Η αξία του συμβολικού παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού. Της Λογοθεραπεύτριας Ξένιας Ουσάκοβα.

Τα παιδιά από τη στιγμή που αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους, παίζουν! Το παιχνίδι είναι η σημαντικότερη πηγή ερεθισμάτων και συμβάλλει καθοριστικά στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Μέσα από το παιχνίδι επιτυγχάνεται η μεταφορά συναισθημάτων και κοινωνικών κανόνων, η ανάπτυξη δεξιοτήτων και η κοινωνικοποίηση. Υπάρχουν πολλά είδη παιχνιδιού, το συμβολικό παιχνίδι έχει τη μεγαλύτερη αξία για την ανάπτυξη του παιδιού.

Το συμβολικό παιχνίδι είναι η ικανότητα του παιδιού να δημιουργεί νοερές αναπαραστάσεις και αντικαταστάσεις αντικειμένων ή σκηνών. Κατά το συμβολικό παιχνίδι το παιδί μπορεί να παίζει με τα κουζινικά και να παριστάνει πως φτιάχνει φαγητό ή να χρησιμοποιεί τη μπανάνα στη θέση του τηλεφώνου ή να παριστάνει το γιατρό. Το συμβολικό παιχνίδι είναι ανεκτίμητο για τη συναισθηματική, τη γνωστική και τη κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού καθώς:

• ενδυναμώνεται η φαντασία.

• ενδυναμώνεται η δημιουργικότητα.

• ενδυναμώνεται η ικανότητα αφηρημένης σκέψης.

• ενδυναμώνεται η ενσυναίσθηση.

• βελτιώνεται η πραγματολογία.

• βελτιώνεται η γλωσσική έκφραση.

• ενισχύεται η υπευθυνότητα.

• ενισχύεται η οργάνωση.

• ενισχύεται η κοινωνικοποίηση.

Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα το παιδί να ωριμάζει, να είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται τον μεταφορικό λόγο και να βρίσκει λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Το συμβολικό παιχνίδι εμφανίζεται από την ηλικία των 18 μηνών και εξελίσσεται όσο το παιδί αναπτύσσεται, γι’ αυτό και η απουσία του μας προβληματίζει. Αν το παιδί:

• δεν παίζει αυθόρμητα ούτε αποδέχεται πρόσκληση από άλλα παιδιά ή ενήλικες σε συμβολικό παιχνίδι.

• δεν κατανοεί τους συμβολισμούς ενός ρόλου ή ενός αντικειμένου.

• δεν οργανώνει ένα παιχνίδι.

• προσκολλάται σ’ ένα συγκεκριμένο παιχνίδι.

• επαναλαμβάνει τους ίδιους διαλόγους συνέχεια.

Καλό θα ήταν να απευθυνθείτε σ’ έναν ειδικό για περαιτέρω αξιολόγηση της ανάπτυξης του παιδιού καθώς τα παραπάνω σημάδια μπορεί να προμηνύουν καθυστέρηση στην ψυχοσυναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη.

Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω πως το παιχνίδι και κυρίως το συμβολικό αποτελεί τρόπο έκφρασης και αποφόρτισης του παιδιού, καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιείται από τους ενήλικες ως μέσω νουθεσίας και παραδειγματισμού. Ενσαρκώστε το ρόλο που σας δίνει το παιδί, απολαύστε το παιχνίδι μαζί του και ακούστε τις ιστορίες χωρίς να παρεμβαίνετε.

Τα παιδιά δε λένε: «Είχα μια δύσκολη μέρα, θέλεις να μιλήσουμε;»

Τα παιδιά λένε «Έλα να παίξουμε!». Lawrence Cohen

« Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης- αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής- αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»