*Του Νικόλαου Ναχόπουλου.Άπιστος Θωμάς. Χαρακτηρίζουμε έτσι κάθε δύσπιστο άνθρωπο. Η φράση προέρχεται από το περιστατικό εκείνο, όπου ο Θωμάς, ένας από τους δώδεκα αποστόλους, όταν πληροφορήθηκε το γεγονός της αναστάσεως του Ιησού, δεν το πίστεψε και ζήτησε γι αυτό χειροπιαστές αποδείξεις.
Επί τον τύπον των ήλων. Λόγια που είπε ο απόστολος Θωμάς μη πιστεύοντας την είδηση της Ανάστασης του Ιησού, «εάν μη ίδω εάν ταις χερσίν αυτού τον τύπον των ήλων, και βάλω τον δάκτυλόν μου εις τον τύπον των ήλων και βάλω την χείρα μου εις την πλευράν αυτού, ου μη πιστεύσω». (Ιω., Κ. 25).
Άφαντος εγένετο. Τα λόγια αυτά προέρχονται από το χωρίο της Καινής Διαθήκης, που περιγράφει τη συνάντηση του Ιησού με δυο από τους μαθητές του, μετά την Ανάσταση, στην προς Εμμαούς πορεία τους. Μετά το τέλος της διαδρομής ο Κύριος έγινε άφαντος. (Λουκά, ΚΔ. 31).
Ζωή χαρισάμενη. Φράση που προέρχεται από το αναστάσιμο απολυτίκιο: «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος». Λέγεται για κάποιον που περνάει πολύ καλά, ζωή ευτυχισμένη. Πχ. «Αυτός περνάει ζωή χαρισάμενη».
Κεκλεισμένων των θυρών. Η φράση αυτή αναφέρεται στη συνάντηση του Ιησού με τους μαθητές του, μετά την Ανάσταση, σε κάποιο σπίτι, που έγινε εμπιστευτικά, με κλειστές τις πόρτες, εξ αιτίας του φόβου των Ιουδαίων. (Ιω., Κ. 19).
Μη μου άπτου. (Μη με αγγίζεις). Φράση που είπε ο Κύριος στη Μαρία, μετά την Ανάσταση, μόλις αυτή κατάλαβε ποιος ήταν και προσπάθησε ν’ αγγίξει από σεβασμό τα πόδια του. Ο Χριστός, μετά την Ανάστασή του, δεν ήταν θεάνθρωπος αλλά Θεός κι έτσι δεν ήταν δυνατό να τον αγγίξει πια άνθρωπος. Λέγεται η φράση σήμερα για κάτι που είναι πολύ ευαίσθητο και δε δέχεται ούτε άγγιγμα. Πολλές φορές λέγετε και με ειρωνική σημασία Πχ. «Αυτή η γυναίκα είναι μη μου άπτου». (Ιω., Κ. 17).
Ο θάνατός σου η ζωή μου. Φράση από στιχηρό εσπερινού με την οποία εννοείται η αιώνια ζωή που χάρισε ο Ιησούς στους ανθρώπους με τη σταυρική του θυσία και το θάνατό του. Λέγεται πολλές φορές με παρερμηνευμένη σημασία, όταν θέλουμε να εννοήσουμε ότι η καταστροφή ή ο θάνατος κάποιου θα αποδειχθεί σωτηρία για άλλον. Πχ. «Στον πόλεμο είναι νόμος: ο θάνατός σου η ζωή μου».
Οι παροικούντες εν Ιερουσαλήμ. Μετά την Ανάσταση εμφανίστηκε ο Ιησούς σε δυο από τους μαθητές του, χωρίς να τον γνωρίσουν και περπατώντας προς τους Εμμαούς (πόλη της Ιουδαίας) συζητούσαν για τα όσα θαυμαστά και μεγάλα είχαν συμβεί τις μέρες εκείνες στα Ιεροσόλυμα. Ο Ιησούς προσποιήθηκε ότι δεν γνώριζε τα όσα άκουγε. Τότε με θαυμασμό ο ένας από τους μαθητές του, ο Κλεόπας, του είπε: εσύ διαμένεις στην Ιερουσαλήμ και δεν γνωρίζεις τα όσα έγιναν αυτές τις μέρες; τη φράση αυτή τη χρησιμοποιούμε για δηλώσουμε αδικαιολόγητη ή προσποιητή άγνοια. Πχ. «Αυτά να τα’ ακούν οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ». (Λουκά, ΚΔ. 18).
Όποιος πρόλαβε τον Κύριον είδε. Η Μαρία Μαγδαληνή, όταν πήγε πρώτη στον τάφο του Ιησού, «εώρακε τον Κύριον». Σε συμφυρμό με τον ύμνο του Πάσχα «Προλαβούσαι τον όρθρον αι περί Μαριάμ», πλάστηκε η φράση «όποιος πρόλαβε τον Κύριον είδε», για κάτι που δεν επαρκεί για όλους.
*Οι φράσεις προέρχονται από το βιβλίο του Νίκου Ναχόπουλου: Παροιμιακές φράσεις από το λόγο και τη ζωή της εκκλησίας, γλώσσα είναι και κυλάει. Εικονογράφηση: Σωτήρης Παναηλίδης Εκδόσεις Λυδία, 2004, Θεσσαλονίκη.
