Θα ξεκινήσω απερίφραστα το άρθρο μου, θυμίζοντας πρώτα στον εαυτό μου τα δυο σημαντικότατα προβλήματα, που ταλαιπωρούν την Ελλάδα μας...
το ένα είναι τα επιβληθέντα Μνημόνια από τους Ευρωπαίους εταίρους, λόγω των ελληνικών αδέξιων και ίσως και όχι μόνον οικονομικών χειρισμών, δηλαδή το οικονομικό και το άλλο που είναι ο διαρκής κίνδυνος από την Τουρκία.
Σήμερα οι κάποιες απόψεις μου που θα ακολουθήσουν, θα αναφερθούν στα ελληνοτουρκικά θέματα, με την ελπίδα να προσθέσουμε κάποια ψηφίδα γνώσης τόσο στην ελληνοσυνειδησία μας, όσο και στην Τουρκογνωσία. Νιώθω την ανάγκη και πάλι να ασχοληθώ με τον κόσμο της πατρίδας μας, παρακινούμενος από εκείνη την μεστή προσήλωσης στον τόπο μας φράση του Αλ. Παπαδιαμάντη τροποποιώντας την κατά τι: « Το επ’ εμοί, εν όσω ζω και αναπνέω και σοφρονώ δε θα παύσω … να υμνώ μετά λατρείας την Πατρίδα μου, τα γνήσια ελληνικά ήθη».
Και ο πιο αφελής ΄Ελληνας έχει ήδη συνειδητοποιήσει, ότι η χώρα μας απειλείται από τον προαιώνιο εχθρό της, τους Τούρκους. Η γειτονική μας χώρα σταδιακά από τη δεκαετία του 1970 εξελίσσεται μέχρι τις μέρες μας όχι σε παγκόσμια ιμπεριαλιστική δύναμη, αλλά σε περιφερειακή ιμπεριαλιστική δύναμη, γιατί εξάγει μεγάλο κεφάλαιο και στρατιωτική ισχύ. Οι πολιτική της Τουρκίας δεν είναι Νεοθωμανική, όπως συχνά ακούγεται – ο Οθωμανισμός έδειχνε ανεκτικότητα στη διαφορετικότητα – αλλά είναι ένας ισλαμοποιημένος εθνικισμός με χαρακτηριστικά ιμπεριαλιστικού κράτους. Και είτε καθοδηγείται από τον Ερντογάν, είτε από όποιον τον διαδεχθεί, θα σκοπεύει στην αναθεώρηση του status quo στην Ανατολική Μεσόγειο, μα και στη Συρία, τον Καύκασο ,τη Λιβύη μέχρι και τη Σομαλία.
Η πολιτικοστρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας με ιδεολογικό καθοδηγητή της τις απόψεις περί «Μαβί Βατάν = Γαλάζιας Πατρίδας» του Νταβούτογλου, απαξιώνει κάθε έννοια Διεθνούς Δικαίου, μιλά για ιστορικά ζωτικά της συμφέροντα – αυτό θυμίζει το lebens raum (ζωτικός χώρος) του Χίτλερ – και προχωρά σε εδαφικές διεκδικήσεις. Στο στόχαστρό της είναι και η χώρα μας. Αυτό ξεκίνησε τουλάχιστον, για τα δικά μας χρόνια από το 1974 και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. Η ερντογανική Τουρκία με “modus operandi = τρόπος του να ενεργεί”, τα τετελεσμένα εισβολής κατοχής στην Κύπρο του 1974, που de facto καταστρατήγησαν τη Συνθήκη της Λωζάνης , με αυτά ως μπούσουλα εποφθαλμιεί την ανατολική Μεσόγειο, επίσης το Αιγαίο και αργότερα τη Δ. Θράκη. Οι βλέψεις των Τούρκων αποτυπώνονται παραστατικότατα στην παροιμία: «Τούρκον βλέπεις άσπρα θέλει( δηλ. ασημικά )κι άλλον βλέπεις κι άλλα θέλει…» Αυτή είναι η διαχρονική, ασταμάτητη διεκδικητική τακτική των Τούρκων.
