Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2023

Εισαγωγή στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια απλή, αλλά ουσιαστική περιγραφή των γεγονότων – Τα αίτια – Η αφορμή – Η έκρηξη του πολέμου. (Β΄ ΜΕΡΟΣ)

Διαβάστε μια απλή, αλλά ουσιαστική περιγραφή των γεγονότων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από το βιβλίο του Συνταγματάρχη Ε.Α. Γεώργιου Βαρδάκα, " Η Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο".

Ο τρόπος που παρουσιάζονται τα ιστορικά γεγονότα από τον συγγραφέα μπορούν να αποτελέσουν ένα σημαντικό βοήθημα για τους μαθητές-τριες που διδάσκονται το μάθημα της Ιστορίας στα σχολεία μας.

Απλά, κατανοητά, περιεκτικά και ουσιαστικά, χωρίς να μπερδεύει και να κουράζει η εισαγωγή του βιβλίου μας κάνει να αναρωτιόμαστε γιατί δεν είναι έτσι τα σχολικά βιβλία μας...

Στην "ΑΛΗΘΕΙΑ" θα σας παρουσιάσουμε τα όσα περιγράφει στην εισαγωγή του για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο συγγραφέας Συνταγματάρχης Ε.Α. Γεώργιος Βαρδάκας.



ΤΑ ΑΙΤΙΑ 


Εκτός του μιλιταρισμού και του ιμπεριαλισμού, υπήρξαν πολλά και διάφορα τα αίτια που προκάλεσαν το μεγάλο αυτόν καταστροφικό πόλεμο ο οποίος διήρκησε 4 έτη και στον οποίο χρησιμοποιήθηκαν μεγάλες μάζες ανθρώπων, μηχανικών μέσων, χημικών ουσιών και αεροπορίας με αποτέλεσμα εκτός των οικονομικών και υλικών ζημιών να σκοτωθούν 20.000.000 άνθρωποι (μαχητές και άμαχοι).


- Η Γαλλογερμανική Αντίθεση που χρονολογείται από τον μεταξύ τους πόλεμο το 1870-71 με αποτέλεσμα την προσάρτηση της Αλσατίας και της Λωρραίνης από την Γερμανία, περιοχές τις οποίες οι Γάλλοι της θεωρούσαν εθνικά τους εδάφη.

- Η Ρωσοαυστριακή Αντίθεση που αφορμή είχε την κληρονομιά των εδαφών που έχασε η Τουρκία στη Βαλκανική κατά τον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο.

- Ο Αγγλογερμανικός Οικονομικός Ανταγωνισμός, ο οποίος εκδηλώθηκε στον εμπορικό, βιομηχανικό και αποικιακό τομέα και στον αγώνα για την κυριαρχία των θαλασσών. Το Γερμανικό ναυτικό εμπορικό και πολεμικό απειλούσε την Αγγλική θαλασσοκρατορία.

- Εθνικές Αντιθέσεις και Φυλετικές διακρίσεις μεταξύ διαφόρων εθνοτήτων ιδίως στα Βαλκάνια και στην Αψβουργική Μοναρχία (Αυστροουγγαρία).


Η ΑΦΟΡΜΗ


Η προσάρτηση των περιοχών Βοσνίας και Ερζεγοβίνης το 1908 από την Αυστροουγγαρία, εδάφη τα οποία η Σερβία τα θεωρούσε κατοικούμενα από αλύτρωτους αδελφούς της και η οργάνωση μεγάλων στρατιωτικών γυμνασίων στη Βοσνία συγχρόνως με την επίσκεψη του διαδόχου της Αυστροουγγαρίας Φερδινάνδου Φραγκίσκου σε αυτά μετά της συζύγου του δουκίσσης του Χόχενμπεργκ την ημέρα ακριβώς της 525ης επετείου της μάχης του Κοσσυφοπεδίου αποτελούσε πρόκληση για τους Σέρβους εκ μέρους της Αυστροουγγαρίας, γιατί η επέτειος αυτή θεωρούνταν ως ημέρα πένθους για το Σερβικό λαό, το δε 1914 επρόκειτο για πρώτη φορά να εορταστεί σε όλη τη Σερβία ως έτος χαράς εφόσον το Κοσσυφοπέδιο είχε περιληφθεί εντός του Σερβικού κράτους μετά τους δυο Βαλκανικούς πολέμους.

Την Κυριακή 15/18 Ιουνίου 1918 δολοφονούνται στο Σεράγεβο ο διάδοχος του Αυστροουγγαρικού θρόνου με την σύζυγο του από τον εικοσαετή φοιτητή Πρίντσιπ.

