Οι κορυφαίοι ξένοι ποιητές, όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, ο Γκαίτε, ο Πούσκιν, δεν θα μπορούσαν να μείνουν ασυγκίνητοι από τα ηρωικά κατορθώματα των Ελλήνων αγωνιστών μας. Αφού είδαμε στην προηγούμενη δημοσίευση ποιήματα του Ουγκώ, θα συνεχίσουμε με ποίηση από τον Γερμανό συγγραφέα και πολιτικό Γκαίτε.
«Στο Λόρδο Βύρωνα» του Γιόχαν Βόλφγκαν φον Γκαίτε (1825)
Παλικάρι γερό, συμβουλάτορας πρώτος, / αγαπάει τους Έλληνας, τόσο. / Η ευγένεια του λόγου και οι γενναίες οι πράξεις / του γιομίζουν τα μάτια του δάκρυα. / …το λατρεύει, αγαπάει το μαχαίρι / το τουφέκι χαρά τόνε λούζει. / Χύνεται, όπως λαχταράει η καρδιά του, / στους στρατούς τους γενναίους! / Τώρα αφήστε τον μες την Historia. / Και δαμάσατε κάθε σας πόθο! / Σ’ αυτόν μένει αιώνια η Gloria (= Δόξα). / Και σε μας μένουν μόνο τα δάκρυα!
«Φάουστ» του Γκαίτε
Γερμανέ, της Κορίνθου τα παράλια / Με τείχη κι άρματα να υπερασπιστείς. / Τα τρανά της Αχαΐας ακρογιάλια. / Γότθε, λέω εσύ να επωμιστείς.
Στην Ήλιδα να σύρει των Φράγκων η ορδή / Και τη Μεσσήνη οι Σάξονες να σώσουν, / Να θερίσουν τις θάλασσες οι Νορμανδοί. / Και την Αργολίδα τρανή να παραδώσουν.
Ευτυχής τότε ο καθένας σας θα ζήσει, / Με τα όπλα θα υπερασπίζεται το βιος, / Κι η Σπάρτη μόνο θα υπερισχύσει, / Της βασίλισσας ο θρόνος ο παλιός.
Και θα σας βλέπει όλους να τρυγάτε, / Μια χώρα εύκαρπη πολλή / Και γονατιστοί μπροστά της θα ζητάτε, / Επιβεβαίωση, δίκιο, συμβουλή.
Ο Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (Φραγκφούρτη 1749 – Βαϊμάρη 1832) υπήρξε συγγραφέας με πολυσχιδές έργο, που περιλαμβάνει επική, λυρική και δραματική ποίηση, πεζογραφία, έμμετρα δράματα, κριτικά, φιλοσοφικά και δοκιμιακά έργα, αλληλογραφία, ημερολογιακές σημειώσεις.
Θα συνεχίσουμε με ποιήματα από τον Ρώσο συγγραφέα Πούσκιν.
«Πιστή Ελληνίδα μου» του Αλεξάντρ Πούσκιν (1821)
Πιστή Ελληνίδα μου, μην κλαις – σαν ήρωας έχει πέσει! / Στο στήθος με μολύβι τον κάρφωσε ο εχθρός. / Μην κλαις – σαν τον χαιρέτησες μ’ όρκο τον είχες δέσει / Να ’ναι στο δρόμο της τιμής που είν’ αίμα και χαμός!
Τότε, ένιωσε αίσθημα βαρύ για τη φυγή του, / Το χέρι του θριαμβικό έτεινε στο παιδί του, / Με μάτια όλο δάκρυα πικρά το ευλογεί, / Της λεφτεριάς τα λάβαρα σάλευαν λυπημένα, / Μυρτιάς κλωνάρι έβαλε τριγύρω στο σπαθί, / Αριστογείτων – ρίχτηκε στη μάχη αντρειωμένα, / Θυσιάστηκε – το έργο του έχει εκπληρωθεί.
Σχόλιο:
Ο Αριστογείτων και ο Αρμόδιος έμειναν στην Ιστορία γνωστοί ως τυραννοκτόνοι, μετά τη δολοφονία του Ίππαρχου, τυράννου στην Αθήνα.
«Σηκώσου, ω Ελλάδα» του Πούσκιν (1829)
Σηκώσου, ω Ελλάδα, και τον αγώνα στήσε, / Και δείξε την αντρεία των παλικαριών σου, / Κι εκείνη την παλιά σου τη μανία λύσε / Του Ολύμπου και της Πίνδου, των Θερμοπυλών σου!
Σ’ αυτά τα προαιώνια βουνά, τα μαύρα, / Γεννήθηκε η νέα Ελευθερία, / Στων Αθηνών τα μάρμαρα που ’ν’ όλο λαύρα, / Και στων αρχαίων ηγετών τα μαυσωλεία.
Η χώρα των θεών, και των ηρώων η χώρα, / Φλέγεται απ’ τη φωτιά ενός αγώνα ωραίου, / Σπάει τα δεσμά και πάει και τραγουδάει τώρα / Τυρταίο και Βύρωνα και θούρια του Φεραίου.
Σχόλιο:
Τυρταίο και Βύρωνα και θούρια του Φεραίου: στον ίδιο στίχο συνυπάρχουν ο αρχαίος ελεγειακός ποιητής Τυρταίος, ο οποίος ξεχώρισε για τα πολεμικά του ποιήματα, ο Λόρδος Βύρων, που ήταν σύμβολο της ρομαντικής ποίησης και του φιλελληνισμού σε σημείο αυταπάρνησης, αφού άφησε την τελευταία του πνοή στο Μεσολόγγι. Μαζί τους συνυπάρχει και ο Ρήγας Βελεστινλής με τους επαναστατικούς του ύμνους, τα γνωστά θούρια τραγούδια του.
Ο Αλεξάντρ Πούσκιν (Μόσχα 1799 – Αγία Πετρούπολη 1837) υπήρξε συγγραφέας, που θεωρείται μέγιστος των Ρώσων και διαμορφωτής της σύγχρονης λογοτεχνίας τους. Σπούδασε στην Αγία Πετρούπολη, όπου γνώρισε τις φιλελεύθερες ιδέες του καιρού του. Συνδέθηκε φιλικά με πολλούς μετέπειτα γνωστούς Ρώσους συγγραφείς και από νεαρή ηλικία άρχισε να γράφει ποίηση. Το έργο του περιλαμβάνει μεγάλο πλήθος από ποιήματα, πεζά, δράματα, δοκίμια και πολλά έργα του έχουν παιχτεί σε όπερα. Οι φιλελεύθερες ιδέες του στάθηκαν η αιτία για την εξορία του αρκετές φορές από το τσαρικό καθεστώς του Νικολάου Α΄. Ήταν ένθερμος φιλέλληνας, γεγονός που αποτυπώνεται στο έργο του.
(συνεχίζεται)
Το ΣΤ΄ ΜΕΡΟΣ: https://pierikialithia.blogspot.com/2021/11/1821_19.html
* Παναγιώτης Γ. Αλεκάκης,
Φιλόλογος – Ιστορικός,
Δρ Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος Α.Π.Θ.,
Διευθυντής 2ου ΓΕΛ Κατερίνης
