάθροιση αξιολογείται για το κατά πόσον από τη διοργάνωσή της

α) υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια,
β) απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής και
γ) για το αν ο σκοπός της αντιτίθεται στον σκοπό μίας άλλης ήδη προγραμματισμένης συνάθροισης, η οποία έχει γνωστοποιηθεί νωρίτερα, δεν έχει απαγορευθεί και πραγματοποιείται στην ίδια περιοχή ή σε κοντινή περιοχή κατά το ίδιο χρονικό διάστημα (συγκέντρωση/ αντί- συγκέντρωση).

Β. Επίσης, αξιολογείται η τρωτότητα της. 

Η πιθανότητα δηλαδή να παρεισφρήσουν στη συνάθροιση άτομα αντιτιθέμενα σε αυτή ή άτομα που δεν έχουν σχέση με τον σκοπό της συνάθροισης και υφίστανται σοβαρές ενδείξεις ότι θα επιδιώξουν να προκαλέσουν βιαιοπραγίες, επεισόδια, καταστροφές ή διάσπαση της συνάθροισης.

Σημαντικές μεταβλητές για την εκτίμηση επικινδυνότητας αποτελούν

α) ο εκτιμώμενος αριθμός συμμετεχόντων,
(β) η περιοχή πραγματοποίησής της.

Η εκτίμηση επικινδυνότητας γίνεται με διαβαθμισμένη κλίμακα:

α) χαμηλή,
β) μεσαία και
γ) υψηλή.

Σε αυτό το πλαίσιο, η προστασία της συνάθροισης, αλλά και της κοινωνικοοικονομικής ζωής της πόλης βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην αξιολόγηση της επικινδυνότητας μίας συνάθροισης και στη συνέχεια στην εκπόνηση Σχεδίου Ασφαλείας από την αρμόδια Αστυνομική Αρχή.

Ιδιαιτέρως κρίσιμη σε αυτή τη διαδικασία είναι η αξιολόγηση της τρωτότητας μίας συνάθροισης, καθώς συνδέεται άρρηκτα με τη νέα φιλοσοφία για την προστασία των συναθροίσεων. Η αξιολόγηση της τρωτότητας καθορίζει και τη διάταξη των δυνάμεων, καθώς και τη λήψη των μέτρων ασφάλειας για την προστασία της συνάθροισης. Σε αυτό το σχεδιασμό είναι εξόχως σημαντική η συνεργασία με τον Οργανωτή, ο οποίος, σε συνάρτηση της τρωτότητας, θα πρέπει να λάβει τα δικά του μέτρα για την προστασία της συνάθροισης.

H αρμόδια Αστυνομική Αρχή, με αιτιολογημένη απόφαση της, σε περίπτωση που αξιολογείται πως μία επικείμενη ή μία εν εξελίξει δημόσια υπαίθρια συνάθροιση, μπορεί να διαταράξει δυσανάλογα την κοινωνικοοικονομική ζωή μίας συγκεκριμένης περιοχής, έχει τη δυνατότητα επιβολής περιορισμών.

Η αιτιολογημένη γνώμη για την επιβολή περιορισμών διατυπώνεται εγγράφως ή σε επείγουσες περιπτώσεις προφορικά και μνημονεύεται στην σχετική απόφαση που εκδίδεται.

Κριτήρια για την επιβολή των περιορισμών αποτελούν ο αριθμός των συμμετεχόντων στη συνάθροιση σε συνάρτηση με

α) την περιοχή πραγματοποίησή της,
β) τις ειδικότερες κυκλοφοριακές συνθήκες,
γ) τα χαρακτηριστικά του οδικού περιβάλλοντος και
δ) τη σημασία της οδού ή την οδών που εκτιμάται ότι θα επηρεαστούν από τη συνάθροιση στην εν γένει κυκλοφορία και γενικότερα ο βαθμός διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής.