Η Αυστροουγγαρία θεώρησε ότι ήλθε η ευκαιρία για την εκκαθάριση των διαφορών της με την Σερβία. Αποφασίζει, αφού εξασφάλισε και την αμέριστο υποστήριξη της Γερμανίας, να ενεργήσει ενόπλως για να υποτάξει το Σερβικό Έθνος και να περιλάβει τούτο στα πλαίσια της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας θέτουσα με αυτόν τον τρόπο ισχυρό πόδι στα Βαλκάνια.

Το απόγευμα της 10/23 Ιουλίου 1914 επιδόθηκε στη Σερβική κυβέρνηση τελεσίγραφο 48ώρου προσθεσμίας με επαχθείς όρους για τη Σερβική κυβέρνηση το οποίο ασφαλώς απορρίφθηκε.

Ο πρέσβης της Αυστροουγγαρίας εγκαταλείπει το Βελιγράδι, διακόπτοντας έτσι τις διπλωματικές σχέσεις των δυο κρατών.

Οι Ρώσοι αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν τη συντριβή της Σερβίας διατάζουν την 12/15 Ιουλίου 1914 την επιστράτευση δεκατριών Σωμάτων Στρατού.

Η κυβέρνηση της Βιέννης θέλοντας να προλάβει την επιστράτευση της Ρωσίας κηρύσσει την 15/28 Ιουλίου 1914 τον πόλεμο εναντίον της Σερβίας. Ακολουθεί ένα ντόμινο εξελίξεων και κηρύξεων πολέμου μεταξύ των κρατών της Ευρώπης.

Είναι η αρχή του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου.


Η ΕΚΡΗΞΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ


Με την κήρυξη του πολέμου από τη Αυστροουγγαρία εναντίον της Σερβίας αναγκάζεται η Ρωσία να κηρύξει γενική επιστράτευση την 17/30 Ιουλίου, γιατί ο πόλεμος αυτός ήταν αντίθετος προς τα συμφέροντα της Ρωσίας. «Η κυριαρχία της Αυστρίας στα Βαλκάνια είναι απαράδεκτος για την Ρωσία έλεγε Ρώσος υπουργός, όπως απαράδεκτη θα ήταν η κυριαρχία της Γερμανίας στις κάτω χώρες (Βέλγιο-Ολλανδία) για την Αγγλία».

Την 19 Ιουλίου/1 Αυγούστου η Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας και εισβάλλει στις 21 Ιουλίου/3 Αυγούστου στο Βέλγιο παρά την ουδετερότητα του, κηρύσσοντας συνάμα τον πόλεμο και κατά της Γαλλίας.

Η Αγγλία μη δυναμένη να δεχθεί την επίθεση της Γερμανίας εναντίον του Βελγίου κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας στις 22 Ιουλίου/5 Αυγούστου 1914.

Επακολουθούν οι κηρύξεις πολέμου της Αυστροουγγαρίας εναντίον της Ρωσίας την 23 Ιουλίου/5 Αυγούστου και εναντίον της Γαλλίας την 30 Ιουλίου/12 Αυγούστου της Ιαπωνίας εναντίον της Γερμανίας στις 10/23 Αυγούστου και εναντίον της Αυστροουγγαρίας την 11/24 Αυγούστου. Γενικεύεται έτσι ο πόλεμος μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, με την είσοδο των ΗΠΑ το 1917.

Δημιουργούνται δυο αντίπαλα στρατόπεδα:

- Οι Κεντρικές Δυνάμεις (Τριπλή Συμμαχία) Γερμανία-Αυστροουγγαρία και Ιταλία, η οποία το 1915 προσχωρεί στο αντίπαλο στρατόπεδο. Το 1914 προσχωρεί η Τουρκία και το 1915 η Βουλγαρία.

- Η τριπλή εγκάρδια Συνεννόηση (ΑΝΤΑΝΤ) Γαλλία-Αγγλία και Ρωσία στις οποίες προσχωρούν αργότερα η Ιταλία, η Ρουμανία, η Ιαπωνία, η Κίνα, η Πορτογαλία, οι ΗΠΑ και η Ελλάδα.

Ο Μεγάλος πόλεμος, ο οποίος άρχισε σαν ευρωπαϊκή υπόθεση, θα συνεχιστεί επί τέσσερα έτη ως Παγκόσμιος Πόλεμος.


** Φωτογραφία από Bruce Mewett από το Pixabay

*Διαβάστε εδώ το Α΄ ΜΕΡΟΣ https://pierikialithia.blogspot.com/2018/10/1528-1914.html