τα οποία θεωρούμε ότι θα είχαν αποφευχθεί ή τουλάχιστον μειωθεί, με την κατάλληλη ενημέρωση των μαθητών.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
• τα δύο πρόσφατα θανατηφόρα περιστατικά στην Λάρισα μέσα σε ένα μήνα (14 Οκτώβρη και 9 Νοέμβρη 2017) με θύματα δύο ανηλίκους μαθητές (15 και 10 χρονών).
• Τον θάνατο πέντε ανηλίκων μαθητών τα τελευταία εφτά χρόνια, οι οποίοι ανέβηκαν σε σταθμευμένα βαγόνια και υπέστησαν ηλεκτροπληξία από τις εναέριες γραμμές ηλεκτροκίνησης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Σκοπός του προγράμματος : είναι η ενημέρωση μαθητών Δημοτικού (Δ, Ε και ΣΤ τάξης), Γυμνασίου και Λυκείου και του αντίστοιχου εκπαιδευτικού προσωπικού, σε θέματα ασφαλούς συμβίωσης με το σιδηροδρομικό δίκτυο που διασχίζει τις περιοχές κατοικίας τους, με σκοπό την αποτροπή επανάληψης συνήθων ατυχημάτων στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Τόπος διεξαγωγής του προγράμματος: σε χώρους σχολείων Δημοτικών, Γυμνάσιών και Λυκείων, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που γειτονεύουν με το σιδηροδρομικό δίκτυο. Οι προτεινόμενες περιοχές για την υλοποίηση του προγράμματος είναι οι κάτωθι:
• Σε ολόκληρη την Αττική που διαθέτει Σιδηρόδρομο αλλά και Προαστιακό
• Στην Θεσσαλονίκη
• Στην Λάρισα όπου προσφάτως (Οκτώβριος 2017) συνέβησαν δύο θανατηφόρα ατυχήματα με μαθητές.
• Κατόπιν σε άλλες πόλεις από τις οποίες διέρχεται σιδηρόδρομος όπως Πάτρα (προαστιακός),Θήβα , Λειβαδιά, Λαμία, Βόλος κλπ
Διάρκεια ενημέρωσης: μία διδακτική ώρα (περίπου 40 λεπτά) μαζί με τις ερωτήσεις των μαθητών.
Ομάδα υλοποίησης και τρόπος παρουσιάσεων: από ομάδα έμπειρων μηχανικών της ΡΑΣ και του ΟΣΕ (Κ. Καπετανίδης, Σ. Αυδής και Ν. Κόνδυλας οι οποίοι πήραν ειδική άδεια από το Υπ. Παιδείας) με παρουσίαση οπτιακουστικού υλικού μέσω φορητού υπολογιστή και βιντεοπροβολέα. Τον ανωτέρω εξοπλισμό εφόσον δεν υπάρχει στα σχολεία θα προσκομίζεται από τα στελέχη της ΡΑΣ και ΟΣΕ. Παράλληλα θα διανέμονται ενημερωτικά τετράδια (ειδικά σχεδιασμένα για μαθητές) στα οποία γίνεται αναλυτική αναφορά στους κινδύνους που εγκυμονούν στο σιδηροδρομικό δίκτυο καθώς και τρόποι αποφυγής τους. Μετά την παρουσίαση οι μαθητές θα μπορούν να υποβάλουν ερωτήσεις.
Περιεχόμενο παρουσίασης
• Ενημέρωση για το Σιδηρόδρομο δίκτυο στην Ελλάδα
• Σημεία στα οποία εντοπίζονται τα περισσότερα ατυχήματα
o Σε Ισόπεδες Διαβάσεις φυλασσόμενες ή μη φυλασσόμενες
o Ηλεκτροκίνηση
o Ακινητοποιημένα ή σταθμευμένο τροχαίο υλικό
o Σιδηροδρομικοί σταθμοί και εγκαταστάσεις.
o Κατά μήκος σιδηροδρομικής γραμμής
• Παρουσίαση τρόπων πρόληψης/ αποφυγής παρόμοιων ατυχημάτων
• Ενημέρωση για την ασφαλή καθημερινή συμβίωση με το Σιδηροδρομικό Δίκτυο
• Παρουσίαση βίντεο που έχουν φτιαχτεί από σιδηροδρομικούς οργανισμούς για την παρουσίαση κινδύνων στο δίκτυο
• Ερωτήσεις μαθητών σε σχέση με την παρουσίαση και απαντήσεις
• Διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων για τους κινδύνους ηλεκτροκίνησης
Υλοποίηση προγράμματος
Το πρόγραμμα εγκρίθηκε από το Υπουργείο Παιδείας για την Σχολική χρονιά2018-2019 στις 6-11-2018. Οι παρουσιάσεις άρχισαν από τον Νομό Λάρισας τον Δεκέμβρη 2018 και από το 2019 επεκτάθηκαν σε περιοχές της Αττικής και τον Μάιο 2019 στον νομό Πέλλας (Έδεσσα) . Έως το τέλος της Σχολικής χρονιάς 2018- 2019 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 125 παρουσιάσεις σε 72 σχολεία σε περίπου 10.300 μαθητές.