Μέσα επιβολής των περιορισμών αποτελούν ιδίως:

α) η διάταξη της αστυνομικής δύναμης,
β) φορητά μέσα σήμανσης της κυκλοφορίας και οριοθέτησης του χώρου (κορδέλες, κώνοι κ.λπ.),
γ) κιγκλιδώματα,
δ) μεταλλικοί φραγμοί (συρόμενοι),
ε) φραγμοί με οχήματα και
στ) άλλα πρόσφορα μέσα.

Στην απόφαση επιβολής περιορισμών της Αστυνομικής αρχής θα γίνεται εκτίμηση της επικινδυνότητας της συνάθροισης και αιτιολόγηση αυτής, καθώς και τα μέτρα που θα ληφθούν για την προστασία των συμμετεχόντων και των διερχόμενων πολιτών.

Δίνεται έμφαση στην πρόβλεψη των κινδύνων ώστε να μπορούν οι δυνάμεις διαχείρισης της συνάθροισης να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα και αποφάσεις, κυρίως αναφορικά με την αξιοποίηση και προετοιμασία του δυναμικού τους. Η διαδικασία πρόβλεψης βασίζεται στην εκτίμηση επικινδυνότητας.

Σε αυτό το πλαίσιο οι υπηρεσίες Ασφάλειας, έχουν καθοριστικό ρόλο, όχι μόνο στην πρόβλεψη των κινδύνων πριν τη συνάθροιση, αλλά και στον έγκαιρο εντοπισμό εστιών έντασης και στην πρόληψη πιθανών επεισοδίων που μπορούν να διαταράξουν την ομαλή διεξαγωγή μίας συνάθροισης.

Επιπρόσθετα, η Ελληνική Αστυνομία με βάση το πρόγραμμα της συνάθροισης (έναρξη—διαδρομή –λήξη) και την εκτίμηση επικινδυνότητας λαμβάνει μέτρα προκειμένου να περιοριστούν οι πιθανότητας για έκτροπα (ενημέρωση πολιτών, υπηρεσιών και καταστημάτων, απομάκρυνση σταθμευμένων ή εγκατεστημένων Ι.Χ., οικοδομικών υλικών κ.α.. έλεγχοι σε εγκαταλειμμένα κτίρια, πάρκα, κήπους και άλλα δημόσια κτίρια, κλείσιμο σταθμών μετρό, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις κ.α.). Τόσο οι δημοτικές υπηρεσίες όσο και λοιποί εμπλεκόμενοι (π.χ. οργανισμοί ΜΜΜ) συμβάλλουν στο σχεδιασμό και στην προετοιμασία της Ελληνικής Αστυνομίας.

Εάν κριθεί απαραίτητο, πριν την έναρξη μίας συνάθροισης, μπορούν να πραγματοποιηθούν και έλεγχοι σε πρόσωπα και Ι.Χ., με στόχο την αποτροπή της μεταφοράς επικίνδυνων αντικειμένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πρόκληση επεισοδίων, επιθέσεις και καταστροφές.

Η χρήση δακρυγόνων μέσων και η εμπλοκή διμοιριών ΥΑΤ θα αξιοποιείται μόνο ως ύστατη επιχειρησιακή επιλογή σε περιπτώσεις διάλυσης, επεισοδίων ή επιθέσεων κατά των εμπλεκόμενων αστυνομικών δυνάμεων, τηρουμένων των αρχών της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της επιείκειας.

Σε περίπτωση που υπάρξει παρείσφρηση ανθρώπων ή ομάδων που θέλουν να προκαλέσουν επεισόδια ή ενδεχόμενη βίαιη αντίδραση των συμμετεχόντων και απαιτηθεί η κατασταλτική παρέμβαση της Αστυνομίας ή και σε έσχατη περίπτωση η διάλυση της συνάθροισης, θα προηγηθούν οι σχετικές προειδοποιήσεις και ενημέρωση των Οργανωτών, των συμμετεχόντων και των διερχόμενων πολιτών.

