Χτισμένο το 1687 από τους Βενετούς, πέρασε στην τουρκοκρατία στα χέρια των Τούρκων, μέχρι που ο ήρωας του 1821, ο Στάικος Σταϊκόπουλος (1799 - 21 Φεβρουαρίου 1835), μετά από πολιορκία μαζί με 400 άντρες κατέλαβε το κάστρο του Παλαμηδίου και ελευθέρωσε την πόλη του Ναυπλίου (29 Νοεμβρίου 1822).
Την νύχτα της 29ης προς 30η Νοεμβρίου ο Στάικος Σταϊκόπουλος αφού έμαθε την αδυναμία των υπερασπιστών του Παλαμηδίου, διεξήγαγε με 400 άνδρες μια τολμηρή καταδρομική αιφνιδιαστική ενέργεια, ανεβαίνοντας στους προμαχώνες του απόκρημνου κάστρου με σκαλωσιές. Τα ξημερώματα την γιορτής του Αγίου Ανδρέα αντήχησαν κανονιοβολισμοί και πυροβολισμοί από το Παλαμήδι, οι Έλληνες ύψωσαν την ελληνική σημαία πανηγυρίζοντας με ιαχές.
Όπως συνέβαινε σχεδόν πάντα στην ιστορία της πατρίδας μας, ο ήρωας Στάικος Σταϊκόπουλος... φυλακίστηκε! Το «έγκλημα» του ήταν ότι πήρε το μέρος του Αρχιστράτηγου και Γέρου του Μοριά του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη! Όπως όλοι οι μεγάλοι Έλληνες, ο Στάικος Σταϊκόπουλος πέθανε πάμφτωχος. Απεβίωσε στις 21 Φεβρουαρίου του 1835, ημέρα αποφυλάκισης του, στις φυλακές Λεονάρδου στο Ναύπλιο από τα τραύματα και τις κακουχίες του πολέμου και ενταφιάστηκε στο παλαιό νεκροταφείο της πόλης.
Εκτός από την εμπειρία της ανάβασης (θα αναφερθούμε παρακάτω), την επιβλητικότητα του κάστρου που δεσπόζει πάνω από την ιστορική πόλη του Ναυπλίου με την υπέροχη θέα, αυτό που κάνει απαραίτητη την επίσκεψη στο Παλαμήδι, είναι η επίσκεψη στο κελί που οι... Έλληνες φυλάκισαν τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.
Οι "γραφιάδες" και οι "εραστές" της εξουσίας, με ψευδής κατηγορίες δίκασαν τον Γέρο του Μοριά και τον καταδίκασαν σε θάνατο! Μετά όμως από την κατακραυγή του κόσμου, η ποινή άλλαξε σε 20 χρόνια φυλάκιση και το 1835 αποφυλακίστηκε με διαταγή του Βασιλιά Όθωνα.
Στην πολύκροτη δίκη, το μέρος της αλήθειας και της δικαιοσύνης πήραν οι δύο από τους πέντε δικαστές, ο Αθανάσιος-Αναστάσιος Πολυζωίδης ο οποίος ήταν και πρόεδρος της δίκης και ο Γεώργιος Τερτσέτης.
Ο Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε στο Παλαμήδι, σε ένα κελί χωρίς παράθυρα, χωρίς φως, στο οποίο μπαίνεις σκυφτός για να χωρέσεις, μέσα σε κοτρόνες και άθλιες συνθήκες διαβίωσης.