Αυτή η αδιάκοπη, ιδιαίτερα την τελευταία χρονιά προκλητική και προσβλητική για την Ελλάδα συμπεριφορά της Τουρκίας – να θυμηθούμε ενδεικτικά την απαγωγή των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στον Έβρο, την τουρκική επιχείρηση εισβολής λαθρομεταναστών στον Έβρο, την παραβίαση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από το σουλατσάρισμα στο Αιγαίο του τουρκικού σκάφους: Oruc Reis (Ορούτς Ρέις) κ.α., θα μας οδηγούσε το τελευταίο Καλοκαίρι παρολίγο σε πολεμική σύρραξη. Η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Ελλάδας με τους χειρισμούς της επέτυχε απέναντι στην Τουρκία το μη πόλεμος, που πολύ φοβούμαστε, ότι αυτό σημαίνει υποχωρώ στις διεκδικήσεις των Τούρκων, για να μη συγκρουστώ, κερδίζω μια πρόσκαιρη παράταση φαινομενικής ειρήνης και όχι ουσιαστικής ειρήνη, γιατί ειρήνη σημαίνει εξισορρόπηση δυνάμεων και κάτι τέτοιο δεν εξασφαλίστηκε. Οι Τούρκοι σύντομα θα ξαναπροκαλέσουν.
Στο παρόν άρθρο δε θα ασχοληθούμε διεξοδικότερα με αναλυτικότερες εκτιμήσεις για στάσεις τόσο της τουρκικής όσο και της ελληνικής ηγεσίας ως προς τις αλληλεπιδράσεις τους. Θα προσπαθήσουμε, στο μέτρο των γνώσεών, μας να σκιαγραφήσουμε τις στάσεις και τις διαθέσεις των δύο λαών του ελληνικού και του τούρκικου, του ενός απέναντι στο άλλον. Δε θα κάνουμε βαθιά κοινωνιολογική ανάλυση, αλλά μια απλή περιγραφή των δύο λαών στη γενικότερη συσχέτισή τους.
Και αρχίζουμε με τον Έλληνα, τους Έλληνες, τον ελληνικό λαό. Λένε πολλοί, ότι οι Έλληνες μπροστά στον τούρκικο κίνδυνο, που αμυδρά θίξαμε, δεν είναι έτοιμοι, ούτε αποφασισμένοι να πολεμήσουν για την υπεράσπιση της εθνικής τους ανεξαρτησίας από την τουρκική απειλή. Αυτό διατυμπανίζει και η τουρκική προπαγάνδα, τονίζοντας το αντίθετο για τους Τούρκους. Πιστεύουμε ότι ο ελληνικός λαός θα πολεμήσει, αν του εξηγηθεί ξεκάθαρα, τι θα χάσει από την πραγματοποίηση των τουρκικών σχεδίων.
Μην κρυβόμαστε, οι Έλληνες αυτή τη στιγμή σε γενική εικόνα είναι ένας λαός καταταλαιπωρημένος από τη δεκάχρονη οικονομική, μνημονιακή κρίση και από τη υγειονομική κρίση την τρέχουσα περίοδο. Η οικονομική απόγνωση των Ελλήνων, όταν αυτοί τον Ιούλιο του 1915 σε ουρές μπροστά στα ΑΤΜ των κλειστών τραπεζών έκλαιγαν περιμένοντας να πάρουν 20 ευρώ, υπήρξε γεγονός. Δυστυχώς η κακού τύπου ελληνική δημοσιογραφία αυτά τα πλάνα τα έδωσε και στα τούρκικα ΜΜΕ. Και η τουρκική προπαγάνδα από το μικρότερο κανάλι μέχρι το μεγαλύτερο οργίασε: Να οι Έλληνες δεν αντέχουν ούτε μια μέρα να είναι κλειστές τους οι τράπεζες και κλαίνε για το ευρώ και δεν έχουν δικό τους νόμισμα. Έτσι δε θα έχουν το σθένος να αντιμετωπίσουν τη μεγάλη Τουρκία, ειδικά όταν θα αρχίσουν να πέφτουν και οι βόμβες της…
Aλλά ας αφήσουμε στην άκρη την τούρκικη προπαγάνδα… κι ας αναρωτηθούμε, πώς θα πολεμήσει αυτός ο λαός μας, όταν το δικό μου, το δικό σου παιδί είναι στρατεύσιμο, ή είναι φοιτητής και δεν έχει ιδέα όχι για όπλο, αλλά ούτε για πολεμικές ταινίες, δηλαδή ούτε πώς είναι ο πόλεμος στο χόλιγουντ. Οι σημερινοί κληρωτοί στρατεύσιμοι κάνουν τη στρατιωτική θητεία τους για 9 μήνες – τώρα λένε θα γίνει η θητεία 12 μήνες – 9 μήνες λοιπόν είναι, σα να λέμε, πάνε στο στρατό, σα να πάνε κατασκήνωση. Ποιος θα πολεμήσει εκπαιδευμένος, με ποια σκληρή εκπαίδευση και πού;
Πριν 30 χρόνια – ενθυμούμαστε – κάναμε στρατιωτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά από αεροπλάνα και όλμους, που έβαλαν από μακριά βέβαια και φοράγαμε στολή παραλλαγής, για να μη διακρινόμαστε. Αντιλαμβάνεται κανείς, τι σήμαινε να πέφτει η σφαίρα ή η αληθινή βόμβα δίπλα σου. Σίγουρα αυτό δεν ήταν καθόλου ευχάριστο και προκαλούσε μεγάλο φόβο. Ανάλογες ασκήσεις σήμερα ελαχιστοποιήθηκαν, αν δεν εκλείπουν εντελώς.