Ειδικότερα, ο Επικεφαλής των Αστυνομικών Δυνάμεων στο πεδίο και ο Αστυνομικός Διαμεσολαβητής προβαίνουν σε προειδοποιήσεις οι οποίες, για να γίνουν αντιληπτές από όλους, πραγματοποιούνται με μεγάφωνα υψηλής έντασης. Υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης και των λογαριασμών της Ελληνικής Αστυνομίας σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι προειδοποιήσεις θα είναι ξεκάθαρες, ώστε οι συμμετέχοντες σε μία συνάθροιση να γνωρίζουν επακριβώς τί συμβαίνει από πλευράς παρεισφρήσεων και κινδύνων για έκτροπα και τι υποχρεώνει τις Αστυνομικές δυνάμεις για δράση με στόχο την προστασία της συνάθροισης είτε πριν την έναρξή της, είτε κατά τη διαδρομή και τον προορισμό της ή και σε έσχατη περίπτωση στη διάλυσή της.

Τις προειδοποιήσεις συνοδεύουν και ανακοινώσεις- χρηστικές οδηγίες- σχετικά με τους δρόμους διαφυγής και τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για τη διάλυση της πορείας (χρήση νερού, χρήση δακρυγόνων κτλ.)

Η αξιοποίηση τεχνολογικών οπτικοακουστικών μέσων είναι σημαντική για την αποτελεσματική διαχείριση των συναθροίσεων. Ειδικότερα, η αξιοποίηση της εικόνας από φορητές και σταθερές κάμερες, αλλά και από εναέρια μέσα (drones, ελικόπτερα κ.α.) μπορεί να αξιοποιηθεί για το σχεδιασμό και την υλοποίηση επιχειρησιακών παρεμβάσεων στο πεδίο, στο προανακριτικό έργο, στο σχηματισμό δικογραφιών, στην προσπάθεια ταυτοποίησης, εντοπισμού και σύλληψης δραστών βίαιων επεισοδίων, στη διαφάνεια των παρεμβάσεων της Αστυνομίας και στην αποτύπωση των πραγματικών γεγονότων που συντελούνται στο πλαίσιο μίας συνάθροισης.

Στο πλαίσιο του νέου επιχειρησιακού δόγματος, οι αστυνομικοί των ομάδων ΥΑΤ, ΥΜΕΤ, ΔΡΑΣΗ και ΟΠΚΕ που συμμετέχουν στη διαχείριση των συναθροίσεων θα φέρουν στην στολή τους φορητή κάμερα ή θα φέρουν φορητή κάμερα χειρός. Επίσης, κάμερες μπορούν να υπάρχουν και στα οχήματα ρίψης νερού. Για τη χρήση των καμερών θα προηγείται σχετική ενημέρωση στους συγκεντρωμένους.

Η συλλογή και η επεξεργασία του υλικού θα πραγματοποιείται σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που καθορίζει το Π.Δ. 75/2020 για τη χρήση συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους.

Σε περίπτωση επιβολής απαγόρευσης, η οικεία Διεύθυνση Αστυνομίας αποστέλλει έγγραφο προς τον οικείο Πρόεδρο Πρωτοδικών για τη διατύπωση σύμφωνης γνώμης και τον οικείο Δήμαρχο για τη διατύπωση απλής γνώμης, οι οποίες σε επείγουσα περίπτωση μπορούν να διατυπωθούν και προφορικά.

Σε περίπτωση επιβολής περιορισμών η οικεία Διεύθυνση Αστυνομίας αποστέλλει έγγραφο προς τον οικείο Δήμαρχο για τη διατύπωση απλής γνώμης, η οποία σε κατεπείγουσα περίπτωση μπορεί να διατυπωθεί προφορικά.


* Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά το σχέδιο της αστυνομίας για τις συναθροίσεις εδώ: http://www.minocp.gov.gr/