Τι είναι η δυσφαγία;
Με τον όρο «Δυσφαγία» περιγράφουμε την
καθυστέρηση ή τη λάθος κατεύθυνση μεταφοράς της στερεάς, ημιστερεάς τροφής και
υγρών από τη στοματική κοιλότητα στο στομάχι.
Στάδια φυσιολογικής και
διαταραγμένης κατάποσης
Σε τι οφείλεται η
δυσφαγία;
Η δυσφαγία οφείλεται σε βλάβη του
τμήματος του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη λειτουργία της κατάποσης ή σε βλάβη των
κρανιακών νεύρων που συνδέονται με αυτή. Οι συνηθέστερες διαταραχές/ παθήσεις
που μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη δυσφαγία είναι οι εξής:
·
Σχιστίες
(υπερωοσχιστία, χειλεοσχιστία)
·
Εγκεφαλική
παράλυση
·
Εγκεφαλικό
επεισόδιο
·
Κρανιοεγκεφαλική
κάκωση
·
Εκφυλιστικά
σύνδρομα (άνοια, νόσος Parkinson)
·
Πολλαπλή
Σκλήρυνση
·
Αμυοτροφική
Πλάγια Σκλήρυνση
·
Μυασθένεια
Επίσης
ασθενείς με καρκίνο ή ασθενείς ύστερα από χειρουργική επέμβαση στη στοματική
κοιλότητα ή περιοχή λαιμού μπορεί να εμφανίζουν διαταραχές στην κατάποση.
Συμπτώματα δυσφαγίας
Τα βασικότερα συμπτώματα που
παρουσιάζουν οι ασθενείς με δυσφαγία είναι τα εξής:
·
Αδυναμία
ελέγχου του σάλιου (σιελόρροια) ή του φαγητού στο στόμα
·
Βήχας
πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από την κατάποση
·
Επαναλαμβανόμενη
πνευμονία
·
Εκκρίσεις
στο φάρυγγα ή στο στήθος μετά το γεύμα
·
Ασυνήθιστη
(τραχιά) φωνή
·
Έρρινη
ομιλία (διαφυγή τροφής ή νερού στη ρινική κοιλότητα)
·
Δυσκολία/
πόνος κατά την κατάποση
·
Μείωση
της όρεξης
·
Μείωση/
απώλεια βάρους (που δεν αποδίδεται σε άλλο αίτιο)
·
Ξηροστομία
Δυσφαγία και λογοθεραπεία
Ο
λογοθεραπευτής, δεδομένου ότι το αντικείμενό του είναι οι στοματικές και
φαρυγγικές δομές και λειτουργίες, είναι η ειδικότητα η οποία ασχολείται με τις
διαταραχές κατάποσης. Ο λογοθεραπευτής ελέγχει αν υπάρχει δυσφαγία και σε ποιο
στάδιο. Αξιολογεί αν ο ασθενής είναι κατάλληλος για θεραπεία με βάση τον
αντίκτυπο της διαταραχής στον ίδιο και το περιβάλλον του. Διαμορφώνει ένα
εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης της διαταραχής και ελέγχει τακτικά την
πρόοδο του ασθενή.
Η κατάποση είναι
μία από τις σημαντικότερες και συχνότερες κινητικές διαδικασίες του οργανισμού,
η διαταραχή της οποίας μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πνιγμό. Είναι ιδιαίτερα
σημαντική η έγκυρη και έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή της.
« Ο
πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης-
αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση
αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής
αναδημοσίευσης.»