Βέβαια αν χρειασθεί να υπερασπίσει τον τόπο του ο Έλληνας, θα πολεμήσει, όπως τόσοι λαοί. Ελπίζουμε βέβαια να μη χρειασθεί να αποδείξουμε το σθένος μας. Γιατί νομίζουμε, πως αυτή τη στιγμή δεν είμαστε καλά προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο και το σημαντικότερο, δεν είμαστε καλά ενημερωμένοι για κάτι τέτοιο. Ακούμε κατά καιρούς, από εδώ κι από κει νεολαίους μας να λένε: «Σιγά μην πολεμήσω εγώ για τα οικονομικά συμφέροντα του καθενός ή για μια βραχονησίδα». Και δυστυχώς μιλούν έτσι, επειδή δεν έχουν συνείδηση, ότι αν χρειασθεί να πολεμήσουν δεν θα το κάνουν παρά μόνο για τα δικά τους συμφέροντα, που ταυτίζονται με την υπεράσπιση της πατρίδας μας κι όχι με εκείνα κάποιων ολιγαρχών ή ξενόδουλων Ελλήνων πολιτικών. Ως προς αυτό όμως είναι ελλιπώς διαπαιδαγωγημένοι, ανεπαρκώς εκπαιδευμένοι.
Και η ένσταση σ’ αυτά: μα οι παππούδες πολέμησαν και τα πολυκατάφεραν. Όμως αυτοί ήταν άλλη γενιά. Αυτοί ήξεραν, πώς να ζήσουν στην ύπαιθρο, πώς να συντηρούνται τρώγοντας χόρτα, να την περνούν με μια κουραμάνα, να αντέχουν και να αντιμετωπίζουν τα κρυοπαγήματα, να ξέρει ο καθένας να σφάζει οικόσιτα ζώα για τη διατροφή του. Σήμερα φτάσαμε, αν σφάξει ένας από εμάς ή ο γιος μας ένα ζώο, ενδέχεται να λιποθυμήσουμε. Φαντασθείτε πολεμώντας να οδηγηθούμε στο να σκοτώσουμε άνθρωπο. Με δυο λόγια ξεμάθαμε να ζούμε μέσα από τη γη. Ως Έλληνες είμαστε σήμερα σε μια δεινή θέση, επειδή δυστυχώς το σύστημα πολυποίκιλων σχέσεων τα τελευταία 30 με 40 χρόνια μας έφερε σε μια κατάσταση ραθυμίας και με δικό μας φταίξιμο. Κι αυτή η κατάσταση αλλάζει στο χρόνο κι όχι με ρυθμό κομπιούτερ.
Η κατάσταση αυτή ραθυμίας έχει ενισχυθεί – νομίζουμε – κι από ένα φοβικό σύνδρομο απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας. Αυτό εδώ και δεκαετίες υπάρχει στο ελληνικό εν γένει πολιτικό σύστημα, αλλά πέρασε και στους Έλληνες ψηφοφόρους των κομμάτων, που είναι το μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης. Οπότε κι ένα αναφαίρετο δικαίωμα της Ελλάδας κατά το Διεθνές Δίκαιο π.χ. την επέκταση των χωρικών της υδάτων σε 12 ν.μ. που μονομερώς το δικαιούται, δεν το πραγματοποιεί, επειδή η Τουρκία απειλεί με πόλεμο. Οι πολιτικές ηγεσίες σ’ αυτή την απειλή ενδίδουν, με την έμμεση πλην σαφή δικαιολογία: ουδείς νουνεχής θέλει πόλεμο. Έτσι όμως η ραθυμία του Έλληνα ενισχύεται και το φρόνημα και η αξιοπρέπειά του κάμπτονται.