Για το επόμενο Σχολικό έτος 2019-2020 κατόπιν σχετικού αιτήματος της ΡΑΣ/ΟΣΕ δόθηκε ήδη η έγκριση (Φ2.1/ΕΧ/82656/Δ7-20-5-2019) για τις παρουσιάσεις από το Υπουργείο Παιδείας. Για το επόμενο Σχολικό έτος προγραμματίζεται οι παρουσιάσεις να επεκταθούν και σε άλλους νομούς όπως Αχαΐας , Πιερίας και Θεσσαλονίκης.
Το πρόγραμμα έλαβε πολύ καλές κριτικές στα σχολεία όπου παρουσιάστηκε ενώ τιμήθηκε και από την Διεθνή Ένωση Σιδηροδρόμων (UIC) κατά την διάρκεια του European Level Crossing Forum (ELCF) στο Παρίσι στις 26/3/2019.
Επίσης παρουσιάστηκε και στην Ημερίδα με θέμα την ασφάλεια στους σιδηροδρόμους που διοργανώθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων και ΡΑΣ στην Αθηνά στις 4/4/2029.
Όφελος από την υλοποίηση του προγράμματος :
• Επίδειξη Κοινωνική ευθύνης από την ΡΑΣ και ΟΣΕ στους μαθητές των σχολείων και γενικά στην Ελληνική κοινωνία.
• Πρόληψη ατυχημάτων και αποφυγή απώλειας ανθρώπινων ζωών, ειδικά όταν μιλάμε για ζωές ανηλίκων.
• Ευαισθητοποίηση στο συγκεκριμένο θέμα μαθητών, εκπαιδευτικών και εμμέσως των γονέων.
• Προσφορά πολύτιμης γνώσης σε μαθητές και εκπαιδευτικούς.
• Προβολή Ελληνικού Σιδηροδρόμου σαν μέσο μεταφοράς.
• Προβολή του ρόλου της ΡΑΣ και ΟΣΕ σε θέματα σιδηροδρομικής ασφάλειας.
Α) Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση του προγράμματος σε μαθητές/τριες:
1. Η συμμετοχή των σχολείων στο εν λόγω πρόγραμμα να είναι προαιρετική και δωρεάν για τους/τις μαθητές/τριες και να πραγματοποιείται με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων και τη σύμφωνη γνώμη του/της Διευθυντή/ντριας ή του/της Προϊσταμένου/ης της σχολικής μονάδας.
2. Πριν την επίσκεψη στα σχολεία να έχει προηγηθεί συνεννόηση με τη Διεύθυνση του σχολείου και το διδακτικό προσωπικό, ώστε να μην παρακωλύεται η ομαλή λειτουργία των σχολείων.
3. Να έχει προηγηθεί ενημέρωση των γονέων/κηδεμόνων των μαθητών/τριών σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο πρόγραμμα και να έχει εξασφαλιστεί η ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση αυτών, έχοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των παιδιών τους δεν είναι υποχρεωτική.
4. Πριν την υλοποίηση του προγράμματος να προηγηθεί ενημέρωση (α) των Συντονιστών/στριών Εκπαιδευτικού Έργου των οικείων ΠΕ.Κ.Ε.Σ, καθώς και (β) των Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (Κ.Ε.Α.).
5. Το πρόγραμμα να υλοποιείται αποκλειστικά από τα στελέχη της ΡΑΣ και του ΟΣΕ: κ. Κώστα Καπετανίδη (στέλεχος ΡΑΣ), κ. Στέφανο Αυδή (στέλεχος ΡΑΣ) και κ. Νίκο Κόνδυλα (στέλεχος ΟΣΕ).
6. Κατά την υλοποίηση του προγράμματος να είναι εξασφαλισμένη η προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών/τριών βάσει της ελληνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (ν. 2472/1997, ν.4139/2013, Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679, Οδηγία 2002/58/ΕΚ και Οδηγία 2009/136/ΕΚ).