Η ανάβαση στο Παλαμήδι
Ο θρύλος αναφέρει ότι τα σκαλοπάτια που χρειάζεται να ανέβεις για να μπεις στο κάστρο-φρούριο του Παλαμηδίου είναι 999. Αρκετοί υποστηρίζουν ότι είναι 855, 870, 900, 950 και όχι 999. Το σίγουρο είναι ότι ο καθένας θα σας δώσει από ένα διαφορετικό αριθμό αναλόγως την εμπειρία του. Είναι δύσκολο να τα μετρήσεις, κάποια στιγμή από την κούραση, από τις στάσεις για να απολαύσεις την θέα, να πιεις λίγο νερό, χάνεις το μέτρημα. Ε... δεν κατεβαίνεις να ξαναρχίσεις το μέτρημα! Εμείς συγκλίνουμε ότι τα σκαλοπάτια, μαζί με αυτά που δεν υπάρχουν πλέον και με τα πλατύσκαλα, ξεπερνούν τα 1000, αν μάλιστα προσθέσουμε και κάποιες χωμάτινες διαδρομές μέχρι να φθάσεις στην είσοδο του Παλαμηδίου η διαδρομή είναι μεγαλύτερη. Αυτό που δεν αμφισβητείται είναι ότι πρόκειται για μία επίπονη ανάβαση και δυσκολότερη κατάβαση. Υπάρχει βέβαια και η επιλογή να πας στο Παλαμήδι με αυτοκίνητο, αλλά αν είστε σε καλή φυσική κατάσταση και δεν έχετε προβλήματα υγείας, σας συνιστούμε ανεπιφύλακτα τα σκαλοπάτια!
Και η θέα απίστευτη
Όπως είπαμε παραπάνω η ανάβαση και η κατάβαση δεν είναι εύκολη. Χρειάζεται μια μικρή προετοιμασία. Αποφύγετε να πάτε σε ζεστές ώρες, προτιμήστε νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα και πάρτε μαζί σας καπέλο και νερό. Αν υποφέρετε από υψοφοβία-ακροφοβία προτιμήστε το αυτοκίνητο. Δυστυχώς στην αρχή των σκαλοπατιών δεν υπάρχει κάποια πινακίδα που να ενημερώνει τον επισκέπτη για το τι θα συναντήσει κατά την ανάβαση του, υπάρχουν πολλά σκαλοπάτια στα οποία δεν μπορείς να στηριχτείς από κάπου, έστω σε ένα καγκελάκι. Τα σκαλοπάτια στο σύνολο τους είναι σε αρκετά καλή κατάσταση, υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις. Θα θέλαμε να υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες κατά την διαδρομή της ανάβασης, μία βρυσούλα, κάποιος φύλακας που να μεριμνά για την ασφαλή ανάβαση των επισκεπτών-τουριστών ώστε να επέμβει σε περίπτωση που κάποιος χρειαστεί πρώτες βοήθειες.
Με το που φτάνεις πάνω, συναντάς το... ταμείο
Υπάρχουν βέβαια εκπτώσεις για κάποιες κατηγορίες συνανθρώπων μας, αλλά θα προτιμούσαμε για το σύνολο των ντόπιων "ιθαγενών" της πατρίδας μας, η είσοδος να είναι δωρεάν. Προχωρώντας εντός, συναντάμε έναν ψύκτη με το νερό να μυρίζει λίγο άσχημα. Κυλικείο για να αγοράσεις νερό ή κάτι να φας δεν υπάρχει. Οι χώροι εντός του κάστρου είναι καλοδιατηρημένοι, αλλά εκτός από το κελί του Κολοκοτρώνη (στο οποίο δεν υπάρχει καμία πληροφορία), δεν βρήκαμε κάτι που να ενημερώνει τους επισκέπτες για την ιστορία του. Θα μπορούσαν να υπάρχουν πληροφορίες είτε σε γραπτή είτε σε ηλεκτρονική μορφή, κάποιοι πίνακες, παραστάσεις, ομοιώματα, εκθέσεις, κ.α.
Συνοψίζοντας, η επίσκεψη στο Παλαμήδι αποτελεί μία όμορφη εμπειρία που θα πρέπει να βιώσετε και όσοι και όσες δεν το έχετε επισκεφτεί να το βάλετε στο πρόγραμμά σας. Την κούραση από την ανάβαση και την κατάβαση, αποζημιώνει στο μέγιστο η θέα και το ίδιο το κάστρο.