Θέλουμε ακόμη να αναφέρουμε και κάποιες φωνές Ελλήνων ακαδημαϊκών, οι οποίες τον σημερνό Έλληνα μάλλον τον μπερδεύουν, αντί να του ανοίγουν τα μάτια του σε σχέση με τα εθνικά μας θέματα. Αυτοί οι ακαδημαϊκοί, όπως π.χ. ο κ. Ροζάκης ή μέλη του ΕΛΙΑΜΕΤ τονίζουν, ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να είναι «μαξιμαλιστική» στην επικοινωνία της με την Τουρκία, να προσπαθήσει να τα βρει με αυτήν κλπ. Έτσι σπέρνουν στο λαό μια διάθεση υποχωρητικότητας, ώστε να δεχθεί μέχρι και μείωση της εθνικής κυριαρχίας. Αυτοί δυστυχώς είναι: «… όντως κόρακες, ενδυμένοι με τα πτερά του παγωνίου …», όπως τους είχε κατονομάσει ο Ανώνυμος συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας.
Και θα κλίσουμε τη μερική σκιαγράφηση συμπεριφορών των Συνελλήνων μας αναφέροντας μια παθογένεια, που ακολουθεί τους τους Έλληνες από την αρχαιότητα με καταστροφικές πάντα γι’ αυτούς συνέπειες. Η παθογένεια αυτή είναι, ότι ως Έλληνες είμαστε "ξερόλες», βαθιά εγωιστές κι ότι έχουμε βαθιά διχόνοια δολερή, όπως το λέει ο μεγάλος μας ποιητής Δ. Σολωμός. Η διχόνοια ιδιαίτερα σε μας τους Έλληνες στην ιστορία μας δείχνει στατιστικά, ότι δεν πολεμάται. Αναρωτιέται κάποιος μπορεί να καταπολεμηθεί; Απαντούμε ότι θα μπορούσε, αν βασιστούμε σε κάποιες δομές, για να καταπολεμηθεί αυτή η παθογένεια. Πρωτίστως να αυξήσουμε τη δομή της εκπαίδευσης ή της μόρφωσης Βέβαια όχι την εκπαίδευση ή τη μόρφωση, που έχουμε πια οι περισσότεροι απ’ ότι οι παππούδες, που ήταν αγράμματοι – σήμερα υπάρχει μόρφωση – αλλά να αναχθεί αυτή σε παιδεία, που η παιδεία έχει να κάνει με την ελάττωση του εγώ. Κι όταν ελαττώνεται το εγώ, επειδή είσαι μορφωμένος, ή εκπαιδευμένος, άρα έχεις παιδεία, μπορείς να ενωθείς. Και μπορείς να ενωθείς κι σ’ ένα πολιτικό σύστημα – σ’ αυτό βάζουμε μέσα και την οικονομία, τις δομές, τα πάντα – που σε ενώνει κι είναι σύμμαχος και αρωγός στο συνυπεύθυνο πολίτη κι όχι τον υπήκοο : (υπό + ακούω) και που ο Έλληνας καλώς ή κακώς το έχει δείξει στο διάβα της ιστορίας του, ότι είναι λαός της κοινότητας. Είτε η κοινότητα λεγόταν Πόλις- κράτος στη αρχαιότητα, είτε λεγόταν κοινότητα στο Βυζάντιο ή στην Οθωμανική αυτοκρατορία, είτε λεγόταν κοινότητα μέχρι προ τινος πριν τον Ι. Καποδίστρια και στο σύστημα, που ήθελε να φτιάξει, πριν δολοφονηθεί. Δυστυχώς αυτό δεν συνέβη, κυριάρχησε η κομματοκρατία, που υπήρξε η μεταμόρφωση του κοτσαμπασισμού σε κοινοβουλευτισμό, που όμως μέχρι σήμερα δεν είναι κοινοβουλευτισμός, αλλά εκλόγιμη μοναρχία .
Κατερίνη 20/2/2021
* Ο Γιώργος Βαζάκας είναι μέλος του ΕΠΑΜ (Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο)