7. Να μην επιτραπεί σε καμία περίπτωση η φωτογράφιση, η βιντεοσκόπηση και η μαγνητοφώνηση των μαθητών/τριών.
8. Κατά την υλοποίηση του Προγράμματος να μην επιτραπεί η διάθεση ή η προβολή οποιουδήποτε υλικού το οποίο δεν είναι εγκεκριμένο από το ΥΠ.Π.Ε.Θ. για το τρέχον σχολικό έτος.
9. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα να είναι απαλλαγμένο από κάθε στοιχείο διαφήμισης και εμπορικής προώθησης, συμπεριλαμβανομένων και των αναφορών σε τυχόν χορηγούς του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού προγράμματος.
10. Να γίνονται οι απαραίτητες επιμέρους προσαρμογές ανάλογα με την ηλικία και το μαθησιακό επίπεδο των μαθητών/τριών.
11. Το πρόγραμμα να υλοποιείται εντός ωρολογίου προγράμματος και σχολικού πλαισίου, με την παρουσία του/της εκπαιδευτικού της τάξης και να μην υπερβαίνει τη μία (1) διδακτική ώρα.
Β) Σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό υλικό:
1. Το εν λόγω υλικό να είναι συμβατό με την ηλικία των μαθητών/τριών και, ως εκ τούτου, να εξαιρεθούν τα βίντεο στις διαφάνειες 6, 10, 13, 25 και 26 όσον αφορά τους/τις μαθητές/τριες του Δημοτικού Σχολείου, καθώς και τα βίντεο στις διαφάνειες 10, 12, 15, 16 και 25 όσον αφορά τους/τις μαθητές/τριες δημοτικούγυμνασίου-λυκείου.
2. Να μην πραγματοποιηθεί μελλοντική εμπορική διάθεση του εκπαιδευτικού υλικού με την αναφορά της συγκεκριμένης έγκρισης του ΥΠ.Π.Ε.Θ.
3. Κατά τη χρήση του εκπαιδευτικού υλικού να μην επιτραπεί η διάθεση και η προβολή οποιουδήποτε υλικού το οποίο αφορά έμμεση ή άμεση διαφήμιση παροχής υπηρεσιών ατόμων/φορέων ή δεν είναι εγκεκριμένο από το ΥΠ.Π.Ε.Θ. για το τρέχον σχολικό έτος.
• τα δύο πρόσφατα θανατηφόρα περιστατικά στην Λάρισα μέσα σε ένα μήνα (14 Οκτώβρη και 9 Νοέμβρη 2017) με θύματα δύο ανηλίκους μαθητές (15 και 10 χρονών).
• Τον θάνατο πέντε ανηλίκων μαθητών τα τελευταία εφτά χρόνια, οι οποίοι ανέβηκαν σε σταθμευμένα βαγόνια και υπέστησαν ηλεκτροπληξία από τις εναέριες γραμμές ηλεκτροκίνησης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Σκοπός του προγράμματος : είναι η ενημέρωση μαθητών Δημοτικού (Δ, Ε και ΣΤ τάξης), Γυμνασίου και Λυκείου και του αντίστοιχου εκπαιδευτικού προσωπικού, σε θέματα ασφαλούς συμβίωσης με το σιδηροδρομικό δίκτυο που διασχίζει τις περιοχές κατοικίας τους, με σκοπό την αποτροπή επανάληψης συνήθων ατυχημάτων στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Τόπος διεξαγωγής του προγράμματος: σε χώρους σχολείων Δημοτικών, Γυμνάσιών και Λυκείων, τα οποία βρίσκονται σε περιοχές που γειτονεύουν με το σιδηροδρομικό δίκτυο. Οι προτεινόμενες περιοχές για την υλοποίηση του προγράμματος είναι οι κάτωθι:
• Σε ολόκληρη την Αττική που διαθέτει Σιδηρόδρομο αλλά και Προαστιακό
• Στην Θεσσαλονίκη
• Στην Λάρισα όπου προσφάτως (Οκτώβριος 2017) συνέβησαν δύο θανατηφόρα ατυχήματα με μαθητές.
• Κατόπιν σε άλλες πόλεις από τις οποίες διέρχεται σιδηρόδρομος όπως Πάτρα (προαστιακός),Θήβα , Λειβαδιά, Λαμία, Βόλος κλπ
Διάρκεια ενημέρωσης: μία διδακτική ώρα (περίπου 40 λεπτά) μαζί με τις ερωτήσεις των μαθητών.
Ομάδα υλοποίησης και τρόπος παρουσιάσεων: από ομάδα έμπειρων μηχανικών της ΡΑΣ και του ΟΣΕ (Κ. Καπετανίδης, Σ. Αυδής και Ν. Κόνδυλας οι οποίοι πήραν ειδική άδεια από το Υπ. Παιδείας) με παρουσίαση οπτιακουστικού υλικού μέσω φορητού υπολογιστή και βιντεοπροβολέα. Τον ανωτέρω εξοπλισμό εφόσον δεν υπάρχει στα σχολεία θα προσκομίζεται από τα στελέχη της ΡΑΣ και ΟΣΕ. Παράλληλα θα διανέμονται ενημερωτικά τετράδια (ειδικά σχεδιασμένα για μαθητές) στα οποία γίνεται αναλυτική αναφορά στους κινδύνους που εγκυμονούν στο σιδηροδρομικό δίκτυο καθώς και τρόποι αποφυγής τους. Μετά την παρουσίαση οι μαθητές θα μπορούν να υποβάλουν ερωτήσεις.
Περιεχόμενο παρουσίασης
• Ενημέρωση για το Σιδηρόδρομο δίκτυο στην Ελλάδα
• Σημεία στα οποία εντοπίζονται τα περισσότερα ατυχήματα
o Σε Ισόπεδες Διαβάσεις φυλασσόμενες ή μη φυλασσόμενες
o Ηλεκτροκίνηση
o Ακινητοποιημένα ή σταθμευμένο τροχαίο υλικό
o Σιδηροδρομικοί σταθμοί και εγκαταστάσεις.
o Κατά μήκος σιδηροδρομικής γραμμής
• Παρουσίαση τρόπων πρόληψης/ αποφυγής παρόμοιων ατυχημάτων
• Ενημέρωση για την ασφαλή καθημερινή συμβίωση με το Σιδηροδρομικό Δίκτυο
• Παρουσίαση βίντεο που έχουν φτιαχτεί από σιδηροδρομικούς οργανισμούς για την παρουσίαση κινδύνων στο δίκτυο
• Ερωτήσεις μαθητών σε σχέση με την παρουσίαση και απαντήσεις
• Διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων για τους κινδύνους ηλεκτροκίνησης
Υλοποίηση προγράμματος
Το πρόγραμμα εγκρίθηκε από το Υπουργείο Παιδείας για την Σχολική χρονιά2018-2019 στις 6-11-2018. Οι παρουσιάσεις άρχισαν από τον Νομό Λάρισας τον Δεκέμβρη 2018 και από το 2019 επεκτάθηκαν σε περιοχές της Αττικής και τον Μάιο 2019 στον νομό Πέλλας (Έδεσσα) . Έως το τέλος της Σχολικής χρονιάς 2018- 2019 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 125 παρουσιάσεις σε 72 σχολεία σε περίπου 10.300 μαθητές.
Για το επόμενο Σχολικό έτος 2019-2020 κατόπιν σχετικού αιτήματος της ΡΑΣ/ΟΣΕ δόθηκε ήδη η έγκριση (Φ2.1/ΕΧ/82656/Δ7-20-5-2019) για τις παρουσιάσεις από το Υπουργείο Παιδείας. Για το επόμενο Σχολικό έτος προγραμματίζεται οι παρουσιάσεις να επεκταθούν και σε άλλους νομούς όπως Αχαΐας , Πιερίας και Θεσσαλονίκης.
Το πρόγραμμα έλαβε πολύ καλές κριτικές στα σχολεία όπου παρουσιάστηκε ενώ τιμήθηκε και από την Διεθνή Ένωση Σιδηροδρόμων (UIC) κατά την διάρκεια του European Level Crossing Forum (ELCF) στο Παρίσι στις 26/3/2019.
Επίσης παρουσιάστηκε και στην Ημερίδα με θέμα την ασφάλεια στους σιδηροδρόμους που διοργανώθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων και ΡΑΣ στην Αθηνά στις 4/4/2029.
Όφελος από την υλοποίηση του προγράμματος :
• Επίδειξη Κοινωνική ευθύνης από την ΡΑΣ και ΟΣΕ στους μαθητές των σχολείων και γενικά στην Ελληνική κοινωνία.
• Πρόληψη ατυχημάτων και αποφυγή απώλειας ανθρώπινων ζωών, ειδικά όταν μιλάμε για ζωές ανηλίκων.
• Ευαισθητοποίηση στο συγκεκριμένο θέμα μαθητών, εκπαιδευτικών και εμμέσως των γονέων.
• Προσφορά πολύτιμης γνώσης σε μαθητές και εκπαιδευτικούς.
• Προβολή Ελληνικού Σιδηροδρόμου σαν μέσο μεταφοράς.
• Προβολή του ρόλου της ΡΑΣ και ΟΣΕ σε θέματα σιδηροδρομικής ασφάλειας.
Α) Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση του προγράμματος σε μαθητές/τριες:
1. Η συμμετοχή των σχολείων στο εν λόγω πρόγραμμα να είναι προαιρετική και δωρεάν για τους/τις μαθητές/τριες και να πραγματοποιείται με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων και τη σύμφωνη γνώμη του/της Διευθυντή/ντριας ή του/της Προϊσταμένου/ης της σχολικής μονάδας.
2. Πριν την επίσκεψη στα σχολεία να έχει προηγηθεί συνεννόηση με τη Διεύθυνση του σχολείου και το διδακτικό προσωπικό, ώστε να μην παρακωλύεται η ομαλή λειτουργία των σχολείων.
3. Να έχει προηγηθεί ενημέρωση των γονέων/κηδεμόνων των μαθητών/τριών σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο πρόγραμμα και να έχει εξασφαλιστεί η ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση αυτών, έχοντας υπόψη ότι η συμμετοχή των παιδιών τους δεν είναι υποχρεωτική.
4. Πριν την υλοποίηση του προγράμματος να προηγηθεί ενημέρωση (α) των Συντονιστών/στριών Εκπαιδευτικού Έργου των οικείων ΠΕ.Κ.Ε.Σ, καθώς και (β) των Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (Κ.Ε.Α.).
5. Το πρόγραμμα να υλοποιείται αποκλειστικά από τα στελέχη της ΡΑΣ και του ΟΣΕ: κ. Κώστα Καπετανίδη (στέλεχος ΡΑΣ), κ. Στέφανο Αυδή (στέλεχος ΡΑΣ) και κ. Νίκο Κόνδυλα (στέλεχος ΟΣΕ).
6. Κατά την υλοποίηση του προγράμματος να είναι εξασφαλισμένη η προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών/τριών βάσει της ελληνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (ν. 2472/1997, ν.4139/2013, Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679, Οδηγία 2002/58/ΕΚ και Οδηγία 2009/136/ΕΚ).
7. Να μην επιτραπεί σε καμία περίπτωση η φωτογράφιση, η βιντεοσκόπηση και η μαγνητοφώνηση των μαθητών/τριών.
8. Κατά την υλοποίηση του Προγράμματος να μην επιτραπεί η διάθεση ή η προβολή οποιουδήποτε υλικού το οποίο δεν είναι εγκεκριμένο από το ΥΠ.Π.Ε.Θ. για το τρέχον σχολικό έτος.
9. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα να είναι απαλλαγμένο από κάθε στοιχείο διαφήμισης και εμπορικής προώθησης, συμπεριλαμβανομένων και των αναφορών σε τυχόν χορηγούς του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού προγράμματος.
10. Να γίνονται οι απαραίτητες επιμέρους προσαρμογές ανάλογα με την ηλικία και το μαθησιακό επίπεδο των μαθητών/τριών.
11. Το πρόγραμμα να υλοποιείται εντός ωρολογίου προγράμματος και σχολικού πλαισίου, με την παρουσία του/της εκπαιδευτικού της τάξης και να μην υπερβαίνει τη μία (1) διδακτική ώρα.
Β) Σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό υλικό:
1. Το εν λόγω υλικό να είναι συμβατό με την ηλικία των μαθητών/τριών και, ως εκ τούτου, να εξαιρεθούν τα βίντεο στις διαφάνειες 6, 10, 13, 25 και 26 όσον αφορά τους/τις μαθητές/τριες του Δημοτικού Σχολείου, καθώς και τα βίντεο στις διαφάνειες 10, 12, 15, 16 και 25 όσον αφορά τους/τις μαθητές/τριες δημοτικούγυμνασίου-λυκείου.
2. Να μην πραγματοποιηθεί μελλοντική εμπορική διάθεση του εκπαιδευτικού υλικού με την αναφορά της συγκεκριμένης έγκρισης του ΥΠ.Π.Ε.Θ.
3. Κατά τη χρήση του εκπαιδευτικού υλικού να μην επιτραπεί η διάθεση και η προβολή οποιουδήποτε υλικού το οποίο αφορά έμμεση ή άμεση διαφήμιση παροχής υπηρεσιών ατόμων/φορέων ή δεν είναι εγκεκριμένο από το ΥΠ.Π.Ε.Θ. για το τρέχον σχολικό έτος.